Në vitin 2016, një aeroplan me pamje të çuditshme, i mbuluar me më shumë se 17,000 panele diellore i dha botës një paraqitje të shkurtër të së ardhmes së fluturimit. Me hapjen e krahëve të një Boeing 747 por peshën e një SUV, avioni fluturoi rreth Tokës, pa përdorur asnjë pikë karburant.
‘Solar Impulse 2’, ideja e eksploruesit zviceran Bertrand Piccard dhe inxhinierit zviceran Bertrand Borschberg, u ndërtua për të shfaqur potencialin e energjisë së rinovueshme. Pas fluturimit të tij rekord, misioni u krye… Dhe tani avioni ka një shans të ri.
Në vitin 2019, ai u ble nga Skydweller Aero, një kompani spanjolle-amerikane, me synimin për ta bërë atë “pseudo-satelitin” e parë komercial në botë, i aftë për të kryer punën e një sateliti në orbitë, por me fleksibilitet më të madh dhe me më pak ndikim mjedisor.
“Një pseudosatelit është një avion që qëndron në ajër, le të themi, pafundësisht,” shpjegoi CEO i Skydweller, Robert Miller. “Kjo do të thotë 30, 60, 90 ditë…ndoshta një vit. Dhe si i tillë, ai mund të bëjë në thelb gjithçka që do të imagjinonit të bënte një satelit.”
Kjo përfshin sigurimin e telekomunikacionit dhe imazhin e Tokës, si dhe reagimin ndaj fatkeqësive dhe monitorimin e burimeve natyrore.
Më e lirë dhe më ekologjike
Përdorimi i një aeroplani për këtë lloj pune është më fleksibël dhe më i lirë, sepse ndërtimi i satelitëve është i shtrenjtë dhe ata duhet të futen në orbitë me anë të një rakete, e cila zakonisht furnizohet me lëndë djegëse fosile. Është gjithashtu më i qëndrueshëm, sepse satelitët kanë një jetëgjatësi të kufizuar dhe përfundojnë në pension, duke përkeqësuar shpesh problemin e mbeturinave hapësinore. Sipas hulumtimeve të fundit, yjësitë e mëdha të satelitëve mund të dëmtojnë shtresën e ozonit duke lëshuar kimikate që digjen gjatë rihyrjes së tyre në atmosferën e Tokës.
Pas blerjes së ‘Solar Impulse 2’, Skydweller kaloi muaj duke e modifikuar dhe e bëri të fluturonte për herë të parë në nëntor 2020. Që atëherë, ai ka përfunduar tashmë 12 fluturime testuese, në motin me diell të Spanjës juglindore. “Ne jemi në procesin e shndërrimit të tij në një dron,” shpjegoi Miller. “Piloti është ende atje për siguri. Por, tani ne kemi aftësinë për të fluturuar avionin plotësisht në mënyrë autonome.”
Piloti është ende përgjegjës për ngritjet dhe uljet. Por, theksoi Miller, hapi tjetër është shtimi i sistemeve që e bëjnë atë automatikisht. “Pas kësaj, ne do të jemi në gjendje ta heqim pilotin nga avioni. Ne po fillojmë të ndërtojmë një aeroplan të dytë pa kabinë”, shtoi ai. Heqja e pilotit dhe kabinës lë hapësirë për ngarkesa më të mëdha dhe është një hap i domosdoshëm nëse avioni do të fluturojë për javë ose muaj (fluturimi më i gjatë i Solar Impulse 2 ishte pak më pak se pesë ditë).
Miller tha se avioni mund të vendoset që në vitin 2023 dhe se ai beson se do të ketë një treg për një flotë prej mijëra njësive. Kompanitë si Facebook dhe Google kanë provuar pseudo-satelitë në të kaluarën, por pa zhvilluar një produkt komercial.
“Sigurisht që do të ketë një kërkesë në rritje për llojin e shërbimeve që ofron Skydweller,” tha Jeremiah Gertler, një analist i aviacionit në firmën e analizës së tregut të hapësirës ajrore dhe mbrojtjes Teal Group. “Megjithëse të tjerët ofrojnë zgjidhje të ngjashme dhe të ndryshme për misione në lartësi të mëdha dhe me kohëzgjatje të gjatë, ka një avantazh të qartë për të qenë i pari.”/Liberale.al
