
Përgatiti dhe përshtati për Liberale.al, Laert MIRAKU
Rreth 25 milionë vjet më parë, një ndryshim në kodin gjenetik të paraardhësve tanë bëri që ne të humbnim bishtin, i cili është i pranishëm në majmunët e tjerë.
Jo të gjithë majmunët kanë bisht, dhe nuk po flasim vetëm për ne njerëzit: edhe orangutanët, gorillat, shimpanzetë dhe gibbonët, domethënë primatët më të afërt me ne nga pikëpamja gjenetike, nuk kanë një shtojcë e cila është e pranishme në majmunët e tjerë. Ne e dimë prej disa kohësh momentin në të cilin ndodhi kjo ndarje. Rreth 25 milionë vjet më parë, kur grupi ynë i primatëve u nda nga verkopitecidët (të ashtuquajturit majmunët e Botës së Vjetër) për të krijuar linjën evolucionare që do të na çonte përpara. Dhe tani, falë një studimi të botuar në "Nature", ne e dimë edhe mekanizmin gjenetik që bëri që paraardhësit tanë të mbeten pa bisht.
PJESË SHTESË. Studimi, i kryer nga një ekip nga qendra mjekësore Langone Health e Universitetit të Nju Jorkut, u zhvillua në dy faza. Në të parën, kodi gjenetik i majmunëve me bisht u krahasua me atë të primatëve pa bisht (dhe për rrjedhojë edhe i yni). Analiza identifikoi një "copë" të ADN-së që mungonte tek e para dhe e pranishme tek e dyta. Ekipi më pas përdori të njëjtën pjesë të udhëzimeve gjenetike për të redaktuar gjenomin e një serie minjsh, disa prej të cilëve u rritën pa bishta. Prandaj, pjesa shtesë e ADN-së që ne kemi mbajtur përreth për 25 milionë vjet, duket se është shkaku gjenetik i mungesës së bishtit tonë.
EFEKTE ANËSORE. Humbja e bishtit çoi më pas në modifikime të tjera anatomike pasuese: mbi të gjitha reduktimin e numrit të rruazave të qafës së mitrës, e fundit prej të cilave mbeti dhe ndryshoi formën duke krijuar koksiksin. Megjithatë, ne ende nuk e dimë me siguri pse ky mutacion ndodhi: teoria më e pranuar është se humbja e bishtit na ndihmoi në jetën në tokë. Megjithatë, ka të ngjarë që të ketë sjellë me vete edhe disa disavantazhe: sipas autorëve të studimit, pjesa e ADN-së përgjegjëse për zhdukjen e bishtit është gjithashtu ajo që mund të shkaktojë në një në 1000 të porsalindur keqformimin e njohur si spina bifida.