Kryeministrja e Finlandës: Evropa do të ishte në telashe pa SHBA
Kryeministrja finlandeze Sanna Marin tha se Evropa nuk është “shumë e fortë” për t’i bërë ballë pushtimit rus të Ukrainës, nëse do të vepronte më vete dhe i është dashur si gjithmonë të mbështetet te SHBA.
Gjatë një vizite në Australi, udhëheqësja e Finlandës që pret të anëtarësohet në NATO tha se mbrojtja e Evropës duhet të forcohet. – “Duhet të jem brutalisht e sinqertë me ju, Europa nuk është aq e fortë tani”, tha ajo. “Do të ishim në telashe pa Shtetet e Bashkuara”.
SHBA është deri tani ofruesi më i madh i ndihmës ushtarake për Ukrainën.
Që nga fillimi i luftës në shkurt, ajo ka dhënë 18.6 miliardë dollarë (17.7 miliardë euro; në mbështetje të Ukrainës, u tha një konferencë shkencore muajin e kaluar në Mbretërinë e Bashkuar.
Donatori i dytë më i madh është Bashkimi Evropian, i ndjekur nga Mbretëria e Bashkuar, tha Instituti Kiel për Ekonominë Botërore . Por kontributet e tyre janë shumë pak krahasuar me ato të SHBA.
Dhe me stoqet ushtarake të vendeve evropiane që po shterohen ndërsa furnizojnë Ukrainën, zonja Marin tha se duhet bërë më shumë për të forcuar mbrojtjen evropiane. Duke folur në Institutin Lowy në Sydney, zonja Marin tha: “Shtetet e Bashkuara kanë dhënë shumë armë, shumë ndihma financiare, shumë ndihma humanitare për Ukrainën dhe Evropën, nuk është ende mjaft e fortë.”
Ajo shtoi se Evropa duhet të sigurohet se “po i ndërton ato aftësi kur bëhet fjalë për mbrojtjen evropiane, industrinë evropiane të mbrojtjes dhe duke u siguruar që ne mund të përballemi në lloje të ndryshme situatash”.
Ndërsa ishte në detyrë, Presidenti i SHBA Donald Trump kritikoi vazhdimisht vendet evropiane të NATO-s se nuk shpenzonin mjaftueshëm për mbrojtjen. Në vitin 2018, Donald Trump i tha shefit të NATO-s, Jens Stoltenberg se Gjermania është “plotësisht e kontrolluar nga Rusia”.
Në vitin 2020, u vlerësua se SHBA shpenzoi pak më shumë se 3.7% të PBB-së së saj për mbrojtje – ndërsa mesatarja për anëtarët evropianë të NATO-s (dhe Kanadanë) ishte 1.77%. Që nga pushtimi i Rusisë në Ukrainë në shkurt, shumë vende anëtare të Bashkimit Evropian dhe NATO-s janë zotuar të rrisin shpenzimet e tyre të mbrojtjes.
Në shkurt, Gjermania njoftoi një shtesë prej 113 miliardë dollarësh, për ushtrinë e saj dhe një angazhim kushtetues ndaj objektivit të shpenzimeve ushtarake të NATO-s prej 2% të PBB-së.
Në qershor, Mbretëria e Bashkuar – nën kryeministrin e atëhershëm Boris Johnson – tha se shpenzimet e saj të mbrojtjes do të arrinin 2.5% të PBB-së deri në fund të dekadës.
Të gjithë anëtarët e NATO-s duhet të angazhohen për 2% të shpenzimeve, për të “siguruar gatishmërinë ushtarake të aleancës”, thotë NATO. Dhe kohët e fundit ka pasur thirrje për anëtarët e NATO-s, për të rritur shpenzimet e tyre të mbrojtjes në 3% të PBB-së.
Finlanda, e cila ndan një kufi të gjatë me Rusinë, aplikoi zyrtarisht për t’u bashkuar me NATO-n në maj. Protokollet e pranimit u nënshkruan në korrik, megjithëse ato ende nuk janë ratifikuar nga të gjithë anëtarët e tjerë.
Shqipëria, vend anëtar i NATO-s, i është përmbushur këtij objektivi pasi ka marrë disa herë lavdërata nga SHBA, edhe pse me një ekonomi shumë më të dobët se ajo e vendeve të tjera europiane.
/Liberale.al/
