Aranit Muraçi
Një nga arsyet pse arsimi është i rëndësishëm, është se ai shërben si një udhërrëfyes në jetë dhe u mundëson njerëzve të bëjnë planet e duhura, për të përmirësuar stilin e jetesës. Pa arsim, njerëzit nuk mund të përparojnë në shoqëri dhe një shoqëri e paarsimuar ose e arsimuar keq, duke mos kuptuar pikat e forta dhe të dobëta të saj, është e destinuar të dështojë.
Sa i përket nivelit të arsimit, më keq se Shqipëria nuk ka në Ballkan. Shifrat më të fundit rreth nivelit të arsimit të lartë në vendit tonë janë dramatike. Ndoshta, sa nuk është ende vonë, ka ardhur koha që qeveri-oborr akademik-dhe shoqëri civile, të gjejnë modalitetet e nevojshme për ta kthyer arsimin e lartë drejt një fryme dhe orientimi tjetër, që të jetë minimalisht konkurrues në rajonin tonë.
“AD Scientific Index”, e cila analizon studimet akademike nga 218 vende, 20798 universitete/institucione dhe 1,339,939 shkencëtarë duke përdorur kritere të shumta përmes rezultateve që përdoren për vlerësimin e produktivitetit dhe efikasitetit nga individë dhe institucione, e nxjerr Shqipërinë më keq se të gjithë vendet e rajonit, edhe më keq se Kosova.
Sipas renditjes së vitit 2023, e “AD Scientific Index”, Shqipëria mban vendin e 148-të në botë. Universiteti më i vjetër, Politekniku i Tiranës, pozicionohet më mirë në vend, teksa mban vendin e 8577 në botë. Universiteti i Tiranës mban vendin e dytë, duke u pozicionuar për vitin 2023 në vendin e 8668-të në botë. Nga universitetet private edhe pse është themeluar dekada pas universiteteve publike është Universiteti Europian i Tiranës, i cili pozicionohet si universiteti i katërt më i mirë në Shqipëri (vendi 9723), para Universitetit të Mjekësisë (vendi i 9856). Universiteti i Zonjës së Këshillit të Mirë, investim italian në Shqipëri, është si pjesë partnershipi me universitetet italiane, pozicionohet i treti.
Më mirë se Shqipëria në rajonin tonë pozicionohet Kosova, e cila mban vendin e 118-të në botë. Universiteti i pozicionuar më mirë, ai i Prishtinës mban vendin e 4191-të në botë.
Kroacia një vend i Bashkimit Europian në rajonin tonë, me nivelin e universiteteve të saj, mban vendin e 46-të në botë. Universiteti i Splitit mban vendin e 733 në botë, edhe pse është themeluar në vitin 1975.
Serbia, vend i rajonit tonë në Ballkanin Perëndimor, për sa i përket nivelit të universiteteve mban vendin e 82-të në botë. Akademia e Shkencave dhe e Arteve në Serbi është themeluar në vitin 1841 dhe mban vendin e 3163, në totalin e universiteteve të botës. Universiteti i Beogradit i themeluar në vitin 1905 mban vendin e 1509 në botë.
Greqia mban vendin e 23-të në botë. “Aristotle University” i Selanikut, i themeluar në vitin 1924 mban vendin e 380-të në botë. “National Observatory”, universitet i Athinës ndodhet në vendin e 1656-të, ndërkohë që ky universitet është themeluar në vitin 1842. Universiteti “National and Kapodistrian” i Athinës, ndër më të vlerësuarit në rajonin tonë, është themeluar më herët thuajse nga të gjithë, në vitin 1837 dhe mban vendin e 93-të në botë.
Maqedonia e Veriut mban vendin e 113-të në botë. Në Maqedoninë e Veriut, për shkak se vendi ynë fqinj pavarësinë e ka fituar pas shpërbërjes së ish-Jugosllavisë, universitetet janë themeluar kryesisht pas ’90. Sa i përket renditjes botërore, Universiteti “Academy of Sciences and Arts” i Shkupit mban vendin e 4365, ndërsa një sërë universitetesh të tjera sipas vlerësimit janë rreth këtij niveli.
Mali i Zi mban vendin e 92-të, në botë. “University of Montenegro” mban vendin e 2097-të në botë. Bosnje Hercegovina mban vendin e 88-të në botë. Universiteti më i mirë boshnjak, ai i Sarajevës pozicionohet në vendin e 3524-të.
Universitetet sllovene mbajnë vendin e 52-të në botë. Universiteti më i mirë i këtij vendi, ai i Ljubjanës mban vendin e 1172. Ato turke mbajnë vendin e 29-të në botë. University Koç renditet në vendin e 700-të , por në Turqi janë një sërë universitetesh që renditen në mes 1000 më të mirëve, ndërsa disa universitete kanë një histori prej rreth dy shekujsh.
Sipas asaj që Aristoteli tha mijëra vite më parë, nuk është kurrë vonë për t’u kujtuar për më të mirën në arsim, sepse “arsimi është investimi më i mirë për moshën e pleqërisë”. /Liberale.al/
