Barclays dhe UBS po përballen ashpër në lidhje me lidhjet e tyre me Roman Abramovich pasi trustet e tij sekrete u riorganizuan pak përpara se Evropa dhe Britania e Madhe të vendosnin sanksione ndaj oligarkut rus.
Dosjet e Oligarkut, të zbuluara më parë nga The Guardian, sugjerojnë se përpara se Rusia të pushtonte Ukrainën, të dy bankat mbanin të paktën 940 milion dollarë (760 milion £) asete në emër të trusteve të Abramovich dhe kompanive që ai zotëronte.
Megjithatë, pak para se Moska të niste pushtimin e saj, 10 trustet e tij u riorganizuan me shpejtësi për të transferuar pronësinë përfituese të një pjese të konsiderueshme të pasurisë së madhe të Abramovich tek fëmijët e tij.
Dokumentet sugjerojnë se në javën e fundit të shkurtit 2022, me përfundimin e riorganizimit, Barclays dhe UBS u informuan se fëmijët e Abramovich ishin bërë pronarët e fundit përfitues të aktiveve financiare të menaxhuara nga bankat.
Më 10 mars, qeveria e Mbretërisë së Bashkuar vendosi sanksione ndaj Abramovich për gjoja mbajtjen e marrëdhënieve të ngushta me Vladimir Putin. BE-ja pasoi me sanksionet e veta më 15 mars. Abramovich i ka mohuar akuzat dhe po apelon kundër masave të BE-së.
Dosjet vijnë nga ofruesi i shërbimeve offshore me bazë në Qipro, MeritServus, i cili ka menaxhuar interesat financiare të Abramovich për më shumë se 20 vjet. Firma administroi 10 truste të krijuara për të përfituar Abramovich dhe një rrjet të gjerë kompanish në offshore.
Dokumentet ngrenë pikëpyetje se si Barclays dhe UBS iu përgjigjën ndryshimeve dhe se si është e mundur, që nga vendosja e sanksioneve ndaj Abramovich, ato i kanë lejuar fëmijët të përfitojnë financiarisht nga asetet që deri në atë muaj ishin në pronësi të babait të tyre.
Një burim i besueshëm që merrej drejtpërdrejt me menaxhimin e llogarive të mbajtura nga trustet e Abramovich në Barclays tha se banka i pranoi ndryshimet në trustet e tij. Detajet e sakta të hapave të ndërmarra më pas nga Barclays mbeten të paqarta.
Në Zvicër, raportuesi i The Guardian për dosjet e Oligarkut, Tamedia, ka mësuar se UBS u angazhua për të parandaluar tentativën për transferimin e pronësisë përfituese të llogarive nga ku ishin në bankë tek fëmijët e Abramovich-it, por detaje specifike të veprimeve të UBS nuk dihen.
Si Barclays, ashtu edhe UBS nuk iu përgjigjën pyetjeve nëse i kanë lejuar fëmijët e Abramovich të përfitojnë nga fondet e mbajtura nga trustet pasi u vendosën sanksionet kundër babait të tyre. Të dyja bankat thanë se nuk mund të komentonin nëse një person është klient apo jo.
Një zëdhënës i Barclays tha se ajo "e kupton rëndësinë e rregulloreve të sanksioneve" dhe i merr detyrimet e saj "shumë seriozisht". Një përfaqësues për UBS tha se ajo përputhet me "të gjitha kërkesat përkatëse të sanksioneve".
As Abramovich dhe as fëmijët e tij nuk iu përgjigjën kërkesave të hollësishme për komente.
Dokumentet, megjithatë, hedhin dritë mbi marrëdhëniet e gjata midis divizioneve të pasurisë private në dy banka dhe fondeve të errëta në offshore që strehojnë pasuritë e një prej njerëzve më të pasur të Rusisë.
Sipas dosjeve, Abramovich ishte një klient i njësisë globale të zyrës së UBS në Cyrih që këshillon klientët më të pasur të bankës. Për Barclays, marrëdhënia u trajtua nga një degë ekskluzive e bankës së saj private në Monako.
Një burim i njohur në marrëdhënie me Barclays e përshkroi familjen Abramovich si një nga klientët më të rëndësishëm të zyrës së Monakos.
Analiza e pasqyrave financiare sugjeron se në gjashtë muajt para riorganizimit, kompanitë në pronësi të vetëm tre prej trusteve mbanin të paktën 785 milion dollarë me UBS dhe të paktën 155 milion dollarë me Barclays.
Sipas ligjit të sanksioneve të Mbretërisë së Bashkuar dhe BE-së, një banke i kërkohet të ngrijë aktivet nëse ato janë në pronësi në 50% ose më shumë nga një person i sanksionuar. Ngrirjet mund të zbatohen edhe kur personi i sanksionuar zotëron më pak se 50% të aktivit, por ushtron kontroll të drejtpërdrejtë ose të tërthortë mbi të.
Pas pushtimit të Ukrainës, Zvicra theu traditën e saj të neutralitetit politik dhe ka miratuar kryesisht paketa sanksionesh të BE-së që synojnë të ndëshkojnë Rusinë. Monako tha gjithashtu se do të zbatojë masat e BE-së.
Ekspertët e sanksioneve thanë se riorganizimi i trusteve të Abramovich mund të komplikojë përpjekjet për të ngrirë aktivet, të cilat, derisa të bëheshin ndryshimet, ishin në pronësi të Abramovich.
Por ata thanë se në këto rrethana bankat duhet të jenë të kujdesshme për t'i lejuar fëmijët të përfitojnë nga llogaritë, sepse ata vetë nuk i nënshtrohen asnjë sanksioni financiar.
Në korrik 2022, mbikëqyrësi i sanksioneve në Mbretërinë e Bashkuar dhe Agjencia Kombëtare e Krimit lëshuan një urdhër duke renditur teknikat e zakonshme të përdorura për t'iu shmangur sanksioneve financiare, të cilat përfshinin transferimin e aseteve te përfaqësuesit tek të afërmit dhe reduktimin e pronësisë së aseteve nën pragun 50%.
Tre ditë përpara se ushtria ruse të sulmonte Ukrainën, më 21 shkurt 2022, administratorët e besuar me bazë në Qipro që administronin trustet e Abramovich-it i shkruan njësisë "Rusia dhe Evropa e zhvilluar" e Barclays në zyrën e cila ndodhet në Monte Carlo.
Duke ofruar një përditësim të strukturës së pronësisë përfituese të kompanive të mbajtura nga Zeus Trust, administratorët e Meritservus thanë se fëmijët e Abramovich kishin "të drejtën për 51% të çdo shpërndarjeje" nga fondet e trustit. Për Europa Trust, ata zbuluan se fëmijët e Abramovich e kishin zëvendësuar atë si përfitues.
Në një ditë të pushtimit, më 24 shkurt, administratorët filluan të dërgonin një pako të ngjashme dokumentesh në UBS në Cyrih.
Dokumentet përditësuan informacionin e mbajtur nga banka se kush përfitoi përfundimisht nga llogaritë e menaxhuara për të paktën për pesë prej trusteve – Grano Trust, HF Trust, Zephora Trust, Europa Trust dhe Zeus Trust – si dhe një sërë kompanish të lidhura offshore.
Avokatët e sanksioneve që këshillojnë institucionet e mëdha financiare thanë se në këto rrethana një bankë duhet të përcaktojë nëse, në realitet, Abramovich ende ushtron ndonjë kontroll të drejtpërdrejtë ose të tërthortë mbi aktivet e veta.
Zëdhënësi i Barclays këmbënguli se banka kishte "sisteme, dhe kontrolle të fuqishme" për të parandaluar anashkalimin e rregullave të sanksioneve. "Ne jemi në komunikim të rregullt me rregullatorët tanë në lidhje me rreziqet e sanksioneve, si dhe kontrollet dhe mbikëqyrjen tonë," thanë ata.
Demetris Ioannides, një menaxhues partner i MeritServus, tha se ligji i mirëbesimit dhe rregulloret e mbrojtjes së të dhënave e penguan atë të zbulonte informacion tek palët e treta. Megjithatë, ai tha se klientët e bankës “duhet të informojnë menjëherë bankën për çdo ndryshim në informacionin e dhënë kur hapet një llogari bankare”.
Ai shtoi: “Organizata jonë ka qenë gjithmonë dhe do të vazhdojë të jetë plotësisht në përputhje me të gjitha rregulloret kundër pastrimit të parave dhe sanksioneve”./Përshtati Liberale.al/
