Pas Dvoranit dhe KLSH

Miratimi i Arben Shehut duket një tjetër sinjal i një armëpushimi mes maxhorancës dhe kreut të shtetit, pas largimit nga Gjykata e Lartë dhe KED të Ardian Dvoranit, siç kërkonte Meta.

Por pavarësisht afrimit që vjen pas ashpërsimit me çështjen e Teatrit Kombëtar, komisioni hetimor mbetet në fuqi edhe pasi Komisioni i Venecias e theksoi për të dytën herë se nuk ka akte që justifikojnë shkarkimin e Metës

Suadela Balliu

Pas tre propozimesh të rrëzuara dhe pas akuzave të kreut të shtetit se po ushtrohej presion nga maxhoranca, kjo e fundit vendosi të pranonte kandidaturën e katërt për kreun e Kontrollit të Lartë të Shtetit.

Me 15 vota pro, 2 kundër dhe 1 abstenim, Komisioni Parlamentar i Ekonomisë dhe Financave i dha dritën jeshile emrit të Arben Shehut, i propozuar nga presidenti Meta për postin e kryetarit të Kontrollit të Lartë të Shtetit, i cili do të kalojë për miratim në Kuvend.

Pak ditë më parë, presidenti do të shprehej se edhe nëse Kuvendi i rrëzonte kandidaturën e katërt, pas Vitore Tushës, Bahri Shaqirit dhe Petraq Milos, ai do të qëndronte i hekurt përballë detyrimit. “Kjo nuk ka të bëjë me faktin që ata mund të jenë socialistë, por që kryetari i KLSH duhet të jetë një person që të garantojë pavarësinë e këtij institucioni nga maxhoranca aktuale, apo pas zgjedhjeve të ardhshme, nëse do të ndryshojnë raportet, nga maxhoranca e ndryshme”, shprehej Meta, ndërsa do t’i përgjigjej letrës së Kuvendit pak javë më parë me një tjetër letër, duke i kërkuar të vlerësonin Arben Shehun, si një nga njohësit më të mirë të drejtësisë penale me një eksperiencë mbi 16- vjeçare në jetën akademike, që sipas kreut të shtetit i plotësonte kushtet për të qenë në krye të KLSh-së, aktualisht në drejtimin e zv.kryetarit Bujar Leskaj me mandat të përfunduar.

Ndonëse kandidaturat e presidentit për kreun e Kontrollit të Lartë të Shtetit, refuzohen nga maxhoranca prej 2018-s me emrin e Vitore Tushës, Meta është treguar veçanërisht ngulmues kohëve të fundit për çështjen. Debati mes kreut të shtetit dhe forcës në pushtet i është rikthyer kështu toneve të ashpra pas atij që u duk si armëpushim në takimin me “bërryla” Meta-Rama në Këshillin Kombëtar të Integrimit, që pasonte vendimin e Këshillit të Lartë Gjyqësor për të larguar nga detyra kreun e Gjykatës së Lartë dhe të KED, Ardian Dvorani i cili ushtronte detyrën edhe pas përfundimit prej gjashtë vjetësh të mandatit.

Pas akuzave të drejtpërdrejta për veprimet e tij në dërgimin e listave të kandidatëve për Gjykatën Kushtetuese dhe kallëzimin penal në prokurori, presidenti iu drejtua përmes një letre KLGj-së dhe Gjykatës së Lartë për largimin nga detyra të Dvoranit, duke argumentuar se tashmë vendi i tij mund të zëvendësohej nga tre gjyqtarët e rinj.

Vendimi i KLGj-së, i cili kërkoi nga Dvorani argumentim mbi pretendimet e presidentit për ushtrimin e detyrës pas përfundimit të mandatit, erdhi pas zërave se mes kreut të shtetit dhe kryeministrit kishte një marrëveshje të fshehtë. Zëra që ushqeheshin nga ndryshimi i kursit të ligjërimit të Metës, pasi më 2 mars lëshoi ultimatume ndaj maxhorancës në emër të mbrojtjes së Kushtetutës, duke u bërë bashkëpunues me qeverinë gjatë pandemisë së koronavirusit me miratimin e ndryshimeve ligjore në Kodin Penal.

Por, në një skenar të ngjashëm që thelloi edhe më tej ngërçin në Gjykatën Kushtetuese, ku u përdor mekanizmi zhbllokues për zgjedhjen e gjyqtares nga lista e presidentit, kur ai nuk u shpreh brenda afatit 30 ditor dhe u propozuan ndryshime ligjore që anaskalonin betimin e gjyyqtarëve tek presidenti, maxhoranca çoi në Kuvend projektligjin që i jep të drejtë zv/ kryetarit të KLSh-së ta drejtojë atë me një mandat trevjeçar në mungesë të kreut. Ky propozim erdhi pesë ditë, pasi presidenti shprehu kandidaturën e Arben Shehut.

“Në fakt, ky është një ndryshim ligjor që përmbys çdo gjë në KLSh, duke goditur demokracinë, transparencën, luftën kundër korrupsionit dhe konsolidon autokracinë”, shprehej ish-deputeti i PD-së, Tritan Shehu, ndërsa e shite si motiv për të thirrur protesta, sipas tij në mbrojtje të demokracisë.

Pas këtij hapi të maxhorancës, erdhi ai i kreut të shtetit duke mos dekretuar tre ligje, si ai për heqjen e TVSh-së për jahtet, atë për portin e ri të hidrokarbureve në Porto Romano dhe ligjin për shërbimin e pagesave.

Të tre dekretet e Presidentit u rrëzuan nga Komisioni parlamentar i Ekonomisë dhe Financave, që dje do të miratonte kandidaturën e Arben Shehut për drejtues të KLSh-së. Kreu i Shtetit i ka bërë thirrje SPAK që të nisin hetimet për 3 projektligjet e propozuar, duke akuzuar deputetët për qëllime favorizuese klienteliste. Megjithatë debati mes presidentit dhe maxhorancës do të ndizej edhe më herët , pas shembjes së Teatrit Kombëtar.

“Kjo dhunë ka vetëm një emër dhe një adresë! Kush hesht dhe nuk guxon ta dënojë është bashkëfajtor dhe nxitës i saj!”, shprehej Meta duke zgjedhur reagimin në rrjetet sociale rreth protesta që pasuan shembjen e godinës së Teatrit, ndërsa arrestimet dhe shoqërimet e protestuesve i quante politike.

Zërave se sjellja bashkëpunuese e presidentit me qeverinë, ndërsa ndaj tij vijonte komisioni hetimor për shkarkim, si Meta dhe Rama do t’u përgjigjeshin duke mohuar një marrëveshje të fshehtë. Kryeministri do të thoshte se nuk kthehej në koalicion me LSI, që e quante partinë e presidentit, ndërsa kreu i shtetit do të shprehej se nuk kishte marrëveshje me Ramën në dëm të Kushtetutës.

Pas ngërçit me KLSh-në, ku sipas kreut të grupit parlamentar socialist, ishin çështje procedurale dhe të palidhura me emrat, ndërsa presidenti fliste për presion të maxhorancës për emra që do ajo, miratimi i Arben Shehut duket një tjetër sinjal i një armëpushimi mes saj dhe kreut të shtetit, megjithëse komisioni hetimor mbetet në fuqi edhe pasi Komisioni i Venecias e theksoi për të dytën herë se nuk ka akte që justifikojnë shkarkimin e Metës.

PS, projektligj në Kuvend për KLSH

Sipas projektligjit, PS kërkon shtimin e postit të zv.kryetarit të KLSH, i cili do të zëvendësojë edhe kryetarin kur ai mungon apo i ka mbaruar mandati.Në propozimin e PS në projektligjin e paraqitur në Kuvend, zv.kryetari i KLSH emërohet për një mandat 3-vjeçar me të drejtë rizgjedhje.

Projektligji i depozituar nga PS në Kuvend për KLSH

Për disa shtesa dhe ndryshime në Ligjin nr. 154/2014

“Për organizimin dhe Funksionimin Kontrollit të Lartë të Shtetit”

“Neni 25/a

Emërimi dhe funksionet e Zëvendëskryetarit të Kontrollit të Lartë të Shtetit

1. Kuvendi me propozim të Kryetarit të Kontrollit të Lartë të Shtetit emëron Zëvendëskryetarin e Kontrollit të Lartë të Shtetit.
2. Kandidatura për Zëvendëskryetar duhet të plotësojë të paktën kushtet e parashikuara në nenin 20 të këtij Ligji dhe procedura parlamentare e emërimit ka lidhje me verifikimine plotësimit të kushteve dhe kritereve ligjore të kandidaturës. Komisioni për Ekonominë dhe Financatpas shqyrtimit të kandidaturës i përcjell Kuvendit për votim një raport vlerësimi për plotësimin ose jo të kushteve dhe kritereve ligjore.
3. Zëvendëskryetari emërohet për një mandat trevjeçar, me të drejtë rizgjedhje më shumë se një herë dhe ushtron funksionet e Kryetarit, në të gjitha rastet kur vendi i Kryetarit mbetet bosh për shkak të mbarimit të mandatit ose shkarkimit, sipas parashikimeve të nenit 23 të këtij ligji.
4. Paga e Zëvendëskryetarit të Kontrollit të Lartë të Shtetit është e barabartë me atë të anëtarit të Gjykatës së Lartë.
5. Dispozitat e nenit 21 dhe 22 të këtij Ligji vlejnë dhe zbatohen për analogji edhe për Zëvendëskryetarin e Kontrollit të Lartë të Shtetit, për të gjitha rastet kur ai ushtron funksione si Kryetar i Kontrollit të Lartë të Shtetit, për shkak të vakancës së krijuar sipas parashikimit të paragrafit 3 të këtij Neni.

Përgjegjësitë e Zëvendëskryetarit

Zëvendëskryetari i Kontrollit të Lartë të Shtetit është përgjegjës për:

1. a) zbatimin e përgjegjësive të përcaktuara në nenin 25 të këtij ligji, në raste të vakancës së Kryetarit;
2. b) procesin e kontrollit të cilësisë gjatë veprimtarisë audituese të Kontrollit të lartë të Shtetit;
3. c) zbatimin e rregullave të etikës dhe standardet antikorrupsion në institucionin eKontrollit të Lartë të Shtetit;
4. d) dakordësinë mbiplanin vjetor të auditimit dhe autorizimet për kryerje të auditimit jashtë planit fillestar të miratuar;
5. d) dakordësinë e marrjessë vendimeve për raportet e auditimit, lidhur me rekomandimet për marrjen e masave për zhdëmtim dëmi, administrative, disiplinore apo kallëzimeve penale, sipas procedurave përkatëse;
6. dh) detyra të tjera të deleguara nga Kryetari.”

Neni 5

Dispozitë tranzitore Brenda 15 ditëve nga hyrja në fuqi e këtij ligji, Kuvendi verifikon menjëherë vakancën në postit të Kryetarit të Kontrollit të Lartë të Shtetit dhe pasi konstatohet gjendja në kushtet e paragrafit 6 të nenit 25/b të këtij Ligji, Komisioni për Ekonominë dhe Financat, brenda 15 ditëve vijuese i propozon Kuvendit, kandidaturën që do të komandohet në postin e Zëvendëskryetarit të KLSH dhe do të qëndrojë në detyrë deri në përfundimin e emërimit dhe plotësimit të vakancës së Kryetarit të KLSH. Menjëherë pas emërimit të Kryetarit të KLSH, organet dhe personat e ngarkuara nga dispozita e neni 25/b të këtij Ligji, nisin procedurat për emërimin e Zëvendëskryetarit të KLSH me mandat të plotë.

Pas  3 refuzimeve, socialistët pranojnë kandidaturën e Metës në krye të KLSh

 Komisioni i Ekonomisë miratoi paraditen e djeshme propozimin e presidentit të Republikës Ilir Meta për Arben Shehun në krye të KLSH-së. Kryetarja e Komisionit të Ekonomisë Milva Ekonomi u shpreh se shërbimet e Kuvendit kanë dalë në përfundimin se kandidati për KLSH i përmbush kriteret. “Kandidati ka eksperiencë pune, ka gradë shkencore doktor. Shehu ka plotësuar formularin e deklarimit, dhe deklaron se nuk ka pengesë gjyqësore për postin e KLSH, dhe shmang çdo dispozitë papajtueshmërie. Rezulton se përmbush kriteret ku kërkohet që gjatë drejtimit të KLSH nuk mund të jetë anëtar i kuvendit apo forcave politike. Shërbimet e Monitorimit në Kuvend kanë vlerësuar se Shehu përmbush standardet e drejtimit të KLSH-së” tha ajo.Vetë Shehu në fjalën e tij theksoi se “Do të zbatoj të gjitha parimet thelbësore, që duhet të respektoj ky kontroll. Që veprimtaria e kontrollit të jetë efektive duhet të ndiqen standarde evropiane. Nëse ndjekim standardet e duhura kontrolli është efektiv.Duhet të garantojmë transparencën e auditimit, të garantoj angazhimet në auditime kryesisht në sektorin publik. Këto standarde do të garantojnë veprimtarinë e përditshme të KLSH. Ky institucion me përgjegjësi të madhe duhet të garantojë kontroll, cilësi dhe ligjshmëri për çdo parregullsi të konstatuar” tha Shehu ndër të tjera gjatë seancës dëgjimore.Pas seancës dëgjimore, me 15 vota pro, 1 abstenim dhe 2 kundër, Arben Shehu mori besimin e anëtarëve si drejtues të Kontrollit të Lartë të Shtetit, por verdikti final do të merret në seancën plenare të Kuvendit. /Gazeta Liberale

Tags: gjykata e larte, gjykata kushtetuese, ked, KLGJ, klsh, meta