Duke i pushtuar me ose pa luftë disa nga pikat strategjike ushtarake, SHBA nën udhëheqjen e Donald Trump pretendon se kërkon të garantojë sigurinë e saj dhe të vendeve aleate nga ndërhyrjet dhe pushtimi i mundshëm i “armiqve”
Lajmet e bëra publike më herët për interesimin e vajzës së tij, Ivanka, si dhe dhëndrit të Donald Trump, në blerjen e ishullit të Sazanit, që konsiderohej një ndër bazat ushtarake më të fuqishme në Mesdhe, mund të lidhet me planet e Presidentit të zgjedhur me qëllim që SHBA të kontrollojë pikat strategjike. Kjo me arsyen që të bllokojë ndërhyrjet e mundshme kryesisht të Kinës dhe Rusisë, që duket se po përfitojnë nga dobësitë ose joshja e udhëheqësve të disa prej vendeve ku ndodhet pika të tilla strategjike.
Teksa Trump pret të marrë Presidencën e SHBA-ve më 20 janar, përmes tij SHBA nuk e përjashton marrjen me forcë të Kanalit të Panamasë dhe Grenlandën, që është ishulli më i madh në botë aktualisht nën kontrollin e Danimarkës.
Një analizë e Financial Times nxjerr në pah planet e Donald Trump teksa nuk përjashton mundësinë e përdorimit të forcës për të marrë Groenlandën dhe Kanalin e Panamasë.
Presidenti i zgjedhur i SHBA-së gjithashtu zotohet të riemërtojë Gjirin e Meksikës si "Gjiri i Amerikës" dhe të vendosë tarifa ndaj aleatëve.
Donald Trump ka refuzuar të përjashtojë përdorimin e forcës për të marrë Grenlandën dhe kontrollin e Kanalit të Panamasë, ndërsa u zotua se do të riemërtojë Gjirin e Meksikës si “Gjiri i Amerikës”. Në një konferencë, më pak se dy javë para se të merrte detyrën, presidenti i zgjedhur i SHBA kërcënoi se do të përdorte fuqinë ekonomike dhe ushtarake të vendit të tij kundër aleatëve tradicionalë, për të çuar më tej sigurinë kombëtare dhe zgjerimin territorial.
I pyetur nëse do të përjashtonte përdorimin e detyrimit ushtarak ose ekonomik për të marrë Grenlandën ose për të marrë kontrollin e Kanalit të Panamasë, ai tha: "Jo, nuk mund t'ju siguroj për asnjërën nga këto të dyja. Por mund të them këtë, na duhen për sigurinë ekonomike...Ne kemi nevojë për Grenlandën për arsye të sigurisë kombëtare.”
Në konferencën e shtypit të së martës në vilën e tijm në Mar-a-Lago në Florida, Trump u zotua të "tarifikonte Danimarkën në një nivel shumë të lartë" nëse vendi skandinav nuk do të pranonte të hiqte dorë nga kontrolli i Grenlandës, të cilën ai kishte kërkuar ta blinte gjatë mandatit të tij të parë.
Më herët të martën, kryeministrja daneze Mette Frederiksen tha se Grenlanda, e cila është një pjesë autonome e mbretërisë së Danimarkës, "nuk ka dalë në shitje", por theksoi se ishte e prirur të bashkëpunonte me Uashingtonin në Arktik.
Duke iu përgjigjur komenteve të fundit të Trump, ajo shtoi se SHBA-ja ishte "aleati më i rëndësishëm dhe më i afërt" i Danimarkës dhe se ajo nuk kishte "imagjinatë për të besuar se do të arrijmë" deri në një shtrëngim të mundshëm ushtarak ose ekonomik për të fituar kontrollin e Grenlandës.
Trump që nga viti 2019 ka kërkuar kontrollin e ishullit më të madh në botë, i cili është shtëpia e vetëm 56,000 njerëzve, por pika qendrore në rajonin strategjik jetik të Arktikut.
Ai gjithashtu argumentoi në konferencën e tij për shtyp se SHBA-ja kishte nevojë për kontrollin e Kanalit të Panamasë, të cilin SHBA e ndërtoi më shumë se 100 vjet më parë, për shkak të rolit strategjik të kanalit. "Kanali i Panamasë është jetik për vendin tonë," tha ai. "Po operohet nga Kina"...Dhe ne ia dhamë Panamasë Kanalin e Panamasë, nuk ia dhamë Kinës.
Në një këndvështrim më të gjerë të një aleati tradicional, Trump tha se një aneksim i Kanadasë nga SHBA "do të ishte vërtet diçka" e mundshme, por pranoi se kjo do të ndodhte nëpërmjet "forcës ekonomike" në vend të veprimit ushtarak.
“Mos harroni, ne në thelb mbrojmë Kanadanë,” - tha ai. Duke përmendur deficitet e SHBA me të dy vendet dhe një fluks emigrantësh përtej kufirit jugor të SHBA-së, Trump tha se ishte i përgatitur të godiste Kanadanë dhe Meksikën me taksa më të larta. “Ne do të vendosim tarifa shumë serioze për Meksikën dhe Kanadanë... sepse duam të shkojmë mirë me të gjithë,” tha ai.
“Ne do të ndryshojmë emrin e Gjirit të Meksikës në Gjirin e Amerikës”, shtoi ai. “Sa emër i bukur. Dhe është më i përshtatshëm.” Trump e etiketoi Meksikën një "vend shumë të rrezikshëm" që "po lejonte miliona njerëz të derdheshin në vendin tonë" dhe "në thelb drejtohej nga kartelet [e drogës]".
Meksika ka përjetuar një valë të paprecedentë vrasjesh që nga viti 2009, me grupet e organizuara kriminale që zgjerojnë shtrirjen e tyre nga droga dhe trafikimi i emigrantëve në vjedhje të naftës dhe zhvatje.
Kur Trump fillimisht propozoi vendosjen e tarifave ndaj Meksikës dhe Kanadasë menjëherë pas zgjedhjes së tij në nëntor, presidentja e Meksikës Claudia Sheinbaum la të kuptohet për masa hakmarrëse.
Ndërsa të dy udhëheqësit thanë se më pas kishin një bisedë të përzemërt, Sheinbaum tani po përgatitet për një sulm të dëbimeve masive, barrierave tregtare dhe presionit për përfshirje më të madhe të SHBA-së në trajtimin e karteleve.
Kryeministri i Kanadasë Justin Trudeau u përgjigj në mediat sociale se të dy vendet përfitojnë nga të qenit partneri më i madh tregtar dhe i sigurisë i njëri-tjetrit. “Nuk ka asnjë shans, në çdo rrethanë që Kanada të bëhet pjesë e Shteteve të Bashkuara,” postoi Trudeau në X.
Duhet theksua se pak ditë pasi Trump e konsideroi kryeminsitrin e Kanadasë guvernator të SHBA-ve ai dha dorëheqjen.
Përgatiti: a.m /Liberale.al/
