Ambasadori i SHBA-së në Beograd, Kristofer Hill, ka deklaruar në një intervistë të kohëve të fundit se Serbia është aktualisht një partner më i afërt i NATO-s se Kosova dhe përsëriti se Bashkësia e Komunave Serbe duhet të themelohet dhe se është i bindur se do të ndodhë.

Hill tha për RTS, duke folur për ngjarjet e viteve 1998 dhe 1999 para bombardimit të Jugosllavisë, dhe kur u pyet se si statusi i UÇK-së ndryshoi nga një organizatë terroriste, siç e etiketoi fillimisht Departamenti i Shtetit, në një partner të pranueshëm, ka thënë se Serbia aktualisht është shumë më afër NATO-s sesa Kosova.

“Nëse shikoni se kush është partner i NATO-s, Serbia është shumë më afër NATO-s se sa Kosova. Për momentin po. Kjo tani është shumë e vërtetë. Ne punojmë me ushtrinë serbe çdo ditë, kemi pasur stërvitje, trajnime, një numër për gjërat me ushtrinë serbe...Ne po punojmë së bashku shumë më tepër tani sesa me UÇK-në apo çfarëdo që doli prej tyre," tha Hill.

Ai shtoi se e kupton pyetjen nëse thirrjet për të diskutuar të ardhmen nënkuptojnë harrimin e krimeve kundër serbëve dhe se dekadat e kaluara janë një periudhë e vështirë në histori, sepse ka pasur shumë krime që janë shqyrtuar në gjykata të ndryshme, përfshirë edhe kundër serbëve.

Megjithatë, ai deklaroi se funksioni i tij është të shikojë përpara - nëse Serbia dhe SHBA kanë mjaft të përbashkëta për të bërë më shumë.
"Kam një ndjenjë të fortë që kemi dhe shpresoj se mundemi," tha Hill.

Në përgjigje të deklaratës se nuk shihet e njëjta vendosmëri në adresimin e Prishtinës dhe Beogradit, për shembull në lidhje me Bashkësinë e Komunave Serbe, sepse duket se SHBA-të janë mjaft të buta kur është fjala për të bindur Prishtinën që të zbatojë atë që është zotuar, ai thotë se ky është vetëm perceptimi i Beogradit, sepse, thotë ai, Uashingtoni mori një qëndrim të vendosur dhe e bëri të qartë se ky ishte një detyrim i vonuar prej kohësh.

“BKS është rënë dakord 11 vjet më parë, dhe qëndrimi ynë dhe qëndrimi i BE-së, dhe kemi dëgjuar edhe Zhozep Borel të flasë për këtë, është që BKS duhet të formohet. Është e nevojshme dhe do të zgjidhte shumë probleme, p.sh. çështja e pensionistëve – si të merren mjete për pensionistët, si të zgjidhet çështja e dinarëve, si të menaxhohet arsimi... E gjithë kjo do të zgjidhej me BKS”, theksoi Hill.

Ai përsëriti se SHBA qëndron pas saj dhe këmbëngul për të.
"Mendoj se në një moment i dërguari ynë Gabriel Eskobar në lidhje me BKS dhe Kurtin tha se do ta bëjmë me ose pa Kurtin. Këto janë fjalë të forta dhe SHBA-të qëndruan pas tyre. Ka negociata, duhet t'i zgjidhni gjërat. , nuk është e lehtë, por ne jemi të përkushtuar ndaj saj dhe jam i sigurt se në një moment do ta bëjmë”, tha ambasadori amerikan.

Deklaratës se tashmë ishin të nevojshme 11 vjet, ai u përgjigj se "nuk do të ulet dhe të mbrojë 11 vjet", sepse kjo është një periudhë shumë e gjatë në jetën e dikujt dhe se SHBA e ka treguar shumë qartë përkushtimin e saj për të mbështetur procesin e Mirosllav Lajçak, qendra e të cilit është pyetja e komunave serbe.

"Kjo duhet të bëhet. Populli serb që jeton në Kosovë duhet të dijë se cila është e ardhmja e tyre, ata duhet të dinë se cila është e ardhmja e fëmijëve të tyre, kështu që ne jemi absolutisht të përkushtuar për këtë. Toni, mënyra se si i qasemi, vjen deri në atë se si i negocion gjërat, por ne e kishim absolutisht të qartë jo vetëm këtu në Beograd, por edhe në Prishtinë që duhej bërë”, përsërit Hill.

Me vërejtjen se kjo do të thotë se nuk pret që ndonjë gazetar t'i bëjë të njëjtën pyetje ambasadorit amerikan pas 25 vitesh - kur do të kemi një komunitet të komunave serbe në Kosovë, ai u përgjigj: "Shpresoj që jo".

"Unë nuk kam në plan të jem këtu për 25 vjet, por kushdo që është këtu, shpresoj se do të kemi një përgjigje shumë më të mirë për atë çështje. Do të doja të shihja një marrëdhënie normale mes Kosovës dhe Serbisë atje. Do të doja të shihja normalitet në mënyrë që njerëzit t'i shohin ata kufij si kufij që bashkojnë, jo kufij që ndajnë.Dëshiroj që i gjithë rajoni të ecë shumë më mirë së bashku dhe i gjithë rajoni përfundimisht të jetë në Bashkimin Evropian. Dhe për këtë arsye nuk do të jem pesimist për këtë. Unë jam ende optimist se gjithçka ka kuptim, se ne mund ta bëjmë këtë. Por unë mendoj se njerëzit duhet të kenë një pikëpamje shumë më optimiste për gjërat, të kuptojnë logjikën dhe ta bëjnë atë, dhe kjo përfshin njerëzit në Prishtinë”, tha Hill.

Ai ka kujtuar se 25 vjet më parë, në prag të 24 marsit 1999, ishte ambasador amerikan në Shkup dhe se gjatë vizitës së fundit të Riçard Holbruk, ai e shoqëroi diplomatin amerikan në atë udhëtim, pas së cilës u kthye në Shkup.

Kur u pyet nëse kishte mundësi për të shmangur bombardimet gjatë asaj vizite, ai u përgjigj se kishte shpresë se mund të shmangej.

“Në Rambuje u tentua të vendoset një autonomi e gjerë për Kosovën. Pala shqiptare e pranoi, pala serbe jo. Ndërkohë, në Kosovë ka pasur aksione shtesë ushtarake, të cilave ne kemi ndjerë se duhet t'u përgjigjemi dhe t'i ndalim”, tha Hill.

Lidhur me vërejtjen se kushtet në Rambuje ishin të papranueshme për Serbinë, ai thotë se në atë kohë askush nuk ishte entuziast për bombardimin e Serbisë.

“Çështja ishte për të ndalur gjënë e përgjakshme dhe gjithnjë e më të përgjakshme në Kosovë dhe ishte një përpjekje për të ndaluar forcat e Millosheviqit”, shtoi ambasadori.

Ai vuri në dukje se, megjithatë, nuk priste që 25 vjet më vonë, njerëzit do të flisnin për të dhe për retrospektivën e gjithçkaje që ndodhi, sesa për atë që mund të bëhej pas këtyre 25 viteve.

Ky i fundit shtoi se pritshmëritë e SHBA-së në Rambuje ishin që pas disa vitesh të gjithë të ishin në Evropë, por përfundimi ishte dukshëm i ndryshëm.

"Por kjo nuk e ndryshon atë që duhet bërë. Vendi i duhur për Serbinë është në Bashkimin Evropian dhe ne do të donim ta ndihmonim Serbinë të arrijë atje. Shpresoj që kjo të ndodhë më shpejt sesa më vonë," tha Hill.

Për deklaratën se viti 2024 në krahasim me 1999 është 25 vjet në të ardhmen dhe se populli i Serbisë nuk mendon se është shpërblyer drejtë për të gjithë bashkëpunimin dhe kompromiset e vështira që kanë bërë për të arritur paqen dhe për të arritur marrëdhënie të mira me SHBA-në, Hill pranoi se ekziston një politikë e pakënaqësisë dhe ideja se Amerika nuk e ka trajtuar mjaft mirë Serbinë.

“Dua të theksoj, megjithatë, se në ato vite, 25 vite më parë, do të kishit pasur vështirësi për të gjetur një investim amerikan në Serbi. Dhe sot, SHBA ka investuar jo vetëm në fabrika të ndryshme, por edhe në disa nga teknologjitë më moderne që kemi. Dhe ajo teknologji është pjesë e marrëdhënieve amerikano-serbe”, theksoi ambasadori Hill.

Arsyeja pse SHBA është partneri më i madh tregtar i Serbisë në shërbime është fakti se kompanitë e teknologjisë së lartë që punësojnë të rinj serbë punojnë në Serbi, shumë prej të cilëve as nuk kanë lindur gjatë ngjarjeve në fjalë.

"E megjithatë, ata janë punonjës të mëdhenj të kompanive të mëdha amerikane. Unë do të doja të shihja më shumë investime të tilla. Kjo është një pjesë e madhe e punës sime, të tërheq investitorët. Dhe, duhet të them, të flasësh me investitorët amerikanë sot për Serbinë është jo një bisedë për vitin 1999. Është një bisedë se si e shohim Serbinë në të ardhmen. Sipas nesh, a do të bëhet Serbia anëtare e Bashkimit Evropian? Cilat janë problemet me të cilat përballet Serbia? Cilat janë problemet? Cilat janë mundësitë? Këto janë bisedat që ne po bëjmë”, shtoi Hill.

I pyetur se cili është qëndrimi i tij në ato bisedime, ai përgjigjet se gjithmonë thotë se Serbia ka një të ardhme të mirë.

"Unë mendoj se Serbia ka një fuqi punëtore të talentuar. Një ekonomi që po ecën përpara. Serbia ka probleme. Ne të gjithë e dimë se cilat janë problemet. Por mendoj se ndoshta një nga problemet më të mëdha që ka Serbia... para së gjithash, është se ka një krenari të madhe në Serbi që do të duhej të ishte, por ka edhe një dozë pesimizmi se kjo krenari nuk do të përputhet me arritjet. E megjithatë besoj se ky është një vend që mund të jetë shumë i suksesshëm”, tha Hill.

Mbi deklaratën se pas anëtarësimit të Suedisë në NATO, në llogarinë Twitter të ambasadës amerikane u shfaq një mesazh se ata "kanë një ide" se Serbia duhet të jetë anëtarja e radhës dhe pyetja se ku po gabojnë në "përpjekjet për të fituar shpirtin dhe arsyeja e popullit serb”, u përgjigj ambasadori amerikan se i takon Serbisë të vendosë por se ndoshta, pas 25 vitesh, është një kohë e mirë për të parë se çfarë është më e mira për të ruajtur sigurinë në të ardhmen.

"Tani Serbia po udhëheq një politikë të neutralitetit ushtarak dhe ne absolutisht e respektojmë atë politikë. Por serbët mund të vijnë në një përfundim tjetër në një moment. Për shembull, Suedia udhëhoqi një politikë neutraliteti. Kjo zgjati për 200 vjet. Ata bënë një ndryshim. Kështu që unë mendoj se në njëfarë mënyre i takon Serbisë të vendosë se çfarë dëshiron të bëjë. Unë sigurisht e kuptoj problemin e marrëdhënieve me NATO. Unë e kuptoj atë. Më e mira që mund të bëj është të jem sa më i hapur dhe mbi të gjitha të kuptoj se ka një tjetër rrëfim për këtë çështje. Por a duhet Serbia në një moment të jetë pjesë e mbrojtjes kolektive? Këtë do ta vendosë Serbia”, është i qartë ambasadori.

I pyetur për një projekt potencialisht të madh amerikan në Serbi në fushën e patundshmërive, ai u përgjigj se nuk dëshiron të flasë për negociata të tilla, pasi nuk ka kontratë të nënshkruar.

“Unë nuk po merrem me këtë çështje. Në ambasadë, ne përpiqemi të ndihmojmë të gjitha kompanitë e mundshme. Nuk jam në dijeni që na janë afruar”, shtoi Hill.