Aranit Muraçi
Rritja e çmimeve shënoi rekord në muajin gusht, ndërsa tendenca e rritjes së çmimeve ka vijuar edhe për muajin shtator, duke shënuar rekorde të reja. Për të nxitur konsumin ende nuk ka një paketë antikrizë, me qëllim për t’iu ardhur në ndihmë shtresave më të prekura nga rritja e çmimeve.
Në vendin tonë janë rritur në shifra rekord produktet ushqimore të asaj që quhet shporta bazë dhe që përbën alarm për ekonominë, pasi konsumi i përditshëm dhe i përgjithshëm i shoqërisë është i fokusuar te këto produkte.
Sipas të dhënave zyrtare çmimet e ushqimeve të shportës bazë janë rritur nga 15 deri në 30 për qind, si për shembull ato të nëngrupit “vajra dhe yndyrna” u rritën me 30,0 %, pasuar nga nëngrupet “qumësht, djathë dhe vezë” me 24,0 %, “bukë dhe drithra” me 17,3 %, “peshk” dhe “sheqer, reçel, mjaltë, çokollata dhe ëmbëlsira” me 15,1 % secili, “mish” me 12,0 %, “zarzavate përfshirë patatet” me 8,5 %. Edhe pse çmimet mund të jenë rritur në realitet më tepër se kaq, nga ana tjetër pagat në asnjë sektor nuk kanë pësuar rritje më tepër se 20 për qind, çka do të thotë se shqiptarët me të ardhurat që sigurojnë blejnë më pak mallra dhe shërbime, krahasuar me një vit më parë. Si krahasim, në Itali rritja e çmimeve është vlerësuar se e ka ulur fuqinë blerëse brenda një viti deri në 460 euro për çdo familje. Në vendin tonë nuk ka një matje të këtij lloji, por sipas vlerësimeve paraprake besohet se fuqia blerëse ka rënë mesatarisht me 60 deri në 80 euro për çdo familje.
Ndryshimi vjetor i indeksit të çmimeve të konsumit në muajin Shtator 2022, sipas Instat, është 8,1 %, kurse një vit më parë ky ndryshim ishte 2,5 %. Ndryshimi mujor i indeksit të çmimeve të konsumit në muajin Shtator 2022, krahasuar me Gusht 2022 është 0,6 %.
Rritja vjetore e çmimeve në muajin Shtator, sipas të dhënave zyrtare të Institutit të Statistikave, është ndikuar kryesisht nga grupi “Ushqime dhe pije joalkoolike” me +4,91 pikë përqindje, pasuar nga grupi “Transporti” me +0,99 pikë përqindje. Çmimet e grupit “Qira, ujë, lëndë djegëse dhe energji” me + 0,64 pikë përqindje. Çmimet e grupit “Mobilje, pajisje shtëpie dhe mirëmbajtje e shtëpisë” pësuan një rritje me +0,41 pikë përqindje, kurse çmimet e grupit “Pije alkoolike dhe duhan” me +0,32 pikë përqindje. Çmimet e grupit “Hotele, kafene dhe restorante” kanë kontribuar me +0,28 pikë përqindje dhe çmimet e grupit “Mallra dhe shërbime të ndryshme” me +0,17 pikë përqindje. Çmimet e grupit “Shërbimi arsimor” me + 0,05 pikë përqindje. Çmimet e grupit “Shëndeti” me +0,04 pikë përqindje. Çmimet e grupit “Komunikimi” me + 0,03 pikë përqindje.
Krahasuar me muajin Shtator 2021, rritja më e madhe e çmimeve vërehet në grupin “Transporti” me 17,2 %, pasuar nga grupet “Ushqime dhe pije joalkoolike” me 14,0 %, “Pije alkoolike dhe duhan” me 6,5 %, “Hotele, kafene dhe restorante” me 6,4 %, “Mobilje, pajisje shtëpie dhe mirëmbajtje e shtëpisë” me 5,5 %, “Argëtim dhe kulturë” me 4,7 %, “Qira, ujë, lëndë djegëse dhe energji” me 3,3 %, “Veshje dhe këpucë” me 3,0 %, “Mallra dhe shërbime të ndryshme” me 2,9 %, “Shërbimi arsimor” me 1,8 %, “Shëndeti” dhe “Komunikimi” me 0,9 % secili.
Brenda grupit të ushqimeve, krahasuar me një vit më parë, sipas të dhënave të Instat, çmimet e nëngrupit “vajra dhe yndyrna” u rritën me 30,0 %, pasuar nga nëngrupet “qumësht, djathë dhe vezë” me 24,0 %, “bukë dhe drithra” me 17,3 %, “peshk” dhe “sheqer, reçel, mjaltë, çokollata dhe ëmbëlsira” me 15,1 % secili, “mish” me 12,0 %, “zarzavate përfshirë patatet” me 8,5 %, etj.
Ndryshimet mujore të grupeve kryesore: Krahasuar me muajin Gusht 2022, çmimet e grupit “Veshje dhe këpucë” u rritën me 2,1 %, pasuar nga grupet “Shërbimi arsimor” me 1,6 %, “Ushqime dhe pije joalkoolike” me 1,1 %, “Mobilje, pajisje shtëpie dhe mirëmbajtje e shtëpisë” dhe “Mallra dhe shërbime të ndryshme” me 0,9 % secili, “Hotele, kafene dhe restorante” me 0,4 %, “Pije alkoolike dhe duhan”, “Shëndeti” dhe “Argëtim dhe kulturë” me 0,3 % secili, “Qira, ujë, lëndë djegëse dhe energji” me 0,2 %. Nga ana tjetër, çmimet e grupit “Transporti” u ulën me 1,7 %. /Liberale.al/