Sipas një sondazhi të publikuar nga Banka e Shqipërisë një pjesë e konsiderueshme e individëve shqiptarë deklarojnë se nuk kanë mundësi që të blejnë apo të ndërtojnë një shtëpi, që është në kontrast me lulëzimin që po përjeton tregu i pasurive të paluajtshme së fundmi.
Një pjesë e konsiderueshme e individëve shqiptarë deklarojnë se nuk kanë mundësi që të blejnë apo të ndërtojnë një shtëpi, që është në kontrast me lulëzimin që po përjeton tregu i pasurive të paluajtshme së fundmi.
Banka e Shqipërisë në indeksin që ajo harton për treguesin e besimit të bizneseve dhe konsumatorëve, një prej pyetjeve e ka të lidhur me blerjen e shtëpive.
Të anketuarve, në bazë tremujore, u bëhet pyetja: “A keni në plan të blini ose të ndërtoni një shtëpi gjatë 12 muajve të ardhshëm (për të jetuar vetë ju, një anëtar i familjes, si shtëpi pushimi, për ta dhënë me qira etj.”? dhe mundësitë e zgjedhjes janë : Po, me siguri; E mundshme; Ka shumë mundësi që jo; Jo; Nuk e di.
Balanca e përgjigjeve është për këtë pyetje është -88, për tremujorin e parë 2021, afër nivelit maksimal negativ (prej -100), që tregon një pamundësi të lartë për blerjen e një shtëpie. Sipas metodologjisë së Bankës së Shqipërisë treguesi i balancës merr vlera midis -100 dhe +100. Një tregues mbi 0 tregon për një numër më të madh të përgjigjeve pozitive sesa negative, në një tremujor të caktuar. Nga të 15 pyetjet që bën Banka e Shqipërisë për të matur besimin e konsumatorëve, (ku përfshihet vlerësimi i situatës financiare, papunësisë, pritshmërisë për blerjet e mëdha, prirjet e kursimit, papunësisë etj) kjo është përgjigja që ka balancën më të lartë negative.
Pamundësia për të blerë një shtëpi ishte më e larta në pjesën e parë të vitit të kaluar, sidomos në tremujorin e dytë, kur balanca arriti në gati 90%, për shkak të pasigurisë së krijuar nga pandemia dhe rritjes së papunësisë. Megjithatë, në realitet, tregu i pasurive të paluajtshme në atë periudhë ishte në lulëzim. Të dhënat e tjera të INSTAT treguan se ndonëse në periudhë pandemie, rënie ekonomike dhe konsumi të tkurrur, sektori i pasurive të paluajtshme në vend është i vetmi që nuk e ndjeu aspak krizën. Për 9-mujorin 2020, transaksionet e pasurive të paluajtshme arritën në 76 miliardë lekë (rreth 612 milionë euro), duke shënuar sërish rekord për periudhën në fjalë, që nga viti 2009.
Pamundësi e lartë edhe për blerjen e makinave
Përgjigja e dytë me balancën më të lartë negative është ajo për blerjen e një makine. Konsumatorëve iu bëhet pyetja:
“Sa mundësi ka të blini një makinë gjatë 12 muajve të ardhshëm?” Alternativat e përgjigjeve janë: Shumë e mundshme; E mundshme; E pamundur; Krejtësisht e pamundur; Nuk e di.
Balanca e përgjigjeve në tremujorin e parë 2021 ishte -61.2. ashtu si në rastin e shtëpive, pamundësia më e lartë ishte në periudhën e pandemisë, në tremujorin e parë dhe të dytë 2020.
Sipas Eurostat, Shqipëria është një nga shtetet me numrin më të ulët të automjeteve në raport me popullsinë, së bashku me Maqedoninë.
Minimumi jetik në Shqipëri, shifra ende e papërcaktuar zyrtarisht, përllogaritet në rreth 17 900 lekë
Shqipëria është i vetmi vend në Rajon, Europë e madje në botë, që ndonëse minimumin jetik e ka të përcaktuar si një normë ligjore që buron nga të drejtat kushtetuese të qytetarëve, nuk ka një shifër fikse zyrtare të përcaktuar.
Por, pse është e rëndësishme përllogaritja e këtij treguesi? “Duhen kryer studime të thelluara mbi nevojën që ka vendi për të realizuar minimumin jetik dhe për ta zbatuar”, thotë pedagogia Teuta Nunaj.
Institucioni i Avokatit të Popullit hodhi për konsultim publik të dielën draft-raportin e ri për minimumin jetik në Shqipëri. Sipas dokumentit, vlera e përllogaritur në këtë studim të minimumit jetik të nevojshëm në Shqipëri, është 17 875 lekë.
Kjo vlerë është 9,9% më e lartë sesa pensioni minimal për zonat urbane, 37,5 % më e lartë se pagesa e papunësisë dhe rreth 3 herë më e lartë se ndihma ekonomike.
“Në këtë rast, do të thotë që do të ndryshohet niveli i pensioni dhe nuk mund të ofrohet një ndihmë ekonomike nën nivelin jetik dhe nuk mund të ketë një pagë minimale nën nivelin e minimumit jetik”, thotë Nunaj.
Një studim i Bankës Botërore, me të dhëna të përditësuara deri në vitin 2017, doli në përfundimin se 4 në 10 shqiptarë jetonin me më pak se 5,5 dollarë në ditë, ndërsa një raport i fundit nga Eurostat diktoi se Shqipëria në vitet 2018 dhe 2019 regjistroi një të ardhur mesatare vjetore për frymë në vlerën e 4500 eurove, 700 më pak se Maqedonia e Veriut dhe 1600 më pak se Serbia.
