Lufta e Dosjeve mund të ishte titulli i një romani ose filmi orwellian që do të trondiste shoqërinë njerëzore, duke patur në vëmendje gjakun e pafajshëm që u derdhë lumë nga terroristi Enver Hoxha dhe falangat e tij. Terrori komunist pati përmasat e një ferri real që grinte mish njeriu, ndërsa të mbijetuarit rronin me frikën vdekjes në zemër. Ata monstra që sot relativizojnë tmerret e regjimit janë njësoj si ata që mohojnë holokaustin dhe tmerret e Hitlerit.
Por le të shohim disi më në detaje se çka ishte ajo epokë, çfarë ishte Sigurimi i Shtetit dhe të ashtuquajturit bashkëpunëtorë të tij.
Së pari, Sigurimi i Shtetit ishte instrument terrori në duart e partisë, ose ndryshe, maja e mprehtë e shpatës së diktaturës së proletariatit, ashtu siç e perifrazonte vet partia. Ata përbindësha kishin liçensa për të vrarë, rrjepur dhe dhunuar njerëzit e shkretë, ata ngrinin kurthe, mashtrinin, luanin me viktimat e tyre; dhe nga e gjithë kjo merrnin kënaqësi. Ata vetëm pamjen e kishin njerëzore, sepse shpirti i tyre kishte materie të zezë.
Së dyti, bashkëpunëtorët në shumicën e rasteve ishin viktimat e para të oficerëve të Sigurimit. Të shkretët njerëz, të gjendur në situata të tmerrshme ekzistence, nën dhunë dhe terror, të kërcënuar me jetën e familjarëve; të grave, nënave, baballarëve dhe fëmijve të tyre, shumë herë kanë nënshkruar nën torturë. Por shumicën e herëve, këta njerëz nuk kanë marrë njerëz në qafë, duke u përpjekur të mbajnë një ekuilbër delikat, në fije të perit mes jetës dhe vdekjes. Të tjerë edhe u kanë mbetur në dorë xhelatëve të tyre, sepse nuk kanë pranuar nënshtrimin.
Së treti, ka një pjesë që spiunimin e kanë patur në gjak, dhe “punën” e kanë kryer me zell të madh. Në fakt kjo është kategoria më e flliqur e spiunëve të Sigurimit. Të tillë ka patur me shumicë, sidomos në ndërmarrje të mëdha shtetërore, shkolla, universitete dhe qendra spitalore, ushtri, teatër, Lidhje të Shkrimtarëve, Kinostudio, RTSH, etj. Kjo është kategoria që është përdorur dje dhe sot, dhe me sa duket, një ndër ta është edhe IM. Ata ishin dhe kanë qenë njerëz qê shkojnë me dëshirë të përdoren, me qëllimin e vetëm se kështu mund të bëjnë karrierë dhe të kenë sukses në jetë. Dhe me sa duket disave u ka ecur goxha mirë karriera.
Interesante është se autoriteti i dosjeve nuk merret me hartuesit e dosjeve, domethënë me vet Sigurimin e Shtetit, por me vimtimat e tij. Më kujtohet njëherë dikush që akuzohej si bashkëpunëtor i Sigurimit, kur në të vërtetë ishte provuar se ai njeri kurrë nuk kishte dëmtuar askënd dhe asnjëherë, për nënshkrimin që kishte dhënë si adoleshent nën mashtrim, që tha;
– Do të marr vendimin e gjykatës që provon se kurrë nuk kam spiunuar njeri, dhe do ta ngulë në lule të ballit! No comment.
Sot po përdoren Dosjet e Sigurimit për të trembur njerëz, sepse në ato dosje gjenden edhe xhelatët, edhe viktimat. Xhelatët janë akoma të fuqishëm dhe viktimat vazhdojnë të mbeten të tilla. Kjo lojë e neveritshme duhet të marrë fund, dhe viktimat e shkreta duhet të gjejnë më në fund qetësi. Nuk mund të futen në një thes e gjithë njerëzia, për më tepër të pranohet faji që kurrë nuk e ke kryer.