Klementin Mile
Për rastin e zyrtarit të akuzuar amerikan McGonigal janë thënë shumë gjëra dhe drejtësia amerikane ende nuk e ka thënë fjalën e fundit. Megjithatë, ajo që bën përshtypje të thellë është implikimi i politikanëve të vendit tonë në ato akuza.
Amerika është parë gjithmonë prej studiuesve si përjashtim, si një vend që nuk duhet krahasuar me të tjerët, por duhen marrë në konsideratë specifikat e saj; me sa duket Amerika ka gjetur një homolog te Shqipëria, një tjetër vend që vijon të na dëshmojë se nuk mund ta grupojmë dhe krahasojmë me vendet e tjera të Ballkanit, të Europës, apo ato ish-komuniste.
Natyrisht, ndryshe nga Amerika, përjashtimi në të cilin vijon të ekzistojë Shqipëria është distopik, tërësisht negativ. Në teorinë e kaosit kur përplas krahët një flutur në Japoni shkaktohet një tornado në Amerikë. Në teorinë shqiptare të kaosit kur akuzohet një zyrtar në Amerikë zbulohen lidhje me politikanë në Shqipëri.
A mos është kthyer Shqipëria në një lloj laboratori ndërkombëtar për të testuar kufijtë e sistemit politik, për të parë deri ku mund të abuzohet me pushtetin pa u ndëshkuar?
Rasti McGonigal ekspozon dy “mëkate” që nuk duhen bërë kurrë në politikë. Të paktën nuk duhen bërë për aq kohë sa sistemi politik është demokraci. Favorizim në tender dhe ndërhyrje e paligjshme për të hetuar liderin e partisë opozitare janë akuzat që qarkullojnë në hapësirën publike shqiptare dhe që implikojnë kryeministrin e vendit.
Këto janë akuza me të cilat duhet të merret drejtësia shqiptare në bashkëpunim me atë amerikane. Por, përtej verdiktit ligjor, politikisht duhet thënë se akuza të tilla do të duhet ta trondisin nga themelet sistemin politik shqiptar. Sepse këto akuza prekin vërtet themelet e politikës. Morali në politikë ka vend të kufizuar, por brenda atyre kufijve ka rëndësi ekzistenciale.
Kështu, akuza për favorizim në tender implikon sjellje korruptive, çka është e papranueshme sepse shkatërron dallimin ekzistencial të politikës midis zyrtarit dhe qytetarit. Në korrupsion zyrtari e harron zyrën dhe nuk dallohet nga qytetari, duke zhvilluar interesa private e personale që nuk kanë fare lidhje me interesin publik.
Akuza tjetër për ndikim të paligjshëm për hetimin e kundërshtarit përbën “mëkatin” e dytë të politikës: një lloj “Ëatergate” alla-shqiptarçe që cënon lojën e ndershme politike midis qeverisë dhe opozitës.
Diferencat zyrtar – qytetar dhe qeveri – opozitë janë themeli që e mban në këmbë politikën demokratike. Fakti që po shohim drejtësinë amerikane të angazhohet maksimalisht dhe atë shqiptare deri tani të heshtë, nuk flet thjesht dhe vetëm për drejtësinë në të dyja vendet. Ne duhet të kuptojmë që drejtësia i zhvillon ndjeshmëritë e veta në kontekstin e regjimit ku operon.
Rasti McGonigal po tregon se regjimi i vendosur në Shqipëri nuk meriton të emërtohet demokraci, sepse përndryshe sistemi politik (demokratik) do të ishte prekur në themel, do të ishte tronditur dhe, për të mbrojtur veten nga shkatërrimi, do të kishte reaguar përmes institucionit të drejtësisë.
Por, siç thoshte me humor aktori i nderuar Vasillaq Vangjeli: “A prishet një vezë e prishur?”/Liberale.al/
