Polis

LIBERAL QUOTES/ 45 vite nga ardhja në pushtet, vizioni dhe trashëgimia që la Margaret Thatcher: Pse duhen refuzuar socialistët!

Shkruar nga Aranit Muraçi

LIBERAL QUOTES/ 45 vite nga ardhja në pushtet, vizioni dhe trashëgimia

Margaret Thatcher (lindur më 13 tetor 1925 - vdiq më 8 prill 2013) politikane dhe kryeministre e Partisë Konservatore Britanike (1979–90),ishte gruaja e parë kryeministre në Evropë. E vetmja kryeministre britanike në shekullin e 20-të që fitoi tre mandate radhazi dhe, në kohën e angazhimit të saj, kryeministrja më jetëgjatë e Britanisë që nga viti 1827, ajo përshpejtoi evolucionin e ekonomisë britanike nga statizmi në liberalizëm dhe u bë, si nga personaliteti dhe po aq sa edhe nga arritjet, liderja politike më e njohur britanike që nga Winston Churchill. Ajo shërben edhe sot si një model për gratë politikane, jo vetëm në Britani.

Mandati i Margaret Thatcher si Kryeministre e Mbretërisë së Bashkuar filloi më 4 maj 1979 kur ajo pranoi një ftesë të Mbretëreshës Elizabeth II për të formuar qeverinë e parë dhe përfundoi më 28 nëntor 1990 pas dorëheqjes së saj.

Liberale.al në rubrikën e saj javore “Liberal Quotes” ka zgjedhur pjesë nga fjalimi dhe vizioni iThatcher për drejtimin e Britanisë së Madhe kur mori pushtetin 45 vite më parë:

“Më lejoni t'ju ndaj vizionin tim. E drejta e një njeriu për të punuar si të dojë për të shpenzuar atë që fiton, për të pasur një pronë, për të pasur shtetin si shërbëtor dhe jo si padron; janë këto trashëgimia britanike. Ato janë thelbi i një ekonomie të lirë. Dhe nga kjo liri varen të gjithë të tjerët”.

"Disa socialistë duket se besojnë se njerëzit duhet të jenë numra në një kompjuter shtetëror. Ne besojmë se ata duhet të jenë individë. Ne jemi të gjithë të pabarabartë. Por askush, faleminderit qiellit, nuk është ndryshe nga të tjerët, sado që socialistët të pretendojnë të kundërtën. Ne besojmë se të gjithë kanë të drejtë të jenë të pabarabartë, por për ne çdo qenie njerëzore është po aq e rëndësishme".

"Socialistët na thonë se ka fitime masive në një industri të caktuar dhe ato nuk duhet të shkojnë tek aksionerët - sepse publiku duhet të korrë përfitimet. Përfitimet? Çfarë përfitimesh? Kur merrni në pronësi publike një industri fitimprurëse, pse fitimet zhduken aq shpejt.“

“Gjithnjë e më shumë, në mënyrë të pashmangshme, shteti që kanë krijuar socialistët po bëhet më i rastësishëm në drejtësinë ekonomike dhe sociale që kërkon të japë, më mbytës në efektin e tij në aspiratat dhe iniciativat njerëzore, më selektiv politikisht në mbrojtjen e të drejtave të njeriut. Mbi të gjitha, ai përbën një kërcënim në rritje, sado të paqëllimshëm, për lirinë e këtij vendi, sepse nuk ka liri ku shteti kontrollon plotësisht ekonominë. Liria personale dhe liria ekonomike janë të pandashme. Nuk mund të kesh njërën pa tjetrën. Nuk mund të humbasësh njërën pa e humbur tjetrën”.

"Një nga prioritetet tona kryesore dhe të vazhdueshme kur të kthehemi në detyrë do të jetë rivendosja e lirive që socialistët kanë uzurpuar. Le të mësojnë se nuk është funksion i shtetit të zotërojë sa më shumë.”
Nuk është funksion i shtetit të rrëmbejë sa të mundet. Nuk është funksion i shtetit të godasë me kamxhikun, të diktojë ngarkesën që duhet të mbajmë të gjithë ne ose të themi se sa lart mund të ngjitemi.”
Nuk është një funksion i shtetit të sigurojë që askush të mos ngjitet më lart se kushdo tjetër. E gjithë kjo është filozofia e socializmit. Ne e refuzojmë atë plotësisht sepse, sado e qëllimshme, të çon vetëm në një drejtim: në erozion dhe në fund te shkatërrimi i mënyrës së jetesës demokratike”.

"Nuk ka gjë të tillë si socializëm 'i sigurt'. Nëse është i sigurt, nuk është socializëm. Dhe nëse është socializëm, nuk është i sigurt. Shenjat e socializmit tregojnë thjesht më pak liri, më pak prosperitet, tatëpjetë në më shumë rrëmujë, më shumë dështim. Nëse i ndjekim në destinacionin e tyre, ata do ta çojnë këtë komb në falimentim”.

"Suksesi ekonomik i botës perëndimore është produkt i filozofisë dhe praktikës së saj morale. Rezultatet ekonomike janë më të mira sepse filozofia morale është superiore. Është superiore sepse fillon me individin, me veçantinë e tij, përgjegjësinë dhe kapacitetin e tij për të zgjedhur.

“Sigurisht kjo është pafundësisht e preferueshme ndaj filozofisë socialiste-statiste, e cila krijon një sistem ekonomik të centralizuar me të cilin individi duhet t'i përshtatet, i cili e nënshtron, e drejton dhe i mohon të drejtën e zgjedhjes së lirë. Zgjedhja është thelbi i etikës: po të mos kishte zgjedhje, nuk do të kishte etikë, të mirë, të keqe; e mira dhe e keqja kanë kuptim vetëm për aq sa njeriu është i lirë të zgjedhë."

"Në filozofinë tonë qëllimi i jetës së individit nuk është të jetë shërbëtor i shtetit dhe objektivave të tij, por të përfitojë sa më mirë nga talentet dhe cilësitë e tij.

"Nëse i lejon njerëzit t'ia dorëzojnë shtetit të gjithë përgjegjësinë e tyre personale, do të vijë koha—në të vërtetë është afër—kur ajo që tatimpaguesi është i gatshëm të sigurojë për të mirën e njerëzimit do të shihet se është shumë më pak se ajo që individi ishte i gatshëm të jepte nga dashuria për të afërmin e tij. Kështu që mos u tundoni të identifikoni virtytin me kolektivizmin. Pyes veten nëse Shërbimet shtetërore do të kishin bërë aq shumë për njeriun që ra në mes të hajdutëve, sa samaritani i mirë për të?"

"Kapitalizmi popullor, i cili është shprehja ekonomike e lirisë, po rezulton një mjet shumë më tërheqës për përhapjen e pushtetit në shoqërinë tonë."

"Socialistët thërrasin "Pushteti i popullit" dhe ngrenë grushtin shtrënguar teksa e thonë një gjë të tillë. Të gjithë e dimë se çfarë në të vërtetë ka ajo domethënie—pushteti mbi njerëzit, pushteti për shtetin. Për ne konservatorët, kapitalizmi popullor do të thotë atë që thotë: pushteti nëpërmjet pronësisë për burrat dhe gratë, dhënë me besim e me dorë të hapur."

“Mendoj se kemi kaluar një periudhë kur shumë fëmijëve dhe njerëzve u është dhënë të kuptojnë ‘Unë kam një problem, është detyrë e Qeverisë ta përballojë!’ ose 'Kam një problem, do të shkoj të marr një grant për ta përballuar!' “Unë jam i pastrehë, qeveria duhet të më strehojë! dhe keshtu po i hedhin problemet e tyre mbi shoqerinë dhe kush është shoqëria?

"Unë u nisa të shkatërroja socializmin sepse ndjeva se ishte në kundërshtim me karakterin e njerëzve. Ne ishim vendi i parë në botë që i zhbiruam kufijtë e socializmit, pastaj përmbysëm kufijtë e lirisë. Ne rikuperuam trashëgiminë tonë; ne po e rinovojmë dhe e çojmë përpara”.

Liberale Newsroom

Poll
SHQIPENGLISH