Ekziston një studim australian mbi origjinën e virusit që shkakton infeksionin Covid . Dhe që tregon se është një virus i sintetizuar dhe më pas i lëshuar nga një laborator. Ai u krye dhe u publikua nga studiues nga Universiteti i Uellsit Jugor, Australi në revistën 'Risk Analysis'. Autorët shpjegojnë se rezultatet e punës së tyre tregojnë një "origjine të panatyrshme" të virusit si "më e mundshme se një origjinë natyrore". Çështja se cila ishte “shkëndija” e vërtetë e pandemisë që ka mbajtur nën kontroll të gjithë botën vitet e fundit ka qenë gjithmonë shumë e debatuar.
Me kalimin e kohës, ka pasur hetime, raporte nga komisione ekspertësh dhe botime shkencore që synojnë zgjidhjen e enigmës së pritësit të ndërmjetëm , i cili, në rastin e një origjine natyrore, mund të kishte sjellë Sars-CoV-2 te njerëzit. Por kishte edhe punime të ndryshme të shkencëtarëve që ngjallën dyshime dhe hipotezuan manipulimin e njeriut me virusin dhe arratisjen nga laboratori.
Ndërsa shumica e studimeve janë fokusuar në një origjinë zoonotike - shpjegojnë ekspertët - ky hulumtim shqyrtoi anën tjetër të medaljes, një prolog alternativ: probabilitetin e një origjine të panatyrshme, pra, që virusi ka dalë nga një laborator. Shkencëtarët përdorën atë që ata e quajnë "një mjet i krijuar i analizës së rrezikut" për të dalluar epidemitë natyrore nga ato të panatyrshme. Ky mjet vlerësimi quhet i modifikuar Grunow-Finke (mGft) dhe autorët e përdorën atë për të studiuar origjinën e Covid.
Mers-Cov gjithashtu ka origjinë të panatyrshme
Por edhe më parë, në një punë të mëparshme, ata kishin përdorur këtë sistem për të vlerësuar origjinën e një koronavirusi tjetër: Mers-CoV në Arabinë Saudite (autori i parë Xin Chen, një nga studiuesit që gjithashtu punoi në këtë punë shkencore mbi Covid). Edhe në rastin e Mersit, rezultati i analizës ishte "probabilitet i lartë i origjinës së panatyrshme" . Duke iu rikthyer studimit për Sars-CoV-2, "ky vlerësim i rrezikut - theksojnë autorët - nuk mund të demonstrojë origjinën specifike të Covid-19, por tregon se mundësia e një origjine laboratorike nuk mund të hidhet lehtësisht".
Epidemi natyrore apo sulm biologjik?
Mjeti i vlerësimit mGft fillimisht u krijua për të dalluar midis epidemive natyrore dhe sulmeve të qëllimshme biologjike, shpjegojnë autorët në studim. “Në këtë rast, ne konsideruam prova të një origjine natyrore ose të panatyrshme të Sars-CoV-2, duke u fokusuar tek aksidentet ose ‘rrjedhjet’ laboratorike si një burim i origjinës potenciale të panatyrshme.”
MGft përmban 11 kritere: rrezikun biologjik, tendosjen e pazakontë, shpërndarjen gjeografike, përqendrimin mjedisor, intensitetin e epidemisë, mënyrën e transmetimit, kohën, përhapjen jashtëzakonisht të shpejtë, kufizimin e popullsisë, njohuritë klinike dhe të veçanta. Secilit kriter i caktohet një vlerë midis 0 dhe 3 pikëve (ku 3 pikë i atribuohen një situate ku ka një tregues ose provë të qartë), bazuar në provat e disponueshme të mbledhura nga literatura dhe burimet e të dhënave të disponueshme. Rezultati përfundimtar, rezultati i një sërë operacionesh, siguron probabilitetin që epidemia të jetë e natyrshme (nëse rezultati është më pak se 30) ose e panatyrshme (nëse është e barabartë ose më e madhe se 30).
Elementet e marra në konsideratë janë të shumta dhe të llojeve të ndryshme. Për shembull, i referohet faktit se ka mungesë të provave përfundimtare për atë që do të kishte qenë pritësi i ndërmjetëm i virusit. Dhe, për të dhënë një shembull se si u caktuan pikët, duke iu referuar kriterit 1 - pra ekzistenca e një rreziku biologjik - ekspertët vlerësuan se disa, por jo të gjitha rastet fillestare të pneumonisë të shkaktuar nga Sars-CoV-2 në Wuhan, Kina ishte e lidhur me tregun lokal të ushqimeve të detit Huanan. Tregu në fjalë konsiderohej të ishte “vetëm 8 milje larg nga Instituti i Virologjisë në Wuhan (WIV), i cili po kryente disa projekte kërkimore mbi të ashtuquajturën “fitim funksioni” të viruseve.
Pastaj është fakti se " aksidentet laboratorike janë të zakonshme dhe është e mundur që një punëtor i infektuar aksidentalisht brenda laboratorit mund të infektojë të tjerët në komunitet." Duke marrë këtë dhe shumë më tepër informacione, kriterit 1 iu dhanë 3 pikë. Rezultati përfundimtar i marrë në Covid? "Duke përdorur algoritmin e modifikuar Gft, rezultati tregon një total prej 41 pikësh (68%) nga 60 maksimale, duke treguar se Sars-CoV-2 ka më shumë gjasa të vijë nga një origjinë e panatyrshme," përfundojnë autorët. Për të minimizuar subjektivitetin, çdo kriter u vlerësua në mënyrë të pavarur nga dy studiues dhe u rishikua nga dy ekspertë. Në fund të krahasimit, të gjithë vlerësuesit arritën një konsensus mbi rezultatin prej 100%.
Përgatiti: Liberale.al/