Petrit Tafaj, ish-student i dhjetorit, e ka ndërtuar jetën në tri dekadat e fundit mes Gjermanisë dhe Shqipërisë. Ashtu si rinia dhe thuajse të gjithë ish-studentët e dhjetorit ‘90, ai jeton me idealin e shenjtë për një Shqipëri europiane.
Petrit Tafaj, lindur në Gjorem, Kurbin, i rritur në një familje të shpronësuar dhe të përndjekur nga regjimi totalitar, pas përfundimit të gjimnazit në Laç, ka studiuar në Fakultetin e Inxhinierisë Mekanike dhe Elektrike. I martuar me një ish-bashkëstudente, e cila punon si mësuese matematike dhe fizike në Gjermani, Petriti ka katër fëmijë: djali i madh punon si inxhinier robotike në Shtutgart, vajzat janë studente, dhe djali më i vogël është gjimnazist.
Prej vitit 1994, ai jeton në Gjermani, ku aktualisht punon si përkthyes i licencuar për gjuhën gjermane. Gjatë viteve 2007-2011 ka punuar si ekzaminues shpikjesh në Drejtorinë e Përgjithshme të Pronësisë Intelektuale në Shqipëri.
Politikisht, i angazhuar që prej protestave të studentëve në dhjetor 1990 kundër regjimit komunist, ku si student i godinës 27 në Qytetin Studenti, ai thotë se ka marrë pjesë në thirrjet e para kundër qeverisë së atëhershme. “Jam anëtar prej shumë vitesh i Partisë Demokratike të Shqipërisë dhe kam përfaqësuar PD-në si kryetar i një qendre votimi në zgjedhjet e vitit 2009.
Në Gjermani, jam anëtar i CDU-së që prej 15 vitesh, ku kam luajtur një rol aktiv. Kam qenë anëtar i kryesisë së rrethit Heilbronn, anëtar i Këshillit Bashkiak të Bad Friedrichshall, si dhe kam marrë pjesë në komisione të CDU-së për politikën e jashtme europiane dhe mbrojtjen në landin Baden-Württemberg. Kam referuar disa herë në CDU për rëndësinë e Ballkanit dhe sfidat që përballen Shqipëria dhe rajoni në procesin e integrimit në BE”.
I vetëdijshëm për gjendjen ku ndodhet e djathta, 12 vite në opozitë dhe e përçarë, Tafaj shprehet në një intervistë për “Liberale.al” se është kjo një arsye më shume që ai dhe intelektualë të tjerë të cilët ndodhen në diasporë të vet-afrohen për të ndihmuar në ringritjen e saj.
Z.Tafaj, si është pritur lajmi nga emigrantët, që përbëjnë gati gjysmën e popullsisë, duke qenë se do të votojnë për herë të parë në zgjedhjet e ardhshme parlamentare?
Lajmi se emigrantët shqiptarë do të kenë të drejtë të votojnë për herë të parë në zgjedhjet parlamentare është pritur me entuziazëm nga shumë prej tyre, pasi përfaqëson një hap të madh drejt përfshirjes së tyre në vendimmarrjen politike të Shqipërisë. Emigrantët, të cilët përbëjnë një pjesë të madhe të popullsisë shqiptare, kanë kërkuar për vite të tëra të kenë një zë në procesin politik të vendit të tyre të origjinës, duke pasur parasysh kontributin e tyre të rëndësishëm ekonomik dhe social përmes dërgesave dhe lidhjeve të ngushta me familjet në Shqipëri.
Nga njëra anë, shumë emigrantë e shohin këtë si një mundësi të artë për të ndikuar në politikat e brendshme, për të kërkuar reforma dhe për të forcuar demokracinë. Nga ana tjetër, ka edhe skepticizëm dhe shqetësime rreth mënyrës se si do të realizohet procesi i votimit, përfshirë infrastrukturën teknike dhe garancitë për transparencë dhe integritet. Shumë njerëz janë të vetëdijshëm për mundësinë e manipulimeve politike ose përfshirjen jo të drejtë të votës së emigrantëve, duke qenë se ata nuk jetojnë drejtpërdrejt realitetet e përditshme në Shqipëri.
Megjithatë, lajmi konsiderohet si një hap i rëndësishëm për të forcuar lidhjet mes diasporës dhe atdheut, dhe për të njohur rëndësinë e tyre në jetën kombëtare.
Jetoni prej 30 vitesh në Gjermani, aty ku edhe numërohen qindra mijëra emigrantë shqiptarë. Cila mendoni se mund të jetë oferta politike që afron diaspora për zhvillimin e vendit?
Duke jetuar prej 30 vitesh në Gjermani, kam parë se diaspora shqiptare ka potencial të jashtëzakonshëm për të kontribuar në zhvillimin e Shqipërisë, jo vetëm përmes remitancave, por edhe me përvojën, dijet dhe vlerat që kanë fituar në vendet e zhvilluara si Gjermania.
Oferta politike që diaspora mund të sjellë për zhvillimin e Shqipërisë është shumëdimensionale:
1. Transferimi i njohurive dhe eksperiencave: Emigrantët shqiptarë në Gjermani dhe vende të tjera kanë fituar njohuri dhe përvoja të vlefshme në fusha si menaxhimi publik, biznesi, teknologjia dhe arsimi. Ata mund të ndihmojnë në aplikimin e praktikave të mira për modernizimin e administratës shtetërore, sistemit të drejtësisë dhe edukimit.
2. Promovimi i një qasjeje perëndimore në qeverisje: Shumë shqiptarë që kanë jetuar në vendet perëndimore janë mësuar me qeverisje transparente, me fokus te ligji dhe të drejtat e njeriut. Ata mund të ndikojnë që kjo filozofi të përqafohet më gjerësisht në politikën shqiptare, duke kërkuar reforma që forcojnë demokracinë dhe shtetin e së drejtës.
3. Lidhje ndërkombëtare: Diaspora ka mundësinë të krijojë ura lidhëse mes Shqipërisë dhe institucioneve ndërkombëtare, investitorëve dhe organizatave. Ata mund të nxisin investime direkte nga kompanitë e huaja në sektorë strategjikë për zhvillimin ekonomik të vendit, si energjia, teknologjia dhe turizmi.
4. Përmirësimi i politikave për emigrantët:
Duke qenë pjesë e diasporës, emigrantët kanë përvojë të drejtpërdrejtë me problemet që hasin shqiptarët që jetojnë jashtë vendit. Kjo mund të ndihmojë në formësimin e politikave që mbështesin më mirë të drejtat e emigrantëve, të tilla si lehtësimi i proceseve burokratike dhe krijimi i mundësive për kthim dhe investim në atdhe.
Shqiptarët në diasporë mund të sjellin një frymë të re në politikën shqiptare, duke mbështetur një zhvillim më të qëndrueshëm dhe të integruar me standardet evropiane.
Ju personalisht jeni përfaqësues i së djathtës moderne europiane siç është CDU. A e shihni të drejtën e votës së emigrantëve një shans më shumë për të djathtën dhe opozitën në Shqipëri, që të ringrihet?
Po, e shoh të drejtën e votës së emigrantëve si një mundësi të rëndësishme për të djathtën dhe opozitën në Shqipëri që të ringrihen dhe të rifitojnë terren. Shumë emigrantë shqiptarë, sidomos ata që jetojnë në vendet perëndimore si Gjermania, kanë përjetuar sisteme politike dhe ekonomike që janë të ndërtuara mbi vlerat e tregut të lirë, të drejtave individuale, lirisë së ndërmarrjes dhe sundimit të ligjit-vlera që janë themelore për të djathtën moderne europiane.
Kjo përvojë e emigrantëve i bën ata më të hapur ndaj ideve të zhvillimit ekonomik përmes politikave të tregut të lirë, për një qeveri më të vogël dhe më efikase, si dhe për një klimë më të favorshme për investimet private. Këto janë elemente që e djathta në Shqipëri mund të shfrytëzojë për të formuluar një ofertë politike të re dhe tërheqëse për emigrantët, duke premtuar reforma që do të sjellin stabilitet dhe zhvillim të qëndrueshëm.
Gjithashtu, emigrantët shpesh janë kritikë ndaj korrupsionit dhe keqqeverisjes që e ka karakterizuar politikën shqiptare gjatë dekadave të fundit. Nëse e djathta arrin të artikulojë një platformë të fortë kundër korrupsionit dhe në favor të transparencës, ajo mund të fitojë mbështetje të konsiderueshme nga kjo pjesë e elektoratit.
Megjithatë, kjo do të kërkojë angazhim të drejtpërdrejtë me diasporën, ndërtimin e besimit dhe prezantimin e një vizioni të qartë dhe realist për të ardhmen e Shqipërisë, gjë që mund të ndihmojë të djathtën të ringrihet dhe të konsolidojë pozicionin e saj si një forcë ndryshimi në politikën shqiptare.
Pse mendoni se e djathta ka më shumë nevojë sesa e majta për të angazhuar njerëzit e duhur në diasporë?
E djathta ka më shumë nevojë sesa e majta për të angazhuar njerëzit e duhur në diasporë për disa arsye kryesore:
1. Rimëkëmbja pas krizave të brendshme:
E djathta shqiptare ka kaluar nëpër kriza të thella strukturore dhe organizative pas rënies së qeverive të saj dhe humbjeve në zgjedhje të njëpasnjëshme. Shpesh ka pasur mungesë të qartësisë ideologjike dhe lidershipit të fortë që tërheq votuesit. Duke angazhuar profesionistë dhe individë me përvoja të suksesshme nga diaspora, e djathta mund të injektojë energji të reja dhe ide të freskëta për të rindërtuar bazën e saj politike.
2. Kërkesa për reforma ekonomike dhe shtetërore:
E djathta zakonisht përfaqëson politika të tregut të lirë, iniciativat për një shtet më të vogël dhe reforma në administratë. Diaspora, sidomos ajo që ka përjetuar modelet e suksesshme të vendeve perëndimore, ka një kuptim të qartë të nevojës për reforma që mund të përmirësojnë klimën e biznesit dhe funksionimin e shtetit. Angazhimi i tyre në politikën shqiptare mund të ndihmojë të djathtën të formulojë politika më të besueshme dhe efektive në këto fusha.
3. Përvoja perëndimore në demokraci dhe drejtësi:
Shumë emigrantë kanë përjetuar një sistem drejtësie të pavarur dhe një demokraci funksionale në vendet ku jetojnë. Ata mund të sjellin këto përvoja dhe të ndihmojnë në përmirësimin e politikave të djathta që lidhen me sundimin e ligjit, luftën kundër korrupsionit dhe ndërtimin e institucioneve më të forta. E majta ka më shumë gjasa të mbështetet te strukturat ekzistuese të pushtetit dhe influencës që janë të rrënjosura në shtet, ndërsa e djathta ka nevojë për një ristrukturim të vërtetë që përfshin përvoja të reja.
4. Ndryshimi i imazhit dhe rilidhja me elektoratin:
E djathta në Shqipëri shpesh shihet si e lidhur me politikat e së kaluarës ose me interesa të ngushta. Emigrantët, me perspektivën e tyre të freskët dhe të shkëputur nga konfliktet e brendshme, mund të ndihmojnë në ndryshimin e këtij imazhi dhe në krijimin e një vizioni të ri që tërheq votuesit e rinj dhe ata të zhgënjyer.
5. Potenciali për një elektorat të ri:
Emigrantët, për shkak të përvojave të tyre jashtë vendit, kanë më shumë gjasa të jenë të prirë ndaj ideve të djathta, që përqendrohen te liria individuale, iniciativat private dhe reforma institucionale. Angazhimi i duhur i tyre mund të ndihmojë në zgjerimin e bazës elektorale të së djathtës, e cila ka qenë e fragmentuar.
Në përmbledhje, e djathta ka nevojë për një ristrukturim më të thellë dhe një vizion të ri për të fituar besimin e votuesve, ndërsa diaspora mund të luajë një rol kyç në ofrimin e ideve dhe përvojave që mund ta udhëheqin këtë proces.
Me qëllim që e djathta shqiptare ta kthejë votën e emigrantëve në kapital politik, që të ndahet një herë e mirë nga makthet e së kaluarës she që të nisë një epokë të re, atë të ringritjes, zhvillimit dhe shpresës, gati një vit para zgjedhjeve, oferta juaj konkrete cila është?
Oferta ime konkrete për të djathtën shqiptare, me qëllim të kthimit të votës së emigrantëve në kapital politik dhe ndarjen nga e kaluara për të nisur një epokë të re, përfshin disa pika thelbësore:
1. Reforma të thella ekonomike dhe qeverisje të përgjegjshme
• Rritja e investimeve të huaja dhe lehtësimi i sipërmarrjes: E djathta duhet të prezantojë një plan konkret për të krijuar një klimë të favorshme për investime, duke reduktuar burokracinë dhe luftuar korrupsionin. Kjo mund të tërheqë emigrantët dhe investitorët shqiptarë jashtë vendit që të kontribuojnë me kapital, përvojë dhe teknologji.
• Mbështetje për bizneset e vogla dhe të mesme: Emigrantët kanë një përvojë të fortë në sipërmarrje. Një paketë mbështetëse që përfshin stimuj fiskalë dhe akses më të lehtë në kredi do të inkurajonte kthimin e tyre dhe investimin në Shqipëri.
2. Fuqizimi i sundimit të ligjit dhe lufta kundër korrupsionit
• Drejtësi e pavarur dhe transparente: E djathta duhet të fokusohet në reforma serioze të sistemit të drejtësisë për ta bërë atë të pavarur dhe të imunizuar nga ndikimi politik. Kjo është një kërkesë e madhe e emigrantëve, të cilët kërkojnë që vota e tyre të kontribuojë në një qeveri që respekton ligjin dhe të drejtat e individëve.
• Zero tolerancë ndaj korrupsionit: Një platformë e bazuar në mekanizma të qarta për të luftuar korrupsionin në të gjitha nivelet e qeverisë dhe administratës. Kjo përfshin përmirësimin e transparencës, dixhitalizimin e shërbimeve publike dhe krijimin e institucioneve të forta monitoruese.
3. Angazhimi i diasporës në vendimmarrje
• Krijimi i një Këshilli Kombëtar për Diasporën: Ky këshill do të përfshinte ekspertë nga diaspora që do të këshillonin qeverinë për politikat ekonomike, sociale dhe kulturore. Do të sigurohet që emigrantët të kenë një zë të strukturuar në zhvillimin afatgjatë të vendit.
• Lehtësimi i kthimit dhe riintegrimit të emigrantëve: Një plan i qartë për të ndihmuar emigrantët që dëshirojnë të kthehen në Shqipëri, duke përfshirë politika për strehim, punësim dhe integrim në tregun e punës.
4. Reforma në arsim dhe teknologji
• Arsim cilësor dhe i lidhur me tregun e punës: Një reformë në sistemin arsimor që bazohet te modelet më të mira perëndimore, duke i përgatitur të rinjtë për tregun global të punës. Diaspora, me përvojën e saj në universitete dhe institucione ndërkombëtare, mund të ndihmojë në përmirësimin e cilësisë së arsimit në Shqipëri.
• Nxitja e inovacionit dhe teknologjisë: Diaspora shqiptare ka shumë individë të suksesshëm në sektorët e teknologjisë dhe inovacionit. E djathta duhet të propozojë një strategji kombëtare për të zhvilluar sektorët e teknologjisë dhe për të tërhequr start-up-et e diasporës, duke krijuar qendra inovacioni dhe inkubatorë në Shqipëri.
5. Qeverisje transparente dhe llogaridhënëse
• Dixhitalizimi i shërbimeve publike: Reduktimi i burokracisë dhe eliminimi i korrupsionit përmes dixhitalizimit të plotë të shërbimeve publike. Kjo jo vetëm që do të ulte kontaktet e qytetarëve me administratën, por do të siguronte edhe një qeverisje më transparente.
• Përdorimi i teknologjisë për votimin nga diaspora: Sigurimi që procesi i votimit për diasporën të jetë i besueshëm dhe i lehtë për t'u realizuar. Votimi online ose me postë duhet të organizohet në mënyrë të drejtë dhe transparente, duke ofruar garanci për të drejtën e votës së emigrantëve.
6. Politika sociale për mbrojtjen e familjes dhe traditës
• Promovimi i vlerave familjare dhe traditës shqiptare: E djathta duhet të angazhohet në mbrojtjen e familjes si një bërthamë e shoqërisë shqiptare, duke promovuar politika që ndihmojnë familjet e reja, nxitin natalitetin dhe ruajnë vlerat kulturore të kombit.
• Politika për një mirëqenie sociale të qëndrueshme: Angazhimi për politika që ofrojnë një sistem sigurimesh sociale të qëndrueshme për emigrantët që kthehen dhe për pensionistët, si dhe për grupet më vulnerabël të shoqërisë.
Përfundim
Kjo ofertë e djathtës shqiptare synon të krijojë një lidhje më të fortë me diasporën, duke e kthyer këtë votë të re në një forcë zhvillimi dhe shprese për Shqipërinë. Duke u fokusuar te transparenca, reformat ekonomike dhe politike, dhe angazhimi aktiv i diasporës, e djathta mund të përfitojë jo vetëm votën e emigrantëve, por edhe të transformojë politikën shqiptare drejt një epoke të re të zhvillimit dhe përparimit.
/Liberale.al/
