Economicus

Bioetika dhe bio-ligji në një shoqëri multikulturore

Shkruar nga Liberale
Bioetika dhe bio-ligji në një shoqëri multikulturore

Francesco Dammacco

Në vitin 1970, duke u përballur me progresin e shpejtë të biomjekësisë dhe bioteknologjisë, në

zbulimet në fushën e inxhinierisë gjenetike dhe aftësisë në rritje për të manipuluar

jetët njerëzore dhe ekosistemin, erdhi një temë e re dhe një mënyrë e re e vënies

së bashku njohuri biologjike (bio) me njohuri për sistemin e njeriut

vlerat (etika).

Qëllimi ishte bashkimi i njohurive për të mbrojtur personin njerëzor dhe mjedisin, i kuptuar si

habitati i tij, sepse testimi pa kriter i biomjekësisë njerëzore filloi të jetë i rrezikshme dhe jo si faktor progresi.

Pra, problemet etike që burojnë nga përparimi shkencor pa rregulla shtron nevojën për të gjetur momente në

lidhjen ndërmjet njohurive shkencore dhe njohurive humaniste me qëllim që të përdorin njohuritë e reja për të përmirësuar cilësinë e jetës.

Në këtë këndvështrim, edhe bioetika merr rëndësinë e vet shkencore, pasi ajo mbështet zgjedhjet etike dhe ndihmon aktorët social të marrin vendime, të cilat duhet të jenë të dobishme për mirëqenien e personit njerëzor. Në fakt, falë progresit të shkencave ndryshojnë edhe zakonet dhe mënyrat e vështrimit të situatave individuale të shoqërisë, si fenomenet, duke ndryshuar mendësinë e njerëzve dhe në këtë mënyrë ndryshojnë edhe marrëdhëniet me

trashëgiminë e vlerave dhe besimeve që mbështesin kohezionin social.

Dinamizmi që paraqet shoqëria vë në lojë themelore dhe ndonjëherë dramatike aspektet e jetës së njerëzve, të cilat janë të përfshirë vazhdimisht në të gjitha manifestimet e dinjiteti njerëzor. Në mënyrë të pashmangshme, pozicionet janë të diskutueshme, sepse përgjigjet do të jenë

gjithashtu të ndryshme në mënyrë dramatike në varësi të vlerave të referencës. Ky konflikt është i fortë dhe këshillohet veçanërisht për karakterizimin multikulturor dhe multifetar në shoqërinë tonë, në të cilën realitetet e komuniteteve jetojnë shpesh me tipare thellësisht të ndryshme.

Ky efekt i globalizimit kërkon një studim sistematik të parimeve që udhëheqin sjelljen e individëve dhe komuniteteve brenda sistemeve shoqërore dhe juridike që janë duke u bërë gjithnjë e më komplekse. Për sa i përket vëzhgimit të fenomeneve shoqërore, vizionet e ndryshme të jetës kanë të bëjnë me probleme konkrete që ndikojnë në mbrojtjen e jetës fizike, shëndetit, jetës organike të trupit, të gjeneratës së re, zhvillimit, moshës, vdekjes, të jetës dhe të dinjitetit njerëzor.

Aftësia për të ndërhyrë në proceset biologjike, prej kohësh trajtohet si fikse dhe e pandryshueshme, pikërisht për shkak të zhvillimit të shkencës mjekësore, e cila

integrohet gjithnjë e më shumë me shkencat e tjera, por edhe mënyra se si konsiderohet përparimi i shkencave mjekësore në dritën e besimeve të ndryshme (fetare apo ideologjike) e bëjnë atë subjekt të bioligjit.

Konteksti social, i cili paraqet ndryshime,  karakterizohet nga kontradiktat e një shoqërie individualiste, që është e pasigurt dhe e pambrojtur, e cila ofron hapësira për ndryshimin e funksionimin e së drejtës, e cila para së gjithash duhet të gjejë një kategori të re ligjore më të përshtatshme e cila të përcaktojë marrëdhëniet ndërpersonale në dritën e një hierarkie vlerash. /Liberale.al

 

Liberale Newsroom

Poll
SHQIPENGLISH