Zemërimi i grave ka vazhduar të rritet gjatë dekadës së fundit, duke u rritur ndjeshëm gjatë pandemisë COVID-19 dhe duke zgjeruar hendekun, sipas të dhënave nga një sondazh i madh i ri që vlerëson tendencat emocionale globalisht me burrat. Sondazhi është kryer nga BBC dhe bazohet në raportet e “Gallup Global Emotion”, sondazhe të kryera nga firma analitike amerikane Gallup, të cilat masin përvojat pozitive dhe negative të njerëzve në mbarë botën. Më shumë se 120,000 njerëz nga më shumë se 150 vende anketohen çdo vit, që përfaqësojnë 98 për qind të popullsisë së botës. Pjesëmarrësve ndër të tjera u bëhet edhe një pyetje për emocionet e përjetuara një ditë para intervistës. Në raportin e vitit 2022 për vitin 2021, për shembull, 28 përqind thanë se përjetuan shumë trishtim (përqindja më e lartë e regjistruar), ndërsa 42 përqind përjetuan shqetësim.
Duke analizuar raportet e publikuara gjatë 10 viteve të fundit, BBC ka zbuluar se gratë janë gjithnjë e më të zemëruara me kalimin e kohës. Gratë, shpjegon transmetuesi autoritar britanik, priren të raportojnë se përjetojnë ndjenja negative si stresi, trishtimi, shqetësimi dhe zemërimi më shumë se burrat. Edhe për këtë të fundit trishtimi dhe shqetësimi janë në rritje krahasuar me vitin 2012, megjithatë për sa i përket zemërimit një hendek i konsiderueshëm ka filluar të hapet mes dy gjinive. “Në vitin 2012, të dyja gjinitë raportuan zemërimin dhe stresin në nivele të ngjashme. Nëntë vjet më vonë, gratë janë më të zemëruara – me një diferencë prej gjashtë pikë përqindjeje – dhe gjithashtu më të stresuara. Dhe kishte divergjencë të veçantë rreth kohës së pandemisë,” specifikon BBC.
Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) ka deklaruar vazhdimisht se përhapja e koronavirusit SARS-CoV-2 fjalë për fjalë ka gërryer shëndetin mendor të një numri të madh njerëzish, me një ndikim shpesh shkatërrues psikologjik, duke vajtuar humbjen e të afërmve dhe miqve; bllokime të rrepta; pamundësia për të takuar të dashurit dhe për të vizituar vendet e zemrës; të mësuarit në distancë; rutina e ndërprerë e përditshme dhe të gjitha masat e tjera drakoniane, të nevojshme për të thyer zinxhirin e infeksioneve dhe për të lehtësuar presionin mbi spitalet, në fakt kanë ulur cilësinë e jetës dhe kanë përhapur emocione negative. Nuk është çudi që vetëvrasjet dhe abuzimi me drogën dhe alkoolin janë shtuar. Ata që kishin arritur ta linin, u përsëritën, shpesh me rezultate më të këqija, ndërsa shumë të tjerë filluan të “mbytin vuajtjet e tyre”, duke e lënduar veten edhe më shumë. Por pse femrat janë bërë më të stresuara dhe të zemëruara se meshkujt?
Një nga arsyet kryesore qëndron në faktin se shumë nga punët e familjes dhe të shtëpisë bien kryesisht mbi supet e tyre, siç zbulohet nga një sondazh i Institutit të Studimeve Fiskale i kryer në vitin 2020. Ndër angazhimet më të rënda ishte ai i ndjekjes së fëmijëve dhe mësimit në distancë, i cili mes problemeve teknologjike, linja e internetit apo pajisja, shtohej edhe vështirësia në të mësuar për fëmijët, duke e bërë jetën një makth për shumë familje. Shumë grave u është dashur të reduktojnë orët e tyre të punës për të kryer këtë detyrë duke shtuar zemërim dhe zhgënjim. Një faktor tjetër domethënës lidhet me stresin e shfrenuar të punës në sektorë ku një përqindje më e lartë e grave janë të punësuara, si mirëqenia dhe kujdesi shëndetësor. Gjatë pandemisë, një numër i konsiderueshëm punonjësesh femra janë ekspozuar ndaj ritmeve të paqëndrueshme që kanë katalizuar zemërimin, zhgënjimin dhe stresin, të përkeqësuar më tej nga problemet shtëpiake.
Nuk është çudi që raporti i Gallup gjeti 26 për qind të grave të zemëruara në 2021, kundrejt 20 për qind të burrave. Emocionet negative ishin shumë më të përhapura te femrat sesa në vitin 2012, por kishte dallime domethënëse midis vendeve. Për disa arsye. Në Indi, për shembull, 40.6 për qind e grave ishin të zemëruara, krahasuar me 27.8 për qind të burrave. Siç shpjegoi psikiatria Lakshmi Vijayakumar për BBC, numri i grave të arsimuara, që punojnë dhe janë ekonomikisht të pavarura po rritet në shumë vende në zhvillim.
Por “në të njëjtën kohë, ato janë të lidhur nga sistemet dhe kultura arkaike dhe patriarkale,” shtoi ajo, duke vënë në dukje se “mospërputhja midis një sistemi patriarkal në shtëpi dhe një gruaje të emancipuar jashtë shtëpisë shkakton shumë zemërim”. Për më tepër, sot gratë kanë një aftësi më të madhe për të shprehur emocionet e tyre, prandaj është e pashmangshme që të ketë një eksternalizim më të madh të zemërimit, shpjegoi psikiatria.
Çuditërisht, në Shtetet e Bashkuara, zemërimi ishte i krahasueshëm midis burrave dhe grave, megjithatë, siç dëshmohet nga feministja Soraya Chemaly, në Shtetet e Bashkuara, gratë “ndiejnë turp të thellë për zemërimin”. Prandaj në sondazhe ato priren ta transferojnë këtë emocion në shqetësim dhe trishtim. Nuk është rastësi që këto të fundit në sondazhin e Gallup janë dukshëm më të larta se ato të meshkujve. Trajnerja e jetës Tahsha Renee, e cila po ndihmon kaq shumë “studentë” të kontrollojnë dhe menaxhojnë zemërimin, shpjegoi se shumë gra në vende të ndryshme sot më në fund janë në gjendje të thonë “Mjaft!” dhe zemërimi është gjithashtu nxitës i ndryshimit./Liberale.al
