Aktualitet

SHIFRA E DITËS: 8 inflacioni i muajit të fundit, Shqipëria në krizë detyrohet të importojë krizë

Shkruar nga Liberale

Aranit Muraçi

Ekonomia globale duhet të shmangë një recesion vitin e ardhshëm, por kriza më e rëndë e energjisë që nga vitet 1970 me siguri do të shkaktojë një ngadalësim, me Evropën që është e  goditur më rëndë, tha OECD, duke shtuar se lufta kundër inflacionit duhet të jetë përparësia kryesore e politik-bërësve.

Perspektivat kombëtare ndryshojnë shumë, edhe pse ekonomia e Britanisë ka gjasa të mbetet prapa vendeve të tjera, tha të martën Organizata për Bashkëpunim Ekonomik dhe Zhvillim.

OECD parashikon që rritja ekonomike botërore do të ngadalësohej nga 3.1% këtë vit - në 2.2% vitin e ardhshëm, përpara se të përshpejtohej në 2.7% në vitin 2024. - “Ne nuk po parashikojmë një recesion, por sigurisht që po projektojmë një periudhë dobësie të madhe, tha kreu i OECD-së, Mathias Cormann teksa paraqiti Perspektivën e fundit Ekonomike të organizatës.

OECD tha se ngadalësimi global po i godiste ekonomitë e vendeve të ndryshme në mënyrë të pabarabartë. Evropa po vuan më rëndë pasojat, pasi lufta e Rusisë në Ukrainë goditi aktivitetet e biznesit dhe nxit rritje të çmimit të energjisë.

OECD parashikoi një tkurrje prej 0.3% vitin e ardhshëm në Gjermani, ekonomia e së cilës udhëhiqet nga industria deh për këtë arsye mbetet shumë e varur nga eksportet ruse të energjisë – por kjo tkurrje të paktën është më pak e tmerrshme se rënia prej 0.7% e pritur në shtator.

Në Evropë, perspektivat ndryshojnë nga njëri vend në një tjetër, me ekonominë franceze, e cila është shumë më pak e varur nga gazi dhe nafta ruse dhe pritet të rritet me 0.6% vitin e ardhshëm. Italia u pa të kishte një rritje prej 0.2%, që do të thotë se edhe disa tkurrje tremujore janë të mundshme.

Jashtë zonës së euros, ekonomia britanike pritet të tkurret me 0.4% vitin e ardhshëm, pasi ajo po përballet me rritjen e normave të interesit, rritjen e inflacionit dhe besimin e dobët të qytetarëve për të kapërcyer krizën.  Ekonomia amerikane pritet të ngadalësohet nga 1.8% këtë vit në 0.5% në 2023 përpara se të rritet në 1.0% në 2024. OECD kishte pritur rritje prej vetëm 1.5% këtë vit në ekonominë më të madhe në botë dhe vlerësimi i saj për vitin 2023 ishte i pandryshuar.

Kina, e cila nuk është anëtare e OECD-së, ishte një nga të paktat ekonomi të mëdha që pritet të shohë rritje më të dukshme vitin e ardhshëm, pas një vale bllokimesh për COVID. Rritja nga 3.3% këtë vit do të shkojë në 4.6% në 2023 dhe 4.1% në 2024, krahasuar me parashikimet e mëparshme prej 3.2% në 2022 dhe 4.7% për 2023.

Ndërsa politika më e shtrënguar monetare hyn në fuqi dhe presionet e çmimeve të energjisë lehtësohen, inflacioni në të gjithë vendet e OECD pritet të bjerë nga 9% që është mesatarja globale këtë vit në 5.1% deri në vitin 2024.

Në këtë situatë të zymtë, por që gjithsesi sheh dritë në fund të tunelit, ekonomisë shqiptare e cila është e varur kryesisht nga ajo e Europës, si në shkëmbimet tregtare ashtu edhe nga remitancat, i mbetet që të mbajë nën kontroll inflacionin.

Të dhënat zyrtare flasin se një i tillë është mbajtur deri nën kontroll, megjithëse ushqimet dhe transporti, janë zërat me rritjen më të lartë të çmimeve edhe për muajin tetor. Veç sfidë mbetet sesa në ndihmë do t’ju vijë qeveria shtresave më të prekura nga kriza, me qëllim që të varfërinë dhe të shmangë rënien e fuqinë blerëse, çka do të ishin fatale në një plan më afatgjatë.

Nga të dhënat e INSTAT, ndryshimi vjetor i matur nga Indeksi i Harmonizuar i Çmimeve të Konsumit në muajin Tetor 2022 është 8,0 %. Rritja më e madhe e çmimeve prej 13,7 % vërehet në grupin “Ushqime dhe pije joalkoolike”, pasuar nga grupet “Transporti” me 12,9 %, “Mobilim, pajisje shtëpie dhe mirëmbajtje” me 6,5 %, “Pije alkoolike dhe duhan” me 5,1 %, “Qira, ujë, lëndë djegëse dhe energji” me 4,9 %, “Veshje dhe këpucë” me 3,9 %, “Mallra dhe shërbime të ndryshme” me 3,8 %, “Hotele, kafene dhe restorante” me 3,1 %, “Shëndeti” dhe “Shërbimi arsimor” me 2,4 % secila, “Argëtim dhe kulturë” me 2,0 % dhe “Komunikimi” me 0,6 %.

Në muajin Tetor 2022, ndryshimi mujor i matur nga Indeksi i Harmonizuar i Çmimeve të Konsumit është 0,3 %. Ky ndryshim është ndikuar kryesisht nga rritja e çmimeve të grupit “Transporti” me 0,8 %, pasuar nga grupet “Mobilim, pajisje shtëpie dhe mirëmbajtje” me 0,6 %, “Ushqime dhe pije joalkoolike” me 0,5 %, “Veshje dhe këpucë” me 0,4 %, “Qira, ujë, lëndë djegëse dhe energji” me 0,3 %, “Shëndeti” dhe “Mallra dhe shërbime të ndryshme” me 0,2 % secila, “Hotele, kafene dhe restorante” me 0,1 %, Nga ana tjetër, çmimet e grupit “Argëtim dhe kulturë” u ulën me 1,8 %, pasuar nga grupet “Pije alkoolike dhe duhan” me 0,4 % dhe “Shërbimi arsimor” me 0,2 %.  /Liberale.al/

Liberale Newsroom

Poll
SHQIPENGLISH