Nëse ekonomitë e Ballkanit Perëndimor përballen me nivele të ulëta të produktivitetit të punës krahasuar me mesataren e Bashkimit Evropian, problemi për Shqipërinë është akoma edhe më i madh. Ekonomia e hapur dhe e konkurencës kërkon njerëz mendjehapur dhe të aftë. Paaftësia ndikon në produktivitet.
Një analizë krahasuese nga Organizata për Bashkëpunim Ekonomik dhe Zhvillim (OECD), e publikuar gjatë ditëve të fundit zbuloi se prodhimi mesatar për orë pune në Shqipëri ishte 18 dollarë amerikanë për periudhën 2020-2023, rezultati më i ulët midis gjashtë ekonomive të Ballkanit Perëndimor (WB6).
Nga periudha 2014-2016 deri në 2020-2023, produktiviteti i punës shënoi një progres shumë më të ngadaltë se fqinjët e saj. Ndërsa hendeku me BE-në është shumë i madh, pasi prodhimi për orë pune është 68 dollarë amerikanë.
Vlera më e lartë e prodhimit për orë pune në rajon është në Mal të Zi me 33 dollarë amerikanë nga 27 gjatë viteve 2014-2016. Në vendin e dytë është Maqedonia e Veriut me 31 dollarë amerikanë, e ndjekur nga Kosova me 27 dollarë amerikanë, Serbia me 25 dollarë prodhim për orë pune, Bosnja me 23 dollarë amerikanë në orë dhe Shqipëria me vetëm 18 dollarë amerikanë.
Prodhimi mesatar për orë pune në rajon është 27 dollarë amerikanë . Shqipëria prodhon rreth 35% më pak për orë pune se niveli rajonal dhe rreth 1/15 e produktivitetit mesatar të BE-së.
Produktiviteti i ulët i punës në vendin tonë është pasojë e strukturës së ekonomisë.
Në vitin 2023, Shqipëria ishte ekonomia e 115-të (nga 195) në botë për sa i përket PBB-së (23.5 miliardë dollarë amerikanë aktualë), e 132-ta (nga 226) për sa i përket eksporteve totale dhe e 93-ta (nga 196) për sa i përket PBB-së për frymë (dollarë amerikanë aktualë).
Në vitin 2023, Shqipëria ishte ekonomia e 78-të (nga 132) më komplekse sipas Indeksit të Kompleksitetit Ekonomik (Tregtia, 2023), ekonomia e 82-të (nga 103) më komplekse sipas Indeksit të Kompleksitetit Ekonomik (Teknologjia, 2020), dhe ekonomia e 130-të (nga 137) më komplekse sipas Indeksit të Kompleksitetit Ekonomik (Kërkime, 2023).
Eksportet
Në vitin 2023, eksportet kryesore të Shqipërisë ishin pjesë këpucësh (315 milionë dollarë), Energji Elektrike (282 milionë dollarë), këpucë lëkure (249 milionë dollarë), Naftë Bruto (197 milionë dollarë) dhe Fero-aliazhe (175 milionë dollarë).
Destinacionet kryesore ishin Italia (1.72 miliardë dollarë), Greqia (409 milionë dollarë), Gjermania (234 milionë dollarë), Spanja (207 milionë dollarë) dhe Serbia (188 milionë dollarë).
Importet
Në vitin 2023, importet kryesore të Shqipërisë ishin Makina (609 milionë dollarë), Naftë e Rafinuar (567 milionë dollarë), Medikamente të Paketuara (237 milionë dollarë), Shufra Hekuri të Papërpunuara (201 milionë dollarë) dhe Energji Elektrike (187 milionë dollarë).
Destinacionet kryesore ishin Italia (1.9 miliardë dollarë), Kina (971 milionë dollarë), Turqia (818 milionë dollarë), Gjermania (602 milionë dollarë) dhe Greqia (565 milionë dollarë).
