Nga errësira në dritë, nga stagnimi në transformim, epokat e reja shpesh lindin jo prej brohoritjeve publike, por prej hapave të qetë të vizionarëve të palodhur. Në agun e viteve ’90, kur Shqipëria po zgjohej nga një gjysmë shekulli izolimi ideologjik, një njeri nga Korça, i heshtur, në Tiranë, po ëndërronte përtej kufijve të mundësive të kohës.
Ai nuk kërkoi vëmendje as lavdi; përkundrazi, me këmbëngulje stoike dhe një besim filozofik se veprat flasin më shumë se fjalët, nisi të ndërtojë gur pas guri rrugën e vet drejt suksesit. Rrëfimi i tij është një mozaik ambiciesh dhe sakrificash, një histori moderne që fillon mes rrugicave të kalldrëmta të një qyteti provincial dhe përfundon në majat e biznesit ndërkombëtar.
Lindur në fundin e viteve ’60 në një familje të thjeshtë korçare, ai përjetoi fëmijërinë nën hijen e regjimit komunist dhe u brumos me vlerat e punës e të dijes. Si student në Universitetin e Tiranës, ndoqi studimet për gjeologji, por historia mori kthesë kur në vitin 1991 sistemi u shemb dhe horizontet u hapën. Si mijëra të rinj shqiptarë, edhe ai u nis drejt Perëndimit në kërkim të një jete më të mirë, duke mbërritur në Vjenë si emigrant politik pas rënies së diktaturës.
Vjena e priti me krahë hapur, por jo me begati. I riu korçar gjeti punë modeste si përkthyes për të siguruar jetesën , ndërsa në xhep kishte veçse kursimet simbolike të kohës. “Unë e nisa me 100 dollarë,” do të kujtonte ai vite më vonë , shifër që flet shumë për vështirësitë e fillimit të një ëndrre të madhe. Në metropolin e huaj ai përjetoi kontrastin mes tregut të lirë dhe mungesës së gjithçkaje në atdhe, një përvojë që do t’i zgjonte etjen për sipërmarrje.
Në Vjenë, krahas punës si përkthyes, ai gjeti kohë të bluante një ide të thjeshtë por gjeniale, atë të tregtisë së lirë mes dy botëve. Shqipëria e asaj kohe vuante mungesën e mallrave më bazike, siç ishin televizorët, frigoriferët dhe pajisjet elektroshtëpiake, ndërsa në Vjenë këto gjëra gjendeshin me shumicë.
I pajisur me intuitën e tregtarit, i riu nisi të blejë pajisje elektronike me çmime të lira në tregjet austriake dhe t’i transportojë për t’u shitur në Tiranë, ku kërkesa ishte e etur dhe e gatshme të paguante disa herë më shumë.
Çdo televizor i shitur, çdo frigorifer i shpërndarë, ishte një fitore e vogël në rrugën e gjatë të suksesit. Ishte një fillim modest, i shoqëruar me udhëtime të gjata me kamionë dhe sfida logjistike në një Ballkan ende të trazuar, por ai nuk u zmbraps.
Ky djalosh korçar quhej Samir Mane. Në vitin 1993, ende veç 26 vjeç, hodhi hapin e parë të guximshëm drejt formalizimit të vizionit të tij. Ai themeloi në Vjenë kompaninë Alba-Trade, ndërsa njëkohësisht hapi në Tiranë dyqanin e parë “Neptun”, të specializuar në pajisje elektronike.
Neptuni i parë, i mbushur me magnetofonë, televizorë me ngjyra e pajisje shtëpiake, u bë shpejt sinonim i modernitetit për familjet shqiptare të dala nga izolimi. Brenda pak vitesh, “Neptun” u rrit në rrjetin më të madh elektronik në vend , dhe Samir Mane nisi të shihet si pionieri i një epoke të re tregtie.
Ambicia e tij nuk njihte kufij. Në fund të viteve ’90, ai zgjeroi aktivitetin edhe në tregjet fqinje post-komuniste, fillimisht në Maqedoni e më pas në Kosovë , duke e shndërruar Neptun-in në rrjetin e parë elektronik që shtrihej në disa shtete të Ballkanit Perëndimor.
Me hyrjen në mijëvjeçarin e ri, vizioni i Mane u zgjerua përtej tregtisë së elektronikës. Ai e kuptoi se Shqipëria kishte nevojë të rindërtohej edhe fizikisht, me hapësira moderne për tregti dhe argëtim.
Në vitin 2005 ai hapi dyert e Qendrës Tregtare Univers (QTU), qendra e parë e mirëfilltë tregtare në Shqipëri. Për herë të parë, qytetarët shqiptarë përjetuan konceptin e një qendre bashkëkohore, me dyqane markash, kinema, kafene dhe hapësira çlodhëse, një risi që revolucionarizoi mënyrën e të bërit pazar.
Po atë vit, Mane hodhi një tjetër hap strategjik duke themeluar rrjetin e parë të supermarketeve në vend, Euromax , i cili brenda pak kohësh u rrit dhe u bë më i madhi në treg, duke sjellë kulturën e blerjeve ushqimore në shkallë të gjerë.
Falë këtyre nismave, fundjavat e shqiptarëve nisën të zhvendosen drejt qendrave tregtare, duke ndryshuar shijen urbane të kryeqytetit dhe qyteteve kryesore. Vetë Mane do të shprehej se ndihej krenar që bizneset e tij “u kanë ndryshuar stilin e jetesës shqiptarëve”, teksa shihte familjet të kalonin orët e lira në hapësirat e krijuara prej tij.
Suksesi i QTU-së i hapi oreksin për projekte edhe më madhore. Në vitin 2011, Mane inauguroi Tirana East Gate (TEG), qendrën tregtare më të madhe që kish parë vendi deri atëherë, duke sjellë dhjetëra marka ndërkombëtare për herë të parë në tregun shqiptar.
Me TEG-un, ai vendosi një standard të ri luksi dhe shërbimi, duke konsoliduar famën si njeriu që po modernizonte jetën urbane. Ndërkohë, vizioni i tij kapërceu kufijtë kombëtarë. Në vitin 2012, BALFIN Group i Samir Mane investoi në Maqedoninë e Veriut me ndërtimin e Skopje City Mall, qendrës më të madhe tregtare në atë vend.
Ky hap e shndërroi Mane-n në një lojtar rajonal, duke provuar se modeli i tij i suksesit mund të transplantohej me sukses edhe jashtë Shqipërisë. Pas disa vitesh në operim të mbarë, ai ia shiti këtë aset një grupi investitorësh ndërkombëtarë në vitin 2017 , një lëvizje që tregoi zgjuarsinë e tij për të kthyer vlerën e krijuar në kapital për aventura të reja.
Ndërsa rritej si “mbret” i tregtisë dhe pasurive të paluajtshme, Mane hodhi sytë edhe drejt sektorëve strategjikë të ekonomisë. Në vitin 2013 ai u fut në industrinë nxjerrëse dhe metalurgjike duke blerë kompaninë AlbChrome , e cila zotëronte minierat e kromit në Bulqizë, zemrën minerare të Shqipërisë.
Nën drejtimin e BALFIN Group, AlbChrome njohu ringjallje, teksa prodhimi u rrit dhe kompania u bë ndër prodhuesit kryesorë të ferro-kromit në Evropë. Pas një dekade suksesi në këtë fushë, Mane realizoi një prej transaksioneve më të bujshme duke shitur AlbChrome te një konglomerat turk në vitin 2022, një dalje strategjike që siguroi kthimin e investimit në fitime të mëdha.
Po ashtu, ai nuk nguroi t’i futej një aventure të ngjashme matanë kufirit. Kombinati i feronikelit në Drenas të Kosovës, dikur krenaria industriale e atij vendi, po rrënohej nën barrën e borxheve. Në vitin 2018, BALFIN Group bleu NewCo Ferronikeli, duke marrë përsipër ringritjen e tij.
Me injektim kapitali dhe menaxhim vizionar, uzina rifilloi prodhimin dhe brenda pak vitesh Ferronikeli u shndërrua sërish në një nga kompanitë lidere të eksportit në Kosovë. Ky ishte një tjetër shembull ku Mane u shfaq si shpëtimtar i industrive të vështira, duke i kthyer ato në histori suksesi.
Shtrirja e perandorisë së tij nuk la pa prekur as sektorin financiar. Në vitin 2019, BALFIN Group u bë aksioneri kryesor i Tirana Bank, bankës së parë private në Shqipëri, duke shënuar hyrjen e grupit në tregun bankar. Tashmë imperiumi i Samir Mane përfshinte gjithçka, nga qendrat tregtare te minierat, nga supermarketet te bankat, duke krijuar një ekosistem të plotë biznesi.
Grupi i tij numëron mbi 50 kompani dhe operon në dhjetë vende të Evropës dhe Amerikës , me mbi 5 mijë të punësuar, një peshë që reflekton ndikimin e jashtëzakonshëm në ekonominë rajonale. Viti 2025 i solli edhe një kurorëzim simbolik. Revista prestigjioze Forbes e përfshiu Samir Mane në listën e miliarderëve botërorë, si shqiptarin e parë në histori që arrin këtë status.
Pasuria e tij e vlerësuar prej afro 1.4 miliardë dollarësh e konfirmoi atë si njeriun më të pasur të Ballkanit Perëndimor, kuptohet pa Turqinë dhe Greqinë brenda, një epitet që ai e mban me modesti, duke ia atribuar suksesin vizionit afatgjatë dhe punës së palodhur.
Gjurmët e vizionit të Samir Mane tashmë kanë kapërcyer oqeanet. Disa vitet e fundit, ai ka zgjeruar portofolin e investimeve drejt Shteteve të Bashkuara të Amerikës, duke themeluar degën “BALFIN Americas” për projekte të pasurive të paluajtshme përtej Atlantikut.
Në qytete të ndryshme amerikane, grupi i tij po investon në zhvillimin e rezidencave dhe qendrave tregtare, një hap që dëshmon se ambicia e Mane nuk njeh kufij gjeografikë. Po kështu, BALFIN Group është shtrirë edhe në Kanada me projektet e para imobiliare , duke e shndërruar kompaninë shqiptare në një aktor me praninë e vet edhe në tregjet e Amerikës së Veriut.
Megjithatë, zemra e sipërmarrësit mbetet e lidhur fort me Shqipërinë, veçanërisht me bregdetin magjepsës të saj. Ai ka marrë përsipër të realizojë disa prej projekteve më të mëdha turistike që ka njohur vendi. Në brigjet e detit Jon, në plazhet e virgjëra të jugut, Mane ka ndërtuar Green Coast Resort, një fshat turistik luksoz në Gjirin e Palasës.
Ky resort, i konceptuar me vila elegante, apartamente pushimi dhe hotele me pesë yje, përfaqëson investimin turistik më ambicioz në Shqipëri, me vlerë mbi 1 miliard euro. Green Coast po sjell standarde të reja në turizmin elitar, duke tërhequr vëmendjen e revistave ndërkombëtare të arkitekturës dhe udhëtimeve. Jo më kot vetë Samir Mane e cilëson këtë kompleks si “parajsën personale”, madje ka pohuar se Green Coast është vendbanimi i tij i zemrës, ku gjen qetësinë dhe frymëzimin larg zhurmës urbane.
Më në veri, në zemër të gjirit të Vlorës, po merr formë një tjetër kryevepër e vizionit të tij, të quajtur Vlora Marina. Punimet për marinën më të madhe dhe më moderne në Shqipëri kanë filluar në vitin 2022, dhe projekti parashikon një port jahtesh me 438 vende akostimi , i rrethuar nga hotele, rezidenca luksoze dhe hapësira argëtimi buzë detit.
Vlora Marina, e vendosur përgjatë shëtitores së re “Lungomare”, pritet ta shndërrojë qytetin e Vlorës në një pikë referimi për turizmin mesdhetar, duke e integruar Shqipërinë në hartën e destinacioneve për jahte dhe pushime luksoze. Ky investim, së bashku me transformimin urban që ka pësuar Vlora vitet e fundit, tregon besimin e Mane se sektori privat dhe vizioni i tij mund të ecin krah për krah me shtetin në zhvillimin e qëndrueshëm të zonave bregdetare.
Në jetën e përditshme, Samir Mane shquhet për modesti dhe vendosmëri. Nuk e kërkon protagonizmin publik, por fokusohet te puna dhe rezultatet. Ditët e tij ndahen mes zyrave në Tiranë dhe atyre në Vjenë, ku ai ndërthur dinamizmin e një kryeqyteti ballkanik me elegancën e metropolit austriak.
Familjar i përkushtuar, ai gjen kohë të çlodhet mes miqsh, por vëmendjen kryesore ia kushton perandorisë që ka ngritur gur mbi gur. Takimet e tij zgjasin orë të gjata dhe çdo detaj i projekteve merr vëmendje, sepse ai beson te rëndësia e strukturës dhe e disiplinës. “Sa më e madhe të bëhet kompania, aq më pak vend ka për të fshehur apo për të improvizuar,” shprehet ai, duke nënvizuar se strukturat e forta janë ajo që mban në këmbë një biznes të madh.
Në fakt, Mane e konsideron shtetin si një lloj ortaku pasiv në biznes, pasi kompania e tij paguan rreth 40 milionë euro në vit taksa në arkat e shtetit , dhe sipërmarrësi thotë se është e drejtë që “një pjesë të madhe të fitimit e merr shteti dhe kjo është normale”.
Ai nuk i trembet transparencës fiskale. “Sa më shumë rritesh, aq më e vështirë është të fshihesh”, pohon me bindje. Dhe përpiqet të kultivojë një kulturë korrekte pagimi detyrimesh në të gjithë grupin. Marrëdhënia e tij me institucionet shtetërore është ajo e respektit reciprok.
Shteti përfiton nga aktiviteti i BALFIN Group në formën e taksave dhe vendeve të punës, ndërsa kompania gjen një mjedis ku mund të rritet e lirë, pa u mbështetur në favore apo monopole.
Si njeri me ndikim të jashtëzakonshëm ekonomik, Samir Mane e sheh veten edhe me përgjegjësi ndaj shoqërisë. Ai ka themeluar “Mane Foundation” për të bashkërenduar nismat e përgjegjësisë sociale të korporatës , duke ndihmuar në fusha si arsimi, shëndetësia, mjedisi dhe lufta kundër varfërisë. Për të, roli i biznesit në shoqëri nuk kufizohet vetëm te krijimi i fitimit, por edhe te dhënia pas mbrapsht e diçkaje komunitetit që e ka mbështetur në këtë rrugëtim. Kjo filozofi është rrënjosur fort në kulturën e BALFIN Group, që sot është model suksesi për bizneset e reja shqiptare.
Rruga e Samir Mane nga Korça e fëmijërisë deri te majat e financës globale është dëshmi e fuqisë së vizionit dhe punës. Ai nisi si një i ri i panjohur me një trastë shpine në një vend të huaj dhe u shndërrua në një prej njerëzve që po formësojnë epokën e re ekonomike të Shqipërisë.
Me qetësinë e tij karakteristike dhe larg zhurmës së kotë, Mane ka treguar se ndryshimet më të mëdha ndodhin kur fjalët lihen mënjanë dhe nis puna e vërtetë. Në një rajon ku shpesh zhurma e politikës ka dominuar mbi veprimin, ai po ndërton një epokë të re përtej fjalës publike. Një epokë ku ndërtesat, bizneset dhe institucionet që ka ngritur flasin vetë për vizionin dhe trashëgiminë e tij.
Raportet e tij me politikën nuk janë as të nxehta, as të ftohta. Ai ka kuptuar se në një vend si Shqipëria, nëse je shumë pranë pushtetit, trash aromën e tij. Por nëse je shumë larg, nuk e prek dot realitetin që dëshiron ta ndryshosh.
Prandaj ka zgjedhur një marrëdhënie të matur. As konflikt. As komoditet. Sepse e di që në këtë vend, afërsia e tepruar me politikën ta lë mbi supe edhe dështimin e saj. Ndërsa largësia e skajshme të heq mundësinë për të ndërtuar vizionin që kërkon të lërë pas. Ai ka kuptuar se ndikimi i vërtetë nuk matet me zyrat që frekuenton, por me projektet që qëndrojnë edhe kur zyrat ndryshojnë. (Albania Post)
