Manastiri i Shën Gjon Vladimirit, në Shijon të Elbasanit, është një nga vendet më të shenjta dhe më të lashta të trashëgimisë shqiptare i cili është shpallur monument kulture më 16.10.1948 nga Instituti i Shkencave.
Sipas një gojëdhëne kisha është ngritur mbi themelet e kishës së “Trinisë së Shenjtë”, e cila u shemb nga tërmeti. U rindërtua nga Karl Topia në 1381 dhe u bë 4 herë më e madhe, siç del nga mbishkrimet.
Shën Gjon Vladimiri, një martir i cili ra në vitin 1015, pushon këtu, varri i tij besohet se mban fuqi të mrekullueshme shëruese që kanë tërhequr pelegrinët për më shumë se një mijëvjeçar. Bazilika e shenjtë e zbukuruar me ikonografi të paçmuar në shekullin XVIII nga piktori mjeshtër Kostandin Shpataraku, i fton besimtarët në një hapësirë të përtejshme ku tokësorja me hyjnoren bashkohen.
Çdo vit më 4 qershor, manastiri bëhet zemra e një pelegrinazhi dhe panairi të madh, i njohur historikisht si një mbledhje e besimtarëve nga e gjithë Shqipëria dhe më gjerë. Ky festival nuk është thjesht një ngjarje kulturore, por një traditë e gjallë ku besimi, komuniteti dhe e shenjta ndërthuren. Pelegrinët kërkojnë bekime, shërim dhe lidhje me shpirtin e qëndrueshëm të shenjtorit.
Edhe pse manastiri duroi shkatërrime të shumta, ai mbetet një pishtar i qëndrueshmërisë shpirtërore. Sot, vendi i restauruar vazhdon të frymëzojë nderim, duke shërbyer si një monument kulturor dhe një vend i shenjtë mistik ku historia, përkushtimi dhe e kaluara e shenjtë janë përjetësisht të pranishme.
Stema e Karl Topisë është një element i rëndësishëm i heraldikës shqiptare. Ajo gjendet mbi një gur të murosur në murin jugor të manastirit dhe përbëhet nga një fushë katrore me pesë kryqe, me kryqin qendror të mbyllur brenda një rrethi, që simbolizon shenjtërinë. Sipër gurit qëndron një përkrenare e zbukuruar me zambakë e cila përfaqëson lidhjet dinastike me princat e Francës, e shoqëruar nga dy luanë mbrojtës me këmbë të ngritura përpara, simbole force dhe guximi. Stema u vendos mbi varrin e Karl Topisë, duke dëshmuar rolin e tij si themelues dhe mbrojtës i manastirit. Mbishkrimi në gur thotë: "Këto janë shenjat e zotit të madh Karl Topia."
Përgatiti : Hemelita Boriҫi
