Bjorn Kamberi
Gruaja është forca e madhe! E në fakt përtej klisheve që një sistemi komunisto-konservator (ç’paradoks) i shërbenin për të mbruajtur realitetin paralel të diskursit, teoria moderne e shkencave politike përherë e më shumë po orientohet kah rëndësia e femrave brenda ekuacionit elektoral dhe jo vetëm. Në një shoqëri si e sotmja rëndësia e ri-konceptuar e femrave si pjesë integrale e dinamikës sociale po aq sa e zbut hendekun tradicional dhe ngërcin ndërgjinor, na parashtron një numër sfidash për tu zgjidhur, prej atyre që u vihen si barrë një brezi, në mënyrë që brezat e rinj të ndërtojnë mbi tabanin e zgjidhjeve të dhëna. Dhe kur vjen fjala tek përfaqësimi politik, zgjedhjet dhe demokracia, ndryshorja e femrave faktorizohet si një shumë funksionesh, të atilla për të lëvizur dinamikat politike dhe ekuilibruar rezultantet mes pushteteve, opozitave, dhe marrëdhënieve të tyre me njerëzinë. Për pasojë me vlerë do të qe të analizohej qasja e opozitës së këtij Prilli, karshi grave si koncept gjinor, femrave si realitet përfaqësimi dhe angazhimit të tyre si promotore të zhvillimit dhe mëkimit të vlerave demokratike. Kësisoj do mundemi të shqyrtojmë jo vetëm relevancën e ofertës programatike opozitare mes gjysmës se elektoratit por edhe propoizmin e PD-së për një qeverisje që do krijonte kushtet për kontribut gjithpërmasor të gjysmës më të mirë të shoqërisë.
Së pari, një qasje e vëmendshme dhe e dedikuar karshi përfaqwsimit të femrave do të qëndronte harmonikisht brenda makro-programit të Bashës për normalitet politik. Nuk do harruar se historikisht kanë qënë gratë kontributoret dhe rojtaret e normalitetit shoqëror, që është trazuar herë pas here nga ndërkalljet e burrave dhe ekseset e tyre. Andaj edhe një ofertë e orientuar kah normaliteti u thotë më shumë grave që janë jo vetëm të prirura të investojnë në normalitet edhe në kushte të pafavorshme për të, por edhe të cënuara në të drejta dhe mundësi në kushte anormaliteti. Për pasojë ky premtim programatik që e integron normalitetin si princip politik me ftesën për kontribut të përbashkët, duke filluar prej grave, do qe i denjë etikisht por edhe i vlefshëm elektoralisht. Me anë të një mekanizmi të studiuar dhe një strategjie të vëmendshme karshi nevojave dhe pritshmërive të femrave, Basha do mund t’ia arrinte ti ftonte ato në frymën e përbashkët të rotacionit, duke u apeluar identitetit të tyre më të thellë, atij femëror, edhe në rastet kur afilimet e tjera komunitare a politike mund ti shtynin të njejtat gra të mos votonin apo të zgjidhnin vazhdimësinë.
Së dyti, një qasje e sinqertë dhe gjenuine karshi femrave si edhe një retorike e qepur për to, do i vlente Bashës edhe në rrafshin personal për të theksuar dritëhijet që e ndajnë portretin e tij prej Ramës. Në këtë linjë duket se strategët e fushatës së PD-së janë investuar nëpërmjet një numri spotesh televizive e jo vetëm. Portretizimi i Bashës si një familjar i kujdesshëm, bashkëshort shembullor, baba i përkushtuar dhe kuzhinjer amator, edhe pse në skajimet e patetizmit politik vlen si letër kalku e pritshmërive të mazhorancës së femrave shqiptare, që emancipimin e kërkojnë të korelohet me vlerat tradicionale.
Kësisoj me një gur virtual, Basha synon të vrasë dy e më shumë zogj elektoral. Duke u garantuar grave se eksperienca e tij si baba dhe bashkëshort e bëjnë dyfish empatik karshi sfidave të tyre ai mëton të krijojë bindjen se është një lider që retorikën mbi gratë nuk e përdor vetëm për raste zgjedhjesh, ashtu siç shumë gra shqiptare i përdorin takëmet e mira vetëm për raste ziafetesh. Në anën tjetër të medaljes duke e portretizuar veten si lider konservator e familjar Basha synon tu apelojë burrave shqiptarë, që shembullin e veçantë të një kryeministri ultra liberal që vishet me ngjyra dhe pozon nudo në plazh, e shohin me dyshim. Duke u shfaqur në spote ku zotohet se problemet e femrave në përfaqësim dhe grave në shoqëri do i prioritizojë konkretisht përtej retorikës së fushatës, Basha deklamohet edhe si i djathtë, edhe si shqiptar, edhe me golf veshur modern, edhe tradicional, edhe kuzhinjer për familje, edhe si macho në ballë të protestës. Mbase si imazhi shumëplanësh i një lideri normal?
Së treti, po aq sac është një gjetje e duhur në dobi të objektivit politik të opozitës, një retorikë e orientuar kah femrave i parashtron Bashës një sërrë sfidash si edhe rrit pritshmëritë e publikut karshi qeverisjes potenciale të opozitës. Duke qënë që konditat shoqërore e disfavorizojnë gruan më shumë se burrin në një shoqëri si tona, gjasat që skepticizmi i femrave karshi klasës politike të jetë homogjen, janë tejet të larta. Kësisoj premtimi për normalitet mund të tingëllojë po aq butaforik sa edhe zotimi i një kryeministri që krenohet se në rrugëtimin e tij drejt të pamundurës, do jetë i rrethuar nga femrat. Gjithashtu zvetnimi i premtimit për përmirësim të kushteve të jetesës, përfaqësim të femrave dhe barazi gjinore me gjasë incentivon skepticizëm dhe apati të tyret karshi nevojës për të votuar, lere më vullnetit për të mundësuar rotacion. Këtu sduhet harruar që dekurajimi i votuesve për votim, ëshë po aq i dëmshëm për opozitën saç është detyrim për të, bindja e e njerëzve tek alternative e ndryshimit. Duke filluar prej femrave.
Thënë këto, nuk duhet harruar që fuqizimi i femrave ka qenë pjesë e retorikës së secilës fushatë elektorale, biles edhe e fushatave pa alternativë përgjatë komunizmit. Sidoqoftë ky proces ka ç aluar e çalon për shkaqë sistemore dhe politike. Emancipimi, krijimi i mundësive të barabarta, dhe përfaqsimi politik, social e professional i femrës është sipërmarrja më serioze dhe ndërmarrja e Shqipërisë së nesërme. Fatkeqsisht në pjesën më të madhe, femrat shqiptare vazhdojnë të mundohen, progresi i tyre të pamundësohet, me raste edhe dhunohen, nënçmohen, e ato sidoqoftë detyrohen të luajnë rolin e traut të familjes shqiptare, të kalamendur nga varfëria dhe sfidat githfarë. Në mënyrë që kapitalin politik që femrat bartin Basha ta konvertojë në monedhë opozitare e me të të blejë rotacionin, ai do duhet ti bindë femrat se synon ti materializojë premtimet retorike e mos kufizohet tek postet ministrore dhe të dhënat statistikore.
E për hir të së vërtetës, një qasje e tillë është jo vetëm e pritshme prej një opozite që synon të mundësojë rotacionin e bashkë me të ndryshim, por edhe e pazëvëndësueshme, si vizion që do ndarë prej gjithë spektrit politik. Barazia gjinore e konstekstualizuar sipas dinamikave të shoqërisë shqiptare është e vetmja optikë, nëpërmjet të cilës të mund të shohim, Shqipërinë e të nesërmes europiane. E është në përgjegjësinë e Bashës që të kthjellojë një pjesë të kësaj optike duke krijuar besim e shpresë për realizim të premtimeve të tij programore. Në të kundërt ai do të mbahet mend si një kapedan pa derman, dhe një Napoleon, që humbjen e Vatërlosë së zgjedhjeve do ja faturojë disfatës së fushatës së tij në bindje të femrave. E atëhere, ç’vlerë do kish të kërkoje femrën… (Cherchez la femme)?/Gazeta Liberale
