Dhjetë për qind e popullsisë së botës nuk ka ushqim të mjaftueshëm, numri më i lartë në më shumë se një dekadë. Rreth 828 milionë njerëz – ose 10 për qind e popullsisë së botës – shkojnë në shtrat të uritur çdo natë, 46 milionë më shumë se një vit më parë, sipas Organizatës së Kombeve të Bashkuara për Ushqimin dhe Bujqësinë (FAO).
Nga ata të prekur nga uria, dy të tretat janë gra dhe 80 për qind jetojnë në zona të prirura ndaj ndryshimeve klimatike.
Për të rritur ndërgjegjësimin për nivelet globale të urisë, The Hunger Project, një organizatë jofitimprurëse, caktoi 28 majin si Ditën Botërore të Urisë.
Uria është një gjendje dobësuese që ndodh kur trupi është i privuar nga ushqimi për një periudhë të gjatë.
Periudhat e gjata të urisë mund të çojnë në probleme shëndetësore dhe mund të shkaktojnë dëme fizike dhe njohëse gjatë gjithë jetës, veçanërisht te fëmijët.
Nënushqyerja shtrihet përtej marrjes së kalorive për të treguar mangësi në energji dhe proteina, si dhe vitamina dhe minerale jetike.
Pas një dekade rënie të vazhdueshme, uria globale ka dëshmuar një prirje rritëse vitet e fundit. Midis 2019 dhe 2021, numri i individëve të kequshqyer u rrit me më shumë se 150 milionë, i nxitur kryesisht nga konfliktet, ndryshimet klimatike, goditjet ekonomike dhe pandemia COVID-19.
Është rritur edhe kostoja e ushqimit. Midis 2019 dhe 2022, Indeksi i Çmimeve të Ushqimit të FAO-s (FPI) – i cili mat ndryshimin e çmimeve globale të një shporte produktesh ushqimore, duke përfshirë sheqerin, mishin, drithërat, qumështin dhe vajin vegjetal – u rrit nga 95.1 pikë në 143.7 pikë.
"Edhe pse çmimet globale të mallrave ushqimore u rritën - rritjet në nivel vendi ndryshojnë, pasi vendet përdorin politika të ndryshme," thotë Monika Tothova, një ekonomiste në divizionin e Tregtisë dhe Tregjeve të FAO.
"Shumë vende, për shembull, përdorin subvencione konsumatore për produkte të zgjedhura, duke fiksuar çmimin për konsumatorët dhe duke i mbrojtur ata nga luhatjet në tregjet globale - në kurriz të buxheteve kombëtare."
Raporti i fundit i OKB-së për Sigurinë Ushqimore dhe Ushqyerjen në Botë (SOFI) zbuloi se shumica e popullsisë së paushqyer në botë jeton në Azi, ku rreth 425 milionë njerëz ishin të uritur në vitin 2021. Megjithatë, prevalenca e urisë është më e larta në Afrikë, me 278 milionë të prekur atë vit.
Numri i njerëzve që përjetojnë mungesë akute të ushqimit, i cili mat paaftësinë e një personi për të konsumuar ushqim të mjaftueshëm dhe, si rezultat, vë në rrezik të menjëhershëm jetën ose jetesën e tyre, është rritur për të katërtin vit në 2022, me 258 milionë njerëz që përballen me urinë akute sipas edicionit të vitit 2023 të Raportit Global mbi Krizën Ushqimore.
“Goditjet ekonomike e kanë tejkaluar konfliktin si nxitësi kryesor i pasigurisë akute ushqimore dhe kequshqyerjes në disa kriza të mëdha ushqimore,” thotë Totova.
Në vitin 2022, lufta midis Rusisë dhe Ukrainës – dy nga prodhuesit më të mëdhenj globalë të drithërave, farave vajore dhe plehrave – çoi në ndërprerje të mëdha në zinxhirët e furnizimit ndërkombëtar, të cilat rritën çmimet e grurit, plehrave dhe energjisë. Kjo bëri që FPI globale të arrijë nivelin më të lartë të regjistruar në vitin 2022.
Parashikimet për perspektivën e ardhshme të urisë globale sugjerojnë se uria do të vazhdojë, me efekte më shkatërruese nga ngjarjet ekstreme të motit./Liberale.al
