Globi

KËSHTU do të marrë fund bota? Shkencëtarët paralajmërojnë fundin e jetës në Tokë (njerëzit do të ngrijnë deri në vdekje)

Shkruar nga Liberale

KËSHTU do të marrë fund bota? Shkencëtarët

Nga Armagedoni te “Dita Pas Nesër”, ka pasur shumë filma hollivudianë që tregojnë se si mund të marrë fund bota jonë. Por nëse do të ketë një apokalips global, çfarë mund të ndodhë për zhdukjen e të gjithë jetës në Tokë?

Shkencëtarët besojnë se më në fund mund ta kenë gjetur përgjigjen - dhe mund të përballemi me një shkatërrim të tmerrshëm.  Në një studim të ri, studiues nga Instituti i Shkencave Planetare dhe Universiteti i Bordeaux parashikojnë se Toka mund të dalë jashtë orbitës nga një yll që kalon pranë nesh.  Dhe pa Diellin për të na mbajtur ngrohtë, të gjithë jetët - përfshirë njerëzit – do të ngrinin deri në vdekje.

Për fat të mirë, shanset që kjo të ndodhë janë shumë të ulëta.

Gjatë pesë miliardë viteve të ardhshme, mundësia që Toka të dalë jashtë orbitës nga një yll që kalon është rreth një në 500, sipas ekipit.

“Ne gjejmë një shans prej 0.3% që Marsi të humbasë për shkak të përplasjes ose nxjerrjes nga toka dhe një probabilitet prej 0.2% që Toka të përfshihet në një përplasje planetare ose të nxirret nga toka”, shkroi ekipi në studimin e tyre.

Nëse do të ketë një apokalips global, çfarë mund të ndikojë në zhdukjen e të gjithë jetës në Tokë? Shkencëtarët besojnë se më në fund mund ta kenë përgjigjen - dhe mund të përballemi me një zhdukje të tmerrshme.

Për dekada të tëra, shkencëtarët kanë menduar se si mund të marrë fund Toka .

Një vrimë e zezë, impakti i një asteroidi gjigant dhe një luftë bërthamore mund të shkaktojnë fatkeqësi katastrofike, ashtu si edhe zhvillimi i robotëve vrasës ose përmbysja e fushës magnetike të planetit tonë.

Në studimin e tyre të ri, të botuar në arXiv , Nathan Kaib dhe Sean Reynold nisën të kuptonin nëse yjet që kalojnë mund të kenë ndikim.   "E ardhmja dinamike afatgjatë e planetëve të Diellit është simuluar dhe analizuar statistikisht me shumë detaje", shpjegojnë ata.

'Por shumica e punimeve të mëparshme e konsiderojnë sistemin diellor si plotësisht të izoluar, duke neglizhuar ndikimin e mundshëm të kalimeve të yjeve në fushë.' Për t'iu përgjigjur kësaj pyetjeje, studiuesit realizuan mijëra simulime të sistemit tonë diellor në prani të yjeve që kalojnë pranë nesh gjatë pesë miliardë viteve të ardhshme.

Shqetësuese është se simulimet e tyre zbuluan se tetë planetët e sistemit tonë diellor - si dhe planeti xhuxh, Plutoni - janë "dukshëm më pak të qëndrueshëm nga sa mendohej më parë".

Plutoni përballet me rrezikun më të madh të humbjes së tij për shkak të një përplasjeje ose nxjerrjeje, me simulimet që zbulojnë një shans prej pesë përqind.  Marsi ka më pak shanse, ndërsa Toka ka shanse prej 0.2% që të dalë jashtë sistemit diellor.  Sa i përket yjeve që duhen vëzhguar, studiuesit parashikojnë se më të rrezikshmit janë ata që vijnë 100 herë më larg nga dielli sesa Toka. /Liberale.al/

Liberale Newsroom

Diplomati dhe intelektual i klasit "A", Ilir Shqina u nda papritur dhe para kohe nga jeta këtë të premte. Ai mësohet se vuante prej disa kohësh nga një sëmundje e rëndë. Ilir Shqina u dallua për angazhimet e tij profesionale dhe kontributin në fushën e mediave dhe komunikimit. Pedagog i shkencave sociale në Universitetin e Tiranës që prej fillimit të viteve '90, diplomat i shquar, madje edhe sportist, kohët e fundit ai ka qenë i punësuar në ministrinë e Jashtme. 

Lajmi i trishtë u është konfirmuar fillimisht për publikun nga ish-ministrja e Integrimit Europian, Majlinda Bregu, përmes një postimi në rrjetet sociale, ku e cilëson ndarjen nga jeta të Ilir Shqinës si një lajm të trishtë dhe humbje të parakohshme.

Bregu kujton me respekt bashkëpunimin me Shqina-n, duke theksuar se e ka njohur fillimisht si pedagog në universitet, dhe më pas ka pasur fatin ta ketë pranë si këshilltar diplomatik gjatë kohës kur drejtonte Ministrinë e Integrimit Europian. Ajo nënvizon se ndonëse kishin bindje të ndryshme politike, Ilir Shqina spikati për korrektësinë, dinjitetin dhe maturinë që solli në administratë – cilësi që ajo i konsideron të rralla në shërbimin publik.

"U prehsh në paqe miku im Ilir Shqina" - shkruan ish-deputeti, Ralf Gjoni. "Kush e ka njohur Ilir Shqinen nga afër dhe ka patur fatin të punojë me të, sot ndjehet i thyer totalisht prej humbjes së një njeriu të jashtëzakonshëm. E pabesueshme se sa e shkurtër është jeta. Ngushëllime familjes. Trishtim total" -  shkruan me trishtim Ralf Gjoni.

Ilir Shqina, Grida Duma dhe Aulon Kalaja në vitin 2018

Tronditja ishte e madhe mes miqve dhe shokëve nga lajmi i trishtë dhe po aq dhimbja për humbjen e intelektualit, Ilir Shqina.

Ilir Shqina me shoqërinë në gjimnaz

Në mesazhet e shumta të ngushëllimit disa nga miqtë e tij i kanë kujtuar vitet e gëzueshme të shkollës. Ai la pas një djalë ndërsa mbante lidhje të forta me të atin, inxhinierin e njohur beratas. 

Ilir Shqina me të atin, viti 2022

Shqina ka punuar në sektorin e gazetarisë dhe ka qenë aktiv në projekte e nisma që lidhen me zhvillimin e medias dhe kulturës në Shqipëri. Gjithashtu, Ilir Shqina ka qenë i përfshirë edhe në disa aktivitete shoqërore dhe ka marrë pjesë në debate publike për çështje të ndryshme sociale.

Ilir Shqina dhe Grida Duma, para divorcit

22 vite ka qenë i martuar me Grida Dumën. Ata u ndanë në vitin 2019 dhe i dhanë fund zyrtarisht martesës së tyre në vitin 2022. Divorci i tyre tërhoqi vëmendjen e mediave dhe opinionit publik, për shkak të statusit të lartë që ata kishin në shoqërinë shqiptare, .

Grida Duma, si një figurë e njohur politike dhe publike, dhe Ilir Shqina, i njohur për angazhimet e tij profesionale, kanë pasur gjithashtu një jetë private të mbushur me shumë spekulime dhe interes mediatik. Megjithatë, ata kanë arritur të ruajnë një farë privatësie rreth detajeve të ndarjes së tyre, dhe nuk kanë dhënë shumë informacion në lidhje me arsyet e divorcit.

Ilir Shqina dha një kontribut të çmuar në botën akademike dhe diplomatike si dhe kishte shumë për të dhënë. Ai iku duke na lënë mesazhin se koha është gjithmonë e pamjaftueshme për njerëzit e mirë, të urtë, punëtorë e të virtytshëm. Në një botë edhe të padrejtë siç ishte fatkeqësisht ndarja para kohe nga jeta e Ilir Shqinës.

SHQIPENGLISH