Indeksi i çmimeve të konsumit në muajin Tetor ose inflacioni i këtij viti rezultoi në vlerën 1.9% sipas INSTAT, vlerë e njëjtë me muajit Shtator. Inflacioni edhe pse poshtë mesatares së BE-së mbetet shqetësues sepse ai i ushqimeve konsiderohet 3 për qind. Gati gjysma e shpenzimeve të shumicës dërrmuese të qytetarëve shkojnë për ushqime çka do të thotë se rritja e ushqimeve rëndon xhepat dhe varfëron gjithmonë e më shumë një pjesë të mirë të shqiptarëve pa të ardhura të mjaftueshme.
Sipas INSTAT, ndryshimi vjetor i indeksit të çmimeve të konsumit një vit më parë ishte 3,8%.
Ndërsa në raport me tetorin e vitit të kaluar INSTAT thotë se shtrenjtimin më të madh e ka pasur “Argëtimi dhe kulturë” me 5%, pasuar nga grupet “Pije alkoolike dhe duhan” me 3,6 %, “Veshje dhe këpucë” me 3,5 % dhe “Ushqime e pije joalkoolike” me 3,1 %. Brenda grupit të ushqimeve zarzavatet patën rritjen më të fortë të çmimit me 8,3%, krahasuar me vjet, pasuar nga nëngrupet “peshk” me 4%, “mish” me 3,9 %, “qumësht, djathë dhe vezë” me 3,2 %, “sheqer, reçel, mjaltë, çokollata dhe ëmbëlsira” me 1,8 %, etj.
Si krahasim inflacioni i Eurozonës u rrit pak më shumë se sa pritej në tetor. Inflacioni bazë mbeti i qëndrueshëm në 2.7%, gjithashtu më i lartë se sa pritej. Në vendet e BE rritja e çmimeve dhe rritja e kostos së jetesës kompensohet kryesisht nga politikat fiskale që përdorin qeveritë për të shmangur varfërinë dhe për të mbajtur konsumin ose fuqinë blerëse në ritme të larta.
Pas rënies së shpejtë në shtator, kjo rritje siguron një kontroll të realitetit në lidhje me procesin e disinflacionit të eurozonës.
Banka Qendrore Evropiane përdori shpesh moton se 'milja e fundit është më e vështira' kur bëhet fjalë për luftimin e inflacionit përpara verës. Rënia e ngadaltë e inflacionit bazë jep ndjenjën se ka ende një të vërtetë për këtë. Tregu i punës mbetet i shtrënguar për momentin, gjë që shton ende presionet mbi pagat. Analistët presin që rritja e pagave do të ulet gjatë rrjedhës së 2025-ës pasi shtrëngimi i tregut të punës vazhdon të lehtësohet, por ekspertët nuk po e shohin ende këtë efekt.
Në fakt, papunësia arriti në 6.3% në shtator – niveli më i ulët historik që nga krijimi i eurozonës në 1999. Kjo tregon se presionet inflacioniste nga tregu i punës nuk i përkasin të shkuarës. Duke përfshirë shifrat e përshpejtuara të rritjes së PBB-së, të dhënat e kësaj jave kanë dhënë një kundërpeshë ndaj pikëpamjes së dëshpëruar të BQE-së të paraqitur mbi inflacionin në konferencën për shtyp të tetorit. Presidentja e BQE-së Christine Lagarde iu referua të gjitha të dhënave që ecin në të njëjtin drejtim: në rënie.
Tregu i punës mbetet i fortë, por me rritjen e fitimit në rënie, pritet që kjo të ndikojë negativisht në tregun e punës gjatë vitit të ardhshëm. Kjo e mban të ulët inflacionin e nxitur nga kërkesa, gjë që duhet të ndihmojë në uljen e inflacionit – përfshirë bazën – objektivi i vitit 2025. Megjithatë, rreziqet për perspektivën mbeten pasi presionet e tregut të punës ende nuk janë zbehur dhe rritja e pagave mbetet e lartë për momentin.
