13 gusht 1961 - Regjimi komunist i RDGJ fillon të ndërtojë Murin e Berlinit
Më 13 gusht 1961, regjimi komunist në RDGJ, i kryesuar nga Walter Ulbricht, fillon ndërtimin e krijesës më të shëmtuar - Murit të Berlinit.
Muri u bë pjesë e kufirit midis Republikës Federale të Gjermanisë dhe Republikës Demokratike Gjermane nga 13 gusht 1961 deri më 9 nëntor 1989, duke ndarë Berlinin Perëndimor nga pjesa lindore e qytetit dhe territori i RDGJ.
Muri u bë një nga simbolet më të famshme të Luftës së Ftohtë. Rreth 200 qytetarë të RDGJ-së që ikin në Perëndim vdiqën duke u përpjekur të kalojnë Murin e Berlinit. Pas Luftës së Dytë Botërore, Berlini u nda midis vendeve fituese (BRSS, SHBA, Britania e Madhe dhe Franca) në katër zona pushtimi. Zona lindore, që mbeti si pjesë për trupat sovjetike, më pas u bë kryeqyteti i Republikës Demokratike Gjermane.
Më 13 gusht 1961, në një periudhë kundërshtimesh intensive dhe përkeqësimit të marrëdhënieve midis BRSS dhe SHBA, filloi ndërtimi i murit. Urdhri për ndërtimin e tij u nënshkrua nga Walter Ulbricht, Sekretari i Parë i Komitetit Qendror të Partisë së Bashkuar Socialiste Gjermane (GESP) dhe Kryetar i Këshillit Shtetëror të RDGJ.
Udhëheqësi i atëhershëm komunist i RDGJ-së e vlerësoi murin me fjalët: “Këtu, në Portën e Brandenburgut, klasa punëtore e RDGJ-së, së bashku me aleatët tanë, hodhën themelet e paqes”.
Një dokument i zbuluar së fundmi në arkivin shtetëror në Moskë nga historiani Matthias Uhl i Institutit për Historinë Gjermane në Mynih hedh dritë mbi vendimin për ndërtimin e murit. Bëhet fjalë për një transkript të zbuluar në arkivat sovjetike të një bisede mes liderit të atëhershëm të BRSS, Nikita Hrushovi dhe gjermanolindor Walter Ulbricht, mbajtur më 1 gusht 1961.
Në atë kohë kishin filluar përgatitjet për ndërtimin e murit. Nga dokumenti kuptohet se Hrushovi dërgoi ambasadorin sovjetik në Berlin te Walter Ulbricht për t'i përcjellë atij qëllimin e liderit sovjetik për të ndërtuar "unazën e hekurit rreth Berlinit".
Në fillim të viteve 1960, në kulmin e Luftës së Ftohtë, llogaritë e një ngritjeje të shpejtë ekonomike të RDGJ-së, siç në fund të viteve 1940 në Moskë dhe Berlinin Lindor imagjinonin të ardhmen, rezultuan dështime. Gjermania Lindore nuk ishte në gjendje të arrinte Gjermaninë Perëndimore dhe të realizonte premtimet propagandistike për një jetë më të mirë se ajo e Perëndimit.
Për dështimin ekonomik, Ulbricht fajësoi Poloninë dhe Bullgarinë, të cilat nuk përmbushën detyrimet e tyre në lidhje me furnizimet me qymyr dhe çeliku.
Më pas, Hrushovi e këshilloi kreun e GESP-së të hartonte një komunikatë ku të njoftonte se kalimi në Berlinin Perëndimor do të ishte i ndaluar, se do të vendoseshin pika sigurie dhe kontrolli dhe se kalimi i kufirit do të bëhej vetëm me leje speciale.
Sipas liderit sovjetik, qytetarëve të RDGJ-së do t'iu thuhej se muri ishte mbrojtja e tyre kundër spiunëve perëndimorë.
Ekzistenca e murit në fakt shkeli marrëveshjen e pasluftës të vendeve fituese, sipas së cilës Britania e Madhe, Bashkimi Sovjetik, Shtetet e Bashkuara dhe Franca kishin të drejta të barabarta mbi administrimin e të gjithë Berlinit.
Ndërtimi dhe rimodelimi i murit vazhdoi nga viti 1962 deri në vitin 1975. Muri i ndërtuar plotësisht përbëhej nga 45,000 blloqe betoni 3,6 me 1,5 metra, me një majë të rrumbullakosur, qëllimi i të cilit ishte të vështirësonte përpjekjet për arratisje.
Berlini Lindor caktoi 12,000 trupa kufitare për të ruajtur murin. Megjithatë, mbi 5000 njerëz arritën të arratiseshin në Perëndim. Rastet më të famshme janë – arratisja masive përmes një tuneli 149 metra të gjatë, një fluturim me avion, duke thyer dritaret e dy apartamenteve fqinje.
Më 26 qershor 1963, Presidenti amerikan Kennedy mbajti fjalimin e tij të famshëm në Berlinin Perëndimor, me frazën kyçe: "Ich bin ein Berliner!" ("Unë jam një Berliner!").
Me fjalimin e tij të famshëm, Kennedy protestoi ndaj ndarjes së Gjermanisë dhe Murit ogurzi të Berlinit.
Përgatiti: Liberale.al
