Qasja vjen pasi të dy vendet përballen me trazira politike të brendshme dhe zona është e rrezikuar nga kontrollet e reja kufitare.
Ministrat e BE-së kanë miratuar pranimin e plotë të Bullgarisë dhe Rumanisë në zonën e saj të lëvizjes së lirë Shengen, në një kohë kur rajoni është i rrezikuar nga rivendosja e kontrolleve kufitare nga disa prej anëtarëve të saj.
Hungaria, e cila mban presidencën e radhës të BE-së, tha të enjten se ministrat kishin vendosur të heqin kontrollet kufitare tokësore midis dy vendeve të Evropës Lindore dhe fqinjëve të tyre të BE-së nga 1 janari.
“Një fitore e madhe për Bullgarinë, Rumaninë dhe gjithë Evropën!” Presidenca hungareze shkroi në platformën e mediave sociale X. Zona Shengen tani numëron 29 anëtarë.
Rumania dhe Bullgaria u bashkuan me BE në vitin 2007, por u bënë anëtarë të pjesshëm të Shengenit në mars të këtij viti, pasi vendet ballkanase, përfshirë Austrinë, vendosën veton ndaj pranimit të tyre për shqetësimet e korrupsionit dhe migrimit të parregullt.
Vendimi i Vjenës muajin e kaluar për të hequr veton e saj hapi rrugën për ministrat e punëve të brendshme të BE për të autorizuar heqjen e kontrolleve të mbetura në kufijtë tokësorë të Rumanisë dhe Bullgarisë.
Léon Gloden, ministri i brendshëm i Luksemburgut, shtëpia e qytetit të vogël të Shengenit ku u nënshkrua marrëveshja e lëvizjes së lirë në 1985, përshëndeti hapin përpara miratimit zyrtar.
"Luksemburgu ka mbështetur gjithmonë anëtarësimin e plotë të Bullgarisë dhe Rumanisë," tha ai për Financial Times. "Është gjithashtu një anëtarësim i rëndësishëm në pikëpamjen e mbrojtjes së kufijve të jashtëm të Shengenit."
Shengeni është vënë nën presion pasi vende, duke përfshirë Gjermaninë, Francën dhe Holandën, kanë rivendosur kontrollet përgjatë kufijve të tyre kombëtarë, duke argumentuar se kjo ishte e nevojshme për të frenuar migrimin dhe krimin. Gjermania ka sinjalizuar një gatishmëri për të zgjatur kontrollet e përkohshme kufitare përtej datës së planifikuar të skadimit të tyre në mars.
Gloden kritikoi lëvizje të tilla, duke thënë se ato minojnë "besimin" në vlerat e BE-së. “Unë nuk pranoj që përsëri të vendosen barriera në mendjet e njerëzve tanë,” tha ai.
Rumania dhe Bullgaria kanë lakmuar prej kohësh të drejtën e udhëtimit pa kufij, duke e bërë hyrjen e plotë në Shengen një fitore të rëndësishme për të dy vendet. Por vjen në një kohë të vështirë për Sofjen dhe Bukureshtin, me të dy kryeqytetet të zhytur në trazira politike.
Bullgaria nuk ka qenë në gjendje të zgjedhë një shumicë të qëndrueshme qeverisëse në shtatë zgjedhje radhazi gjatë më shumë se tre viteve.
Në Rumani, partitë kryesore u detyruan në një koalicion jo të lehtë pasi e djathta ekstreme fitoi terren në një votim këtë muaj. Zgjedhjet presidenciale të vendit u komprometuan gjithashtu nga një sulm kibernetik rus dhe një fushatë në mediat sociale që ngriti një të huaj pro-Moskës në krye të sondazheve.
Gjykata e lartë e Rumanisë anuloi votimin presidencial në një hap të paprecedentë në Evropë dhe një votim i ri do të mbahet vitin e ardhshëm.
Ion M. Ionita, një historian rumun, tha se qasja në Shengen kishte qenë një synim për Bukureshtin për shumë vite dhe u ankua për “ironinë që ne po diskutojmë tema krejtësisht të ndryshme dhe nuk kemi kohë dhe humor për ta shijuar këtë hap përpara”.
Ai tha se Shengen ishte një simbol i përqafimit të perëndimit nga Rumania – një nocion që Rusia është përpjekur ta sfidojë.
"Aderimi në euro do të jetë hapi i fundit në pranimin e Rumanisë në BE, përndryshe ai proces është i plotë," tha ai. "Kjo i jep fund një diskutimi të gjatë rreth rumunëve që janë qytetarë të klasit të dytë në BE - askush nuk mund ta pretendojë këtë tani."
Përgatiti: Liberale.al
