Galaktikat fluturuese si diktim i estetikës së artistit Ardian Isufi

Vladimir Myrtezai

Me çdo kusht për të qenë në garë me kohën dhe me çdo mënyrë për të qenë në një shtrat të ndryshueshëm në një lëvizje perpetum që të sillet në kokë ngjashmërisht me galaktikat fluturuese si një energji e pandërprerë pa u kujdesur për pikë  presje apo sjellje etike si formalitet  në daljet publike.

Ardian Isufi është një lloj energjie e motorrizuar për ndryshimin e përhershëm në kërkim të kohës së humbur. Një subjekt në një parehati pamjaftueshmërisht  të zgjatur që në të shumtë i ngjan një makinerie të automatizuar nga tërheqjet e shpeshta e shpesh përmbysëse saqë të le të mendosh që ky rrugëtim në fundin e tij do ti përngjajë një urie e eksitimi  anormal për të na blatuar një model të ri e të pazakontë si një ngjashmëri i shumë “coverave” që sa vijnë e shfaqen në referenca të ndërmjetme me artistët më të spikatur e në zë të kohës.

Herë me dyshimin që ky subjekt barit lirisht mbi këtë ndikim ideoemocional në një mënyrë që të krijon zakonin e një nuhatjeje që të mëson me modelin destabilizues të eklektiës si një mënyrë e re e një profili të ri që nuk ndalon së renduri saqë të duket që në cdo shfaqje nëse do kish një gjë që përsëritej në çfarëdo mënyre do ishte një gjë e papranueshme për atë që ka vemendjen dhe e ndjek në krijimtarinë e tij.Me egon e lartë e kohën në rrezik për të mos lënë përjasht reëgjistrit të tij përthithës gjithshka që diskutohet në korentet e mendimit të artit bashkëkohor në një vetëdidaktikë të pakontrolluar e entuziaste.

Galaktikat e tij janë fluturuese  kanë bazamente ushqyese nga ripozicionime të ndryshme e në kahje nganjëherë të kundërta e kontradiktore por me aftësi personalizuese dhe me një instikt njohës të një karakteri që priret nga ritmi e lëvizja si elementë produktesh që i përdor gjithherë në një territor të hapur e në liri shprehjeje nga më të skajshmet e të paqëndrueshmet.

Pas një ravgimi të hershëm mbi atdheun tradicional në pikturë si një rrekje mes figuratives dhe arti deco i braktis më pas e arrin të kuptojë me shpejtësi dhe në ndikim të eksituar mjete të reja që solli ndryshimi i pasnëntëdhjetës në pikturën ,si një materje e mediumit të hapsirës dhe krijimtaria e tij mer një formë udhëtuese me kaje radikalisht përmbysëse e në reagime të shpejta me as më të voglën dëshirë a referencë nga koha e formimeve të tij të para. Biles krijimtaria e tij është në një lëvizje të pandërprerë e radikale në asnjë pikë puthjeje më me të shkuarën e tij të afërt.

Dhe për shkak të këtij përshkëndijimi me mjetet e reja dhe me idetë e kohës arrin të radikalizojë me shpejtësi të gjitha format përkundër një tradite tashmë të ndikuar nga kanoni i realizmit socialist.Dhe si shumë artistë të rinj të fillim viteve dymijë është përherë në avangardë të një arti që merr subjekte me të cilat vë në kontradiktë sa vjen dhe më shumë në qëndrimin e tij politik ndaj një arti që sa vjen dhe merr distancë me qëndrimet e tij.

Të gjitha platformat e tija ideore kanë të bëjnë me botkuptimin e hershëm që ai bën cmos të mbivendoset me xheste të dukshme e gati pamfletike ndaj kësaj materjeje. Një reaksion i natyrshëm i një grupi të rinjsh që shkallmojnë mbi një epokë të mbyllur e kanonike sic ishte arti i realizmit socialist.

Koha është në favor dhe gjithshka ndodh rreth tij është një material që ai e përdor për të identifikuar. Gjithshka ai ndjen dhe përpiqet të nënshkruajë në mesazhet e qëndrimeve të tij e fut në laboratorin e tij krijues në një absorbim që lexohet ky ndërveprim kumtues shumë i dukshëm.

Artisti është një qenie e mbijetuar ndaj rrethanave të tij kushtëzuese që e rrisin dhe e mbushin me adrenalinë dhe aty ku ai ëndërron është e pamundur të bashkëjetojë me të tjerë nëse nuk ndjekin ritmin e tij. Nisur nga ky diferencim artisti ngjan me galaktikat e formës më të lartë të ëndërrimit dhe si i tillë ka të drejtën që ja jep fuqia e abstragimit të fluturojë fort në një mbirealitet subjektiv që përjetohet thellësisht nga vetë artisti. Herë me instikt e herë me fuqinë e dijes e të njohjeve ai krijon këto galaktika udhëtuese si botë të panjohura e përkthyera nga ngasje për të kontaminuar e përfshirë publikun. Galaktikat fluturuese të artistit.

Ardian Isufit janë në një fluturim të pandalshëm befasish dhe qëndrimesh nga më suprizueset.

Modelimet e mendjes së tij janë udhëtuese që nga shfrytëzimet mjeshtërore të dydimensionalit e deri te shfrytëzimet e mediumit të hapsirës instalative apo site specifik sic i quan ai dhe me radhë në teknikalitete të ready mades e artefakti e deri tek projeksionet ndërhyrjet performative me gjuhën e trupit e deri të përdorimit të  mediumeve të teknikave digitale e me rallë.Të gjitha në favor të mesazheve të hapura e të kodifikuara që tendon të penetrojë në përdorimin a koncepteve në punët e tij.

“MIRRORS SHOULD THINK LONGER BEFORE THEY REFLECT” 2005, Ambasada Gjermane,Tiranë-Shqipëri.

Të gjitha këto teknika që ja afron sinkronizimi i lartë i teknollogjisë e deri te mediumet më të thjeshta  ai i ka material të prekjes së tij mbi gjithshka që favorizon ide dhe qëndrime të infiltruara që dëshëron të përcjellë të konsumatori i veprës së tij.

Një natyrë e shpejtë dhe eksperimentale që të duket sikur frymëmerr në një kohë rekord saqë shpesh të duket se  është në përpjestim të zhdrejtë me kohën për ti realizuar. Një veti e pjekurisë së tij i eksitur në kuptimin që koha nuk ndalon punon e reagon pafund në një lëvizje të vazhdueshme impresionuese.

“BIG BANG” Instalacion kinetik 2010, Teatri Metropol Tiranë-Shqipëri.

Ardian Isufi nuk shqetësohet e vihet në krizë për vetpërcaktimin e tij në gjeografinë e artit kryen operacione herë të karakterit linear dhe hulumtues e herë të një përthyerje vertikale në kalime të shpejta pa u kujdesur që të ruajë një lloj etike dhe koherence me veprën e tij ai lëshohet në zërat që e thërrasin herë dhe si ndikime të drejtpërdrejta dhe provon të rishkruhet mbi një tekst të parashkruar dhe përgjatë kësaj mbivendosjeje vetëkorrigjon dhe ngre problematikat e tija udhëtuese. Një veti që ja prodhon dialogu i tij në një nxit të një mbamendjeje të lartë për të shkelur territore herazi të papërcaktuara .Po ky është karakteri i tij në një përzhitje për tu vetkorrigjuar gjatë eksperimentit dhe procesit të punës.

Ardian Isufi është ende i ri dhe e vetmja gjë që e ve në krizë është Hapsira dhe Koha si dy koncepte bazë pasi i duket e pamjaftueshme për tu kryer dhe pikërisht për këtë ndjehet në të shumtë i nxituar në shumë udhëtime galaktikash provuese.

Në një mësymje disi të pazakontë kërkon të kontaminojë e të ngrejë ndikim nëpërmjet ndërhyrjeve të tij duke mirëpërdorur hapsirat kontekstet elementët e estetikës si të ndryshuara e artefakteve e tekstit të prishur.

Mjetet e tija janë në një nevraturë të shkathët e të sigurtë duke na krijuar aparencat e tensioneve vizuale në një ndërlidhje që ka shumë pranë hartën post moderne të kohës që po jetojmë.

Veprat e tija janë të karakterit si vepra të angazhuara që ndikojnë drejtpërdrejt mbi opinionin publik si një dialog me mjetet e artit duke na vorbulluar me paqëndrueshmëritë dhe qëndrimet eklektike të tij si një kostum që me kast e ka veshur për të na destabilizuar përcaktueshmërinë e përkohëshme e të përsëritur që ai propozon.

Me një kurikul të pasur në profilin e tij duke veçuar  veprën“ANTIHOMAZH” Instalacion me maskën e vdekjes të diktatorit Enver Hoxha në Muzeun Historik Kombëtar Tiranë-Shqiperi është një shtysë premtuese për të na lënë veshngrehur e pritës se cfarë do sjellë në dukjen e radhës.

Disa nga punimet e tij e kanë bërë të përzgjedhur në aktivitete ndërkombëtare të një rëndësie të vecantë sot në lëvizjet ndërkombëtare, si pjesëmarrje në pavionin shqiptar në Bienalen e Arkitekturës Venecia-Itali, Bienalja ndërkombëtare e letrës Muzeu Villa Vecchia-Galeria Doria Pamphilj Rome-Itali, “Flash Art Event” Milano-Itali, apo në përfaqësimin e artistëve bashëkëkohor shqiptar në Muzeun Ludëig Budapest-Hungari, “Paralel Viena 2015” në Austri, Galeria Kombëtare e Arteve në Pekin-Kinë, Tribeka Art Neë York-USA dhe në shumë vende të tjera me aktivitete kulturore.

“ANTIHOMAZH” 2015 në Muzeu Historik Kombëtar Tiranë-Shqipëri.

Si artist ai në punën e tij radhit një sërë veprash publike dhe aktesh curatoriale me artistë e studentë dhe është shumë aktiv në punën e tij didaktike në Universitetin e Arteve .Ai mban titullin profesor i asociuar dhe drejton një departament të rëndësishëm në këtë universitet.

Është aktiv në jetën publike me qëndrime të hapura përmes shkrimesh kritike e qëndrimesh pqrkundër ndaj fenomeneve që kanë të bëjnë me  arti e kulturën politikën e filozofinë përfshirë dhe politikat qeverisëse.

Disa nga veprat e tij do udhëtojnë për tu instaluar në galerinë e arteve në qytetin e shkodrës. Instalime, fotografi, projekte në formë artefaktesh dhe hapsira multimediale dhe involvimesh të karakterit kinetik e artit në proces do mbushin hapsirën e kësaj galeria.

Qyteti i Shkodrës është një qytët i traditës së mirë për shkak të historië së pasur të saj dhe artistëve në zë. Është një hapsirë e involvuar dhe e mirë ushqyer tashmë me një art të kohës dhe pikërisht për këtë e bën sjelljen e një artisti si Ardian Isufi të rëndësishme për të konfrontuar idetë e tij dhe për shkak të dialogut dhe natyrës disi ndryshe të tij do ngrejë interesat e këtij qyteti në dialogun e saj tashmë të hapur ndaj eksperiecave të reja në artin e sotshëm.

Kurimi i këtij autori është edhe një përgjegjësi e lartë e shkruesit të këtyre radhëve për shkak të lidhjeve të tija emocionale e të vecanta historike me këtë qytet.

Risjellja ndaj vendeve ku ke jetuar e kaluar një kalvar uljengritjesh sa emocionale e sa të përballjes me të e bëjnë këtë ndërhyrje të një lloji të vecantë si një territor i një dialogu mbjellur me kohë si parashikim i së ardhmes dhe si riverifikim i gjërave aqe fort të ëndërruara.

Udhëtimi i një ndërhyrjeje arti apo i një ekspozite personale të një autori nga pikpamja e mështetjes i jep kuptim konceptit të përbashkuar mes mej e autorit.

Do më kujtonte shprehjen nga Angela Bulloch: “Shpesh herë punët evolojnë mbasi të jenë publikuar ,nga fakti i thjeshtë sepse ato kanë ardhur në jetë me një element ndryshimi, ose nga nga ndonjë trashëgimi që bën ndryshimin të ndodhë.”/Gazeta Liberale

Tags: Ardian Isufi, artist, Vladimir Myrtezai