E bërë në qytetin e Nju Jorkut në vitin 1975, portreti i ish-botueses së Washington Post dhe CEO-së, Katharine Graham, është vetëm një nga imazhet e panumërta që ndjekin një formulë të ngjashme vizuale: e vetmja grua në një mjedis burrash. Tani është paraqitur mes një koleksioni imazhesh të tilla, në librin “The Only Woman”, nga regjisorja e dokumentarëve dhe autorja Immy Humes.
“Gruaja e vetme” është një projekt kërkimor shumëvjeçar në të cilin Humes punoi pasi bëri një lidhje vizuale midis dy imazheve. E para ishte një foto e vitit 1962 e regjisores amerikane Shirley Clarke, e cila shpesh (gabimisht) shënohej si e vetmja femër regjisore e kohës së saj.
I dyti ishte një portret grupi i vitit 1951 i 15 artistëve të famshëm ekspresionistë abstraktë, përfshirë Jackson Pollock dhe Mark Rothko, me një grua beqare, artisten Hedda Sterne, duke qëndruar në majë të një tavoline.
Humes shpjegoi në një telefonatë se ishte “e fiksuar” pas imazhit të Clarke. “Si ishte për të? Çfarë ndryshimi kishte në jetën e saj që ajo ishte “e vetmja grua?”
Ajo mblodhi imazhe të shkencëtarëve, shkrimtarëve të humorit, sportistëve dhe politikanëve, ndër shumë të tjerë, nga mesi i shekullit të 19-të, kur fotografia u popullarizuar, e deri më sot.
“Filloi të bëhej pothuajse e çuditshme,” tha ajo.
Fotografia e Graham e intrigoi atë për shkak të historisë së imazhit. Botuesja e frikshme kishte trashëguar ‘Washington Post’ pasi babai dhe burri i saj vdiqën të dy.
Ajo kurrë nuk e kishte menduar se roli do t’i binte asaj, sipas librit të Humes, por drejtoi gazetën gjatë një epoke raportimi të rëndësishëm, duke botuar dokumentet e Pentagonit dhe hetimet mbi administratën e ish-presidentit Nixon që do të çonin në dorëheqjen e tij. Ajo u bë botuesja e parë femër e gazetës dhe më vonë CEO. Ajo ishte gjithashtu gruaja e parë e zgjedhur në bordin e drejtorëve në ‘Associated Press’, grupi me të cilin ishte ulur në këtë imazh të veçantë.
“Ajo padyshim po nderohet duke u vënë në front,” tha Humes. “Në këtë rast, gruaja ka një vend nderi për shkak të përjashtimit të saj, sepse ajo është e vetmja grua.”
“Kishte mënyra të ndryshme për t’u bërë një “grua e vetme”. Ose keni qenë një mbretëreshë, ose keni qenë pionierja e madhe”, shpjegoi ajo. Dhe në disa raste, gratë fituan akses në hapësira ekskluzivisht për meshkuj për shkak të punës së tyre si shërbëtore, sekretare ose punonjëse seksi, shtoi ajo.
Humes vëren se, ndërsa shoqëria evoluon larg punës rreptësisht gjinore, këto imazhe bëhen më të habitshme. Kjo e bën çuditshmërinë e çdo imazhi edhe më të theksuar. “Në syrin tonë fillon të duket absurde, fillon të duket komike. Sa më shumë që largohemi prej tij, ne jemi në gjendje ta shohim atë në një mënyrë tjetër.”/Përshtati Liberale.al
