Përshtati dhe përgatiti për Liberale.al, Laert MIRAKU

Marramendje, lodhje dhe dhimbje koke ndër simptomat. Sipas disa medieve, pas sindromës misterioze dyshohet se qëndron shërbimi sekret rus.

Sindroma misterioze e Havanës u bë e njohur për herë të parë në vitin 2016 . Dhjetra raste janë identifikuar mes diplomatëve amerikanë dhe kanadezë dhe anëtarëve të familjeve të tyre në kryeqytetin kuban. Sipas raportimeve të medieve, rastet e para të sindromës thuhet se janë shfaqur në vitin 2014 në konsullatën amerikane në Frankfurt të Gjermanisë. Të prekurit vuanin nga marrje mendsh, lodhje, dhimbje koke, probleme me dëgjimin dhe shikimin, ndërsa disa prej tyre humbën përgjithmonë dëgjimin.

Që nga ngjarjet në Kubë, simptomat janë raportuar vazhdimisht nga diplomatë dhe zyrtarë të inteligjencës amerikane, duke përfshirë në Rusi, Kinë, Austri dhe së fundmi në Berlin. Të prekurit raportuan të përziera, marramendje, dhimbje koke të forta, dhimbje veshi dhe lodhje, dhe disa ishin të paaftë për të punuar, raportoi Wall Street Journal.

Simptomat e tronditjes

Simptomat shfaqen shumë papritur. Një viktimë në Moskë u "sulmua" nga sindroma në vitin 2017 ndërsa ishte shtrirë në shtrat gjatë natës, raportoi revista GQ. Të përzierat fillimisht e bënë të mendonte se ishte helmim nga ushqimi, por më pas iu shfaqën marrje mendsh aq shumë saqë sa herë që përpiqej të shkonte në tualet, binte.

“Ndihesha sikur po hidhja dhe po humbisja në të njëjtën kohë”, tha punonjësi i CIA-s për revistën. E gjithë kjo gjë e kapi atë plotësisht në befasi. Për shembull, ndryshe nga disa amerikanë në ambasadën në Havanë në vitin 2016, ai nuk dëgjoi një tingull që të shponte veshët.

Ekspertët në Qendrën e Lëndimeve të Trurit në Universitetin e Pensilvanisë studiuan disa nga qytetarët amerikanë që u plagosën në Kubë dhe publikuan një studim në "Journal of the American Medical Association" në vitin 2018. Në të, studiuesit shkruajnë se pacientët kanë dëmtim të rëndë të ekuilibrit, njohjes, aftësitë e tyre fizike dhe shqisore të dëmtuara thuajse njëllojë si njerëzit që kanë pësuar një tronditje të rëndë.

Por ndryshe nga një tronditje, simptomat nuk u larguan, ato thjesht u qetësuan dhe më pas u kthyen më me "dhunë" më agresive.

Vuajtjet psikologjike të pacientëve me sindromën Havana

Në një studim më të fundit, ekspertët ekzaminuan gjithsej 86 punonjës të qeverisë amerikane dhe anëtarët e familjes së tyre të prekur nga simptoma të tilla midis viteve 2018 dhe 2022. Krahasuar me një grup eksperimental të ekzaminuar të shëndetshëm rezultoi se ata që ishin të prekur nga sindroma Havana raportuan rraskapitje dukshëm më të shpeshta, stres post-traumatik, çrregullim ose depresion. 

Megjithatë, në provat klinike studiuesit nuk ishin në gjendje të zbulonin ndryshime në organet dhe indet e pacientëve ose në gjak. Gjithashtu nuk kishte dallime të rëndësishme midis pjesëmarrësve të grupit të kontrollit (grup eksperimental) në performancën e kujtesës ose testet e dëgjimit dhe vizionit.

Shkaqe të panjohura

Ajo që mund të jetë duke shkaktuar "ngjarjet jonormale shëndetësore" mbetet gjithashtu e paqartë. Por sigurisht që ka supozime. Specialistët nga Akademitë Kombëtare të Shkencave, Inxhinierisë dhe Mjekësisë në SHBA shprehën një prej tyre në dhjetor të vitit 2020. Ata dyshojnë se pas simptomave qëndrojnë impulset e synuara të frekuencës së radios.

Studiues të tjerë supozojnë se "armët" përmes valëve të mikrovalëd janë pas Sindromës së Havanës, të cilën kundërshtarët e SHBA-së e përdorin veçanërisht kundër diplomatëve, oficerëve të inteligjencës dhe familjeve të tyre. Armët e tilla që përdorin rrezatim me frekuencë të lartë tashmë janë zhvilluar.

Mikrovalët funksionojnë në intervalin nga një deri në 300 GHz. Furra me mikrovalë që shumë njerëz kanë në shtëpi i ngroh vaktet me një frekuencë prej 2.5 GHz. Ndërsa frekuenca rritet, rrezatimi bëhet më energjik. Me pajisjen e duhur, ai mund të synojë në mënyrë specifike njerëzit. Rrezet më pas depërtojnë në trup në një thellësi që varet nga frekuenca dhe mund të shkaktojnë dëme. Për shembull, Departamenti Amerikan i Mbrojtjes ka zhvilluar një sistem armësh që përdor mikrovalë në një frekuencë prej 95 GHz.

Një tjetër mundësi janë armët zanore, kjo sugjerohet, për shembull, nga fakti se disa nga të prekurit në Havana dëgjuan një tingull shpues përpara se të fillonin simptomat e tyre. Megjithatë, pacientët e tjerë me sindromën Havana nuk dëgjuan asgjë.

Mund të ketë gjithashtu sisteme që lejojnë sulme në intervalin e padëgjueshëm. Por pak dihet për ta, përveç se ushtria kreu kërkime mbi to. Megjithatë, ekspertët deri më tani e kanë karakterizuar ekzistencën e tyre si shumë të pamundur.