Sipas rezultateve paraprake në zgjedhjet e Kosovës, “Vetëvendosja” e Albin Kurtit është fituese me 1 përqind të votave më shumë se LDK me të cilën mund të bëjë koalicion. PDK kalon në opozitë pas 12 vitesh, ndërsa “Nisma” e Fatmir Limajt rrezikon hyrjen në Kuvend.
Suadela Balliu
Nuk pritën deri në numërimin e kutisë së fundit, mbështetësit e Vetëvendosjes, për të hedhur fishekzjarrët e fitores në Prishtinë.
Duke i kaluar partitë që më herët kishin qenë pjesë e koalicionit qeverisës PAN në opozitë, qytetarët e Kosovës shënuan kështu fundin e epokës së luftëtarëve të UÇK-së, në qeverisje duke ia lënë stafetën ideologut të majtë të Vetëvendosjes, i cili prej kohësh flet për një bashkim kombëtar mes Kosovës dhe Shqipërisë. Albin Kurti, është deputet i Kuvendit të Kosovës, prej vitit 2010, i lakuar shpesh për hedhjen e gazit lotsjellës brenda sallës së parlamentit, por edhe pse nuk e ka fshehur kurrë ambicien për kryeministër, ku edhe në zgjedhjet e kaluara ai ishte njeriu më i votuar dhe po ashtu partia e tij, e cila hyri e vetme në zgjedhje. Deri më tani, Kurti është dëgjuar me idetë e tij për vetëvendosje dhe programin e rimëkëmbjes ekonomike, por është i paprovuar në pushtet, ku VV-ja deri më tani ka pasur përfaqësuesit e saj vetëm në nivel vendor, me administrimin e disa komunave, ndër to edhe Prishtinën. Megjithëse forcë e parë, me më shumë se 26 përqind të votave, Albin Kurti e di se e ka të pamundur të formojë i vetëm qeverinë e re të Kosovës, pa hyrë në koalicion pas zgjedhor me një tjetër parti.
Një i mundshëm, para zgjedhjeve ishte ai me LDK-në, i cili mund edhe të ishte finalizuar duke i çuar të dyja partitë opozitare të garonin bashkë, nëse “mollë sherri” nuk do të qe bërë kandidatja për kryeministre, Vjosa Osmani.
Kurti nuk pranoi të hynte në zgjedhje, me Osmanin si kandidate, duke synuar vetë kreun e qeverisë, ndërsa i propozoi Isa Mustafës , që kryeministri t’i takonte partisë që dilte forcë e parë, por kandidati të mos shpallej para zgjedhjeve.
I tyri mund të kishte qenë edhe koalicioni që do të vuloste fitoren para se qytetarët e Kosovës t’u drejtoheshin kutive të votimit të dielën e 6 tetorit, ku numërimet e kutive dje mbrëma nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve i nxirrnin partitë kryesuese dhe me rezultat të ngushtë mes njëri-tjetrit.
Në një dalje për mediat, dje para mesnate, Vjosa Osmani nuk e tha fjalën e fundit se cila parti kishte dalë fituese, për të pritur edhe votat e diasporës, por do të deklaronte se këto zgjedhje i kishte fituar opozita.
Kandidatja e LDK-së, e cila u përfol se kishte edhe mbështetjen e ndërkombëtare e madje edhe u etiketua si Merkel i Ballkanit, më herët do ta linte derën të hapur për një koalicion paszgjedhor me VV-në e Kurtit, duke shtuar se dy partitë opozitare nuk do të duhet të sulmonin njëra-tjetrin, sepse kundërshtarët nuk ishin ata, por qeveria në pushtet, të cilën të dy partitë e kanë akuzuar si “Pan-Hajnia” apo mentalitet plaçkitës. Edhe pse nuk do ta thoshte qartë, Kurti nuk e përjashtoi gjatë fushatës së shkurtër elektorale koalicionin me LDK-në, ndërsa dje Glauk Konjufcka nga partia VV, do të thoshte se qeverinë do ta formonin me partinë e Mustafës, duke ka përjashtuar çdo mundësi për një koalicion me PDK-në, forcë e tretë me më shumë se 22 përqind në zgjedhjet e djeshme. Edhe kandidatja për kryeministre, Vjosa Osmani ka deklaruar se LDK nuk do të bëjë koalicion me PDK-në e Kadri Veselit, parti e kryesuar nga Hashim Thaçi para se të zgjidhej president i Kosovës. Por, ngurrimi dhe mosdakordësia e dy liderëve që çoi në shmangien e koalicionit, duke hyrë si parti të vetme në zgjedhje, duket se i ka lënë derën e hapur PDK-së për formimin e qeverisë së ardhshme, edhe pse si LDK ashtu edhe VV e kanë mohuar.
Gjatë fushatës zgjedhore u fol se pikërisht PDK ishte edhe partia e preferuar e Shteteve të Bashkuara të Amerikës, e cila e ka intensifikuar interesin e saj në Ballkan e veçanërisht në Kosovë, duke emëruar fillimisht Matthew Palmer si Përfaqësues të Posaçëm të Departamentit të Shtetit në Ballkan e më pas nga Shtëpia e Bardhë, ambasadori amerikan në Gjermani Richard Grenell do të emërohej si i Posaçëm për dialogun Kosovë -Serbi.
Zërat çuan në një deklaratë të ambasadës amerikane në Kosovë, se ShBA nuk mbështeste asnjë parti apo kandidat të veçantë në zgjedhjet e parakohshme parlamentare të 6 tetorit.
Me idetë radikale të Albin Kurtit, i cili flet për bashkim mes Kosovës dhe Shqipërisë.
Në një intervistë të pak kohëve më parë, Kurti ka deklaruar se nuk është kundër dialogut në parim, por është kundër dialogut jo-parimor, ndërsa idenë e shkëmbimit të territoreve të përfolur si shteg drejt të cilit po shkonte marrëveshja Thaçi-Vuçic, e ka cilësuar si tregti për të hequr dorë nga veriu i Kosovës. Vëmendja e shtuar e ShBA-së në Kosovë tregon se plani amerikan për arritjen e marrëveshjes mes dy vendeve nuk është harruar, ashtu siç u përpoq kancelarja Merkel e cila, është kundër idesë së shkëmbimit të territoreve në bazë etnike. “Mendoj se Serbia është shtet jonormal dhe mendoj se as Kosova nuk është një shtet normal. Nëse normalizoni marrëdhënien midis dy shteteve jonormale kjo do të thotë një rritje e jo-normalitetit. Ne duam një Kosovë normale, një Serbi normale, kështu që marrëdhëniet normale do të jenë një pasojë e natyrshme e kësaj”, është i mendimit Albin Kurti, i cili gjatë fushatës zgjedhore ka shpallur si prioritete të VV-së, luftën ndaj krimit dhe zhvillimin e ekonomisë. Megjithëse për qëndrimet e tij akuzohet si antikushtetues, së fundi Kurti ka pranuar se e njeh Republikën e Kosovës.
Edhe pse kandidatët për kryeministra në zgjedhjet e legjislacionit të shtatë në Kosovë janë përpjekur ta shmangin temën e dialogut mes Kosovës dhe Serbisë, megjithë presionin ndërkombëtar nga ShBA dhe BE për rinisjen e dialogut të ndërprerë pas vënies së taksës 100 përqind nga kryeministri Haradinaj, edhe Vjosa Osmani e ka cekur në intervistat e saj normalizimin e marrëdhënieve mes Prishtinës dhe Beogradit.
“Dialogu me Serbinë do të përmbyllet në interes të Kosovës, vetëm në qoftë se veprojmë me mençuri”, do të shprehej Osmani duke shtuar se nëse LDK do të jetë në qeverisjen e ardhshme, nuk do ta heqë tarifën, derisa Serbia të nisë të respektojë Kosovën. “Por, në të njëjtën kohë, ajo që e ka menduar LDK-ja dhe jemi duke e thënë tash e një vit, është që Serbia meriton reciprocitet të plotë”, ka deklaruar kandidatja për kryeministre.
Një deklaratë e tillë, për reciprocitet me Serbinë, mund të mos e përjashtojë edhe një koalicion të mundshëm me listën “Srpska”, në të cilën garojnë serbët, që më parë kishin 10 deputetë në Kuvendin e Kosovës. Nëse ata marrin më shumë se 10 deputetë, nuk përjashtohet nga qeverisja, por e pagjasë të zbatohet me frikën e populizmit, vala e të cilit erdhi në rritje pas dorëheqjes së kryeministrit Haradinaj, i thirrur në Hagë, edhe pse nuk u reflektua në vota. Haradinaj, dorëheqja dhe fjalimi i të cilit, u shoqërua me përshëndetje nga qytetarët që e panë si akt i një burri shteti, duket se gaboi në parashikimet e tij se taksa 100 përqind ndaj mallrave serbe dhe ngulmimi për të mos e hequr, megjithë thirrjet nga ShBA, do t’i siguronte fitore, shumë më të madhe sesa 9 përqindëshi që e ngjiti në krye të qeverisë së Kosovës për të dytën herë.
Nga 1 milion e 937 mijë e 868 votues të regjistruar, ata që u janë drejtuar kutive të votimit të dielën kanë qenë më shumë se 850 mijë qytetar, duke e çuar pjesëmarrjen sipas shifrave të KQZ-së, në 42,17 përqind. Komisioni Qendror i Zgjedhjeve certifikoi 25 subjekte politike, ndër ta, 20 parti, 4 koalicione dhe një kandidat të pavarur. Megjithëse pati koalicione mes AAK-së së Haradinajt dhe PSD-së, Nismës Socialdemokrate të Fatmir Limajt me AKR-në e Behgjet Pacollit, mungoi një koalicion si PAN, i cili qeverisi deri në këto zgjedhje të parakohshme. Nëse PDK nuk do të hynte e vetme, por me AAK, PSD, Nismën dhe AKR-në, do të ishin shpallur fitues të zgjedhjeve.
Ndërsa ishin numëruar gati 80 përqind të kutive të votimit, kreu i PDK-së, Kadri Veseli do të dilte në një konferencë për shtyp, duke pranuar humbjen dhe duke deklaruar se pas 12 vitesh në pushtet do të kalojë në opozitë. Deklarata e Veselit duket se shuan zërat për tentativa të PDK-së për të qenë pjesë e qeverisë. Me VV-në si forcë e parë, koalicioni me LDK-në përjashton automatikisht emrin e Osmanit si kryeministre, e cila do të ishte edhe e para grua në historinë politike të Kosovës, por nëse mes dy partive nuk arrihet marrëveshje dhe VV e ka përjashtuar në mënyrë kategorike koalicionin me PDK-në, nuk përjashtohet që LDK si forcë e dytë ta realizojë një koalicion me partinë e Veselit.
Megjithë rotacionin e pushtetit, qeverisë së re i duhet të përballet me sfidat e vjetra, ku ndër kryesoret dhe urgjentet është rifillimi i dialogut për normalizimin e marrëdhënieve mes Kosovës dhe Serbisë dhe vetëvendosësi Albin Kurti do të ketë mbi krye dy përfaqësues të posaçëm të ShBA-së për çështjen dhe një të tretë që mund të shtohet nga Gjermania, gjithnjë e interesuar për çështjet e Ballkanit dhe marrëdhënies mes dy vendeve. Motoja e Kurtit ka qenë gjithnjë ai i bashkimit kombëtar, ku sipas tij pavarësia e Kosovës është shpallur ndaj Serbisë jo Shqipërisë, ide që nuk përkrahet nga vendet e Bashkimit Europian. Bashkimin e kanë përdorur si formë presioni këto kohë kryeministri Rama dhe presidenti Thaçi, të pakënaqur me zvarritjen që BE po i bën procesit të dialogut, por edhe zhgënjimit për mos liberalizimin e vizave për qytetarët e Kosovës. Po ashtu kryeministri Haradinaj u përpoq t’i rrëmente tezën nacionaliste Vetëvendosjes dhe liderit të saj, me prezantimin e taksës 100 përqind ndaj mallrave serbe. Por zgjedhjet e djeshme treguan se tezat e ideologut të majtë, që është edhe nacionalist, mbeten të tij dhe Kosova i dha për të parën herë shansin t’i provojë ato në qeverisje. /Gazeta Liberale
